سرامیک ها در صنایع فضایی

Ceramic industry

صنايع فضايي و به ويژه شرکت هايي که هواپيماهاي تجاري توليد مي کنند، تا پيش از اين هرگز تحت چنين فشاري براي کاهش هزينه ها و در عين حال رعايت کامل مقررات ايمني و افزايش کارايي، بر مبناي تمرکز بر سود خالص قرار نگرفته بودند. اين امر شامل بخش هاي دفاعي و اکتشاف فضايي نيز مي شود. سراميک هاي صنعتي نظير آلومينا، سيليکون نيتريد و آلومينا نيتريد نقش مهمي در دستگاه ها و سيستم هاي کنترل هواپيماها، نمايشگر وضعيت موتور،سيستم هاي کنترل موشک و تجهيزات موقعيت يابي ماهواره دارند. همچنين از آن ها در سيستم هاي احتراق،اطفاي حريق و نيز براي محافظت موتورهاي توربيني در برابر گازهاي خورنده استفاده مي شود.  دليل استفاده از اين مواد در قطعات حساس هواپيما، ويژگي هاي فيزيکي ممتاز آن ها است. مواد فوق قابليت حفظ ابعاد خود را در محدوده اي از دماهاي بالا دارند و استحکام مکانيکي بالايي نيز از خود نشان مي دهند؛ همچنين مقاومت شيميايي بسيار مطلوب آنها موجب شده توليدکنندگان با استفاده از اين مواد نسبت به بهبود کيفيت و ايمني هواپيماهاي خود اطمينان بيش تري حاصل نمايند. مواد الکتروسراميک (پيزوالکتريک و دي الکتريک) در مبدل هاي فضايي و حسگرها نظير شتاب سنج ها (براي اندازه گيري لرزش)، ژيروسکوپ ها (براي اندازه گيري شتاب در هواپيما، موشک و ماهواره) و حسگرهاي تعيين سطح (براي مثال در مخازن سوخت) استفاده مي شوند. بوئينگ 777 ، يکي از موفق ترين هواپيماهاي تجاري، از مواد پيزوسراميک در 52 ميله پتانسيل فراصوت واقع در مخزن سوخت استفاده کرده است. در هر مخزن سوخت، حسگرها در مکان هاي مختلفي نصب شده اند. يک ميدان الکتريکي ضربه اي (به صورت منقطع) به ماده پيزوسراميک اعمال شده و باعث نوسان آن مي شود. اين نوسان، يک موج صوتي را به مايع درون مخزن ارسال مي کند که پس از برخورد با سطح مشترک مايع و هوا منعکس مي شود. سيگنال صوتي منعکس شده توسط سراميک پيزوالکتريک جذب مي شود و اين ماده بر اساس اندازه گيري زمان رفت و برگشت موج، ميزان دقيق سوخت را محاسبه مي کند. به دليل دقت بسيار بالاي اين حسگرها در تعيين ميزانسوخت، از آن ها در هواپيماهاي جنگي نيز استفاده مي شود. سازندگان صنايع فضايي از انواع آلياژ برنج در ساخت و تعمير موتورهاي توربين گاز استفاده مي کنند. به عنوان مثال استفاده از قطعات از پيش شکل داده و زينتر شده برنج در دماي بالا را مي توان نام برد. هنگامي که دماي توربين به بيش از 1300°C مي رسد و نيز وجود گازهاي خورنده، موجب ايجاد فرسايش و سايش در قطعات مي شود، قطعات از پيش شکل داده و زينتر شده مخلوطي از سوپرآلياژ و برنج با دماي ذوب پايين را دربرمي گيرد که در محل مورد نظر با جوش موقت قرار گرفته و سپس لحيم مي شوند. به علت توانايي اين روش در تأمين ضخامت هايي نزديک به ضخامت مطلوب قطعه، پس از لحيم کاري نيازي به ماشين کاري يا تراشکاري نبوده و عمر قطعات موتور تا %300 افزايش مي يابد. به همين دليل اين روش نسبت به جوشکاري معمولي بسيار مقرون به صرفه و مطمئن است. همچنين در فرايند تأييد شده OEM و DER، تعميرات PSP به طور گسترده اي در موتورهواپيماهاي کوچک تر که سايش به دليل دفعات زياد پرواز در مسيرهاي کوتاه اتفاق مي افتد، صورت مي گيرد. مقرون به صرفه بودن سفرها از لحاظ اقتصادي تنها به پروازهاي تجاري يا دفاعي محدود نمي شود.بلکه NASA و ESA همواره به دنبال يافتن تکنولوژي هايي براي کاهش هزينه هاي سفرهاي فضايي هستند.  بخش سراميک هاي صنعتي Morgan در Erlangen آلمان ، چند سال است که در برنامه توسعه فضانوردي اروپا جهت تحقيق در زمينه سيستم هاي نيروي محرکه يوني همکاري مي نمايد. در مقايسه با نيروي محرکه شيميايي، موتورهاي يوني، پتانسيل پرتاب فضاپيما را با ده برابر سرعت بيش تر و به مسافت هاي طولاني تر دارا هستند (به ازاي هر کيلوگرم سوخت). تکنولوژي نيروي محرکه يوني از الکتريسيته براي شارژ اتم هاي گازي سنگين استفاده مي کند تا اتم ها با سرعت اوليه بسيار زياد از فضاپيما شتاب گرفته و آن را به جلو برانند. در ابتدا مجراهاي خروج اتم ها از جنس کوارتز بود و پس از آن آلومينا جايگزين کوارتز شد، زيرا به ماده اي با همان خواص دي الکتريکي ولي پايداري ساختاري بيش تر نياز بود. آلومينا راحت تر ساخته مي شود و مقاومت به شوک حرارتي بالايي دارد، بنابراين محفظه اي از اين جنس دماي بسيار زيادي را که هنگام احتراق پلاسما ايجاد مي شود، تحمل مي کند. آلومينا نسبت به کوارتز سبک تر است و بدين ترتيب هزينه هاي هر سفر فضايي را کاهش مي دهد. تاريخچه استفاده از سراميک به صورت ارتن ور و سفال به بيش از 10000 سال پيش برمي گردد و امروز اين ماده غيرآلي و غيرفلزي، انقلابي در تکنولوژي مواد مي باشد. سراميک هاي پيشرفته امروز داراي خواص فيزيکي، حرارتي و الکتريکي بسيار مطلوبي هستند و همين امر کاربرد گسترده آن ها را در صنايع مختلفي نظير اتومبيل، پزشکي و ارتباطات ممکن مي سازد. 

 بولتن Acers  ، می 2009

محققان دانشگاه ماساچوست موفق به تولید اتصالاتی با عرض 36 نانومتر شدند که می توانند برای جداسازی خطوطی با همین فاصله به کار روند. این تکنیک جدید با نام  "مدول جذب " امکان ایجاد خطوطی که تنها با استفاده از 1/0 طول موج نوری ساخته می شوند را فراهم کرده است.به گفته راجش منون (Menon)، مهندس و محقق لابراتوار الکترونیک دانشگاه MIT، این تکنیک اثر قابل ملاحظه ای در ساخت تراشه های کامپیوتری (چیپ ها) داشته است. به علاوه امکان ایجاد شبکه های در شاخه های متفاوتی همچون الگوسازی ها بر مقیاس نانو، نانوفوتونیک، نانوالکترونیک و سیستم های نانوبیولوژیک فراهم شده است.امکان استفاده از تکنولوژی اچینگ (etching) که با استفاده از آن می توان خطوط ایجاد شده بر روی یک میکروچیپ را ظریف کرد با تکیه بر حضور ماده ای است که می تواند با در برابر قرار گرفتن یک طول موج خاص از حالت شفاف به مات تغییر کند و در صورتی ممکن است که بتوان با استفاده از روش های جدید، برای چنین خطوط فوق ظریف پوششی ایجاد کرد. تاکنون، دقت این روش محدود بوده است چرا که با استفاده از پرتوهای نوری نمی توان الگوهایی کوچک تر از طول موج نور ایجاد کرد.کلید استفاده از چنین تکنیکی در استفاده از الگوهای تداخلی است. محققان ماده ای فوتوکرومیکی را در برابر یک جفت الگوی تداخلی که هر کدام ، از طول موج متفاوتی ایجاد شده اند ، قرار می دهند. زمانی که خطوط روشن از یک طول موج با خطوط تاریک از دیگر طول موج منطبق می شوند، خطوط فوق ظریفی از ماده شفاف بر روی ماده ایک (مات) متفرق می گردند. این لایه نواری شکل به عنوان یک پوشش عمل می کند که از طریق آن اولین طول موج موجب پرتوافکنی یک لایه از ماده زیری می شود. این پدیده مشابه تابش نور از طریق یک نگاتیو به یک ورقه از کاغذ عکاسی است.محققان این دانشگاه معتقدند که امروزه امکان ایجاد خطوطی تنها با استفاده از 1/0 طول موج نور وجود دارد. مسئله ای که هنوز هم مورد بررسی است یافتن ماده ای فوتوکرومیک است که در آن قسمت های شفاف و مات پس از اولین تابش نور پایدار باقی بمانند.به ادعای منون، هم اکنون یک کمپانی به دنبال کار با این تکنولوژی است که امید است محصول مورد نظر تا 5 سال آینده به تولید تجاری برسد. تیم تحقیقاتی MIT شامل دانشجویان فارغ التحصیل تریشا اندرو و هسین تسای می باشد. اخبار این کشف برای اولین بار در مجله Science در10 آپریل 2009 انتشار یافت. 

آشنايي با سراميک   

سراميک مشتق از کلمه keramos يوناني است که به معني سفالينه يا شئي پخته شده است. در واقع منشا پيدايش اين علم همان سفالينه‌هاي ساخته شده توسط انسان­هاي اوليه هستند. در واقع قبل از کشف و استفاده فلزات، بشر از گل­هاي رس به علت وفور و فراواني آنها و همچنين شکل‌گيري بسيار خوب آنها در در صورت مخلوط شدن با آب و درجه حرارت نسبتاً پايين پخت آنها استفاده مي‌کرد. آلومينوسيليکات­ها که خاک­هاي رسي خود آنها به حساب مي‌آيند، از عناصر آلومينيوم، سيليسم و اکسيژن ساخته مي‌‌شوند که اين سه عنصر بر روي هم حدود 85 درصد پوسته جامد کرة زمين را تشکيل مي‌دهند. اين سه عنصر فراوانترين عناصر پوسته زمين هستند.

صنعت ساخت سفالينه‌ها در 4000 سال قبل از ميلاد مسيح پيشرفت زيادي کرده بود. اکنون، سراميک را به طور کلي به عنوان هنر و علم ساختن و به کار بردن اشياء جامدي که اجزاء تشکيل­دهنده اصلي و عمدة آنها مواد غيرآلي و غيرفلزي مي‌باشند، تعريف مي‌کنيم و بررسي ساختمان و خواص اينگونه مواد نيز جزء اين علم است.

 

فرآورده‌هاي سراميکي:

اين فرآورده‌ها را مي‌توان به دو گروه عمده تقسيم کرد:

   1- سراميک­هاي سنتي: اساساً مواد تشکيل­دهنده صنايع سيليکاتي يعني محصولات رسي، سيمان و شيشه‌هاي سيليکاتي و چيني‌ها هستند.

فرآورده‌هاي شيشه‌اي بزرگترين بخش صنعت سراميک محسوب مي‌شوند. ساير بخش­ها به ترتيب اولويت عبارتند از:

محصولات سيماني داخلي ( مانند سيمان­هاي هيدورليکي که در صنايع ساختماني به مصرف مي‌رسند.)

سفيدآلات، ( Whiteware): شامل سفالينه‌ها، چيني‌‌ها و ترکيبات چيني مانند هستند.

لعابهاي چيني

محصولات رسي ساختماني: که به­طور عمده از آجرها و کاشي‌ها تشکيل مي‌شوند.

ديرگدازها

صنعت سازنده مواد ساينده: عمدتاً ساينده‌هاي سيلسيم کاربيدي و آلومينائي

   2- سراميک­هاي نوين: اين دسته براي جوابگوئي به نيازهاي مخصوص مانند مقاومت حرارتي بيشتر، خواص مکانيکي بهتر و خواص الکتريکي ويژه و مقاومت شيميايي افزونتر به وجود آورده‌اند.

گروهي از انواع اين نوع سراميک­ها عبارتنداز:

سراميک­هاي اکسيدي خالص با ساختماني يکنواخت: به عنوان اجزاء الکتريکي با ديرگداز   بکار مي‌روند. اکسيدهايي مانند آلومينا (Al₂O₃)، زيرکونيا (ZrO₂)، توريا (ThO₂)، بريليا (BeO) و منيزيا (MgO) بيشتر مورد استفاده قرار مي‌گيرند.

سراميک­هاي الکترواپتيکي (الکترونيکي– نوري): مانند نايوبيت ليتيم ( LiNbO₃) و تيتانات که اينها محيطي را فراهم مي‌آورند که بوسيله آن علائم الکتريکي به نوري تبديل مي‌شوند.

سراميک­هاي مغناطيسي: اين مواد اساس واحدهاي حافظه مغناطيسي را در کامپيوترهاي بزرگ تشکيل مي‌دهند.

تک بلورها

سراميک­هاي نيتريدي: مانند نيتريد آلومينيوم، نيتريد سيلسيم و نيتريد بور که بسيار ديرگداز و استحکام خوبي در درجه حرارت­هاي بالا دارند.

لعاب­هاي سراميکي: به عنوان پوشش فلز آلومينيوم توليد مي‌شوند.

مواد مرکب کامپوزيت (فلزي – سراميکي): هر دو فاز فلزي و سراميکي در اين مواد وجود دارد.

کاربيد‌هاي سراميکي: به عنوان ساينده مورد استفاده قرار مي‌گيرند.

بوريدهاي سراميکي: از نظر استحکام و مقاومت اکسيده شدن در درجه حرارت­هاي بالا حائز اهميت هستند.

سراميک­هاي فروالکتريکي: داراي ثابت دي‌الکتريک بسيار بالائي بوده و به­عنوان اجزاء الکترونيکي در خازن­ها کاربرد دارد.

شيشه سراميک­ها

 علم سراميک:

به طور کلي علم سراميک را مي‌توان به دو شاخه سراميک فيزيکي و سراميک صنعتي تقسيم کرد.

سراميک فيزيکي درباره ساختمان مواد سراميکي و خواص آنها بحث مي‌کند. در اين شاخه ساختمان اتم، اتصالات بين اتم­ها، ساختمان­هاي بلوري، ساختمان شيشه، معايب ساختماني، استحاله‌هاي فازي، رشد دانه‌ها، تبلور مجدد و مباحثي نظير آنها مورد بحث قرار مي‌گيرد. علاوه بر اين خواص الکتريکي، مغناطيسي، نوري، حرارتي و مکانيکي سراميک­ها هم مورد بحث قرار مي‌گيرند.

در سراميک صنعتي از تکنولوژي ساخت سراميک­ها صحبت مي‌شود.اصولاً مراحل ساخت هر جسم سراميکي به صورت زير است:

انتخاب مواد اوليه و تغليظ و تخليص آن.

آماده‌سازي مواد اوليه (خردکردن- دانه‌بندي- مخلوط کردن )

شکل دادن 

خشک کردن                                

پختن (زينتر کردن)

از زمانی که انسان غارنشینی را به قصد یافتن مکان زیست بهتر ، پشت سر گذاشت، با مصالح ساختمانی سر و کار پیدا کرده بود. بدیهی است که این مواد از نوع موجود در طبیعت بود، مانند پوست برای بنا کردن خیمه و یا گل و سنگ برای تهیه مسکن دائمی‌. بعدها بشر آموخت که از قطعات چوب و تخته و میخ و پیچ برای استحکام بنا استفاده کند و موادی مانند آهک ، ساروج و سیمان را برای اتصال محکم‌تر قطعات سنگ و یا چوب به یکدیگر بکار بگیرد، ولی خاک رس مهمترین ماده اولیه تهیه بسیاری از مصالح ساختمانی است. خاک رس به صورت ناخالص در تهیه کوزه ، گلدان هاى گلی ، ظروف سفالی ، اشیا و لوله‌هاى سفالی ، سرامیک ، سیمان و به صورت خالص ، در تهیه ظروف چینی و ... مصرف می‌شود.

تعریف

• از نظر واژه: سرامیک به کلیه جامدات غیر آلی و غیر فلزی گفته می‌شود.
  
  
• از نظر ساختار شیمیایی: کلیه موادی که از مخلوط خاک رس با ماسه و فلدسپار در دمای بالا بدست می‌آیند و توسط توده شیشه مانندی انسجام یافته و بسیار سخت و غیر قابل حل در حلال‌ها و تقریبا گداز ناپذیر می‌‌باشند، سرامیک نامیده می‌شوند.

نقش اجزای سه‌گانه در سرامیک

• خاک رس: موجب نرمی ‌و انعطاف و تشکیل ذرات بلوری سرامیک می‌شود.
  
  
• ماسه: قابلیت چین خوردن ، پس از خشک و گرم شدن و تشکیل ذرات بلوری سرامیک را کاهش می‌دهد.
  
  
• فلدسپار: در کاهش دادن دمای پخت و تشکیل توده شیشه‌اى و چسباننده ذرات بلوری سرامیک موثر است.

خواص سرامیک‌ها

خواص سرامیک‌ها بسته به نوع و درجه خلوص هر یک از اجزای اصلی ، مواد افزودنی ، لعاب ، زمان حرارت دادن ، مواد اکسنده و کاهنده‌هاى موجود در محیط ، تغییر می‌کند. در قرن حاضر صنعت سرامیک سازی توسعه و تنوع شگرفی یافته و اهمیت و کاربردهای آن نیز وسعت پیدا کرده است.

سرامیک‌های ویژه

• مقره‌های برق:
  که عایقهای خوبی برای گرما و برق هستند و در آنها از Al₂O₃ ، Zr₂O₃ استفاده می‌شود.
  
  
• سرامیک‌های مغناطیسی:
  در در این نوع سرامیک از اکسیدهای آهن استفاده می‌شود. مهمترین کاربرد آنها در تهیه عنصرهای حافظه در کامپیوتر است.
  
  
• سرامیک‌های شیشه‌اى:
  وقتی شیشه معمولی پس از تهیه در دمای بالایی قرار گیرد، تعداد قابل توجهی از ذرات بلور در آن تشکیل می‌شود و خاصیت شکنندگی آن کم می‌گردد و بر خلاف شیشه‌های معمولی دیگر ، ایجاد یا پیدایش شکاف کوچک در آنها ساری نمی‌باشد،‌ یعنی این شکافها خود به خود پیشرفت نمی‌کنند. از این نوع سرامیک‌ها برای تهیه ظروف آشپزخانه یا ظروفی که برای حرارت دادن لازم باشند، استفاده می‌شود که آن را اصطلاحا پیروسرام می‌نامند.

لعابها و انواع آنها

لعابها طیف وسیعی از ترکیبات آلی و معدنی را در بر می‌گیرند. لعاب مربوط به سرامیک معمولا مخلوط شیشه مانندی متشکل از کوارتز ، فلدسپار و اکسید سرب (PbO) است. این اجزا را پس از آسیاب شدن و نرم کردن به صورت خمیری رقیق درمی‌‌آورند. آنگاه وسیله سرامیکی مورد نظر را در این خمیر غوطه‌ور کرده و پس از سرد و خشک شدن ، آن را در کوره تا دمای معین حرارت می‌دهند. پس از لعاب دادن روی چینی ، روی آن مطالب مورد نظر را می‌نویسند و یا طرح مورد نظر را نقاشی می‌کنند و دوباره روی آن را لعاب داده و یک بار دیگر حرارت می‌دهند. در این صورت وسیله مورد نظر پرارزش‌تر و نوشته و طرح روی آن بادوام‌تر می‌شود.


لعابها در انواع زیر وجود دارند:

• لعاب بی‌رنگ: این نوع لعاب که برای پوشش سطح چینی‌های بدلی ظریف بکار می‌رود، بی رنگ و شفاف است و از مخلوط کلسیم و سیلیس و خاک چینی سفید تهیه می‌شود.
  
  
• لعاب رنگی: برای رنگ آبی از اکسید مس (Cu₂O) ، برای رنگ زرد از اکسید آهن (FeO) و برای رنگ سبز از اکسید کروم (Cr₂O3) ، برای رنگ زرد از کرومات سرب و برای رنگ ارغوانی از ارغوانی کاسیوس استفاده می‌شود.
  
  
• لعاب کدر: این نوع لعاب که برای پوشش چپنی‌های بدلی معمولی بکار می‌رود و از مخاـوط SnO₂ , PbO , SiO₂ , Pb₃O₄ ، نمک و کربنات سدیم تهیه می‌‌شود که آن را پس از ذوب کردن ، سرد کردن و پودر کردن ، در آب به صورت حمام شیر در می‌آورند و شئی لعاب دادنی را در آن غوطه‌ور می‌کنند.

ظروف لعابی

ظروف لعابی درواقع ، نوعی ظروف آهنی هستند که سطح آنها را به منظور جلوگیری از زنگ زدن ، از لعاب می‌پوشانند. البته این نوع ظروف را نباید زیاد گرم یا سرد و یا پرتاب کرد و یا اینکه تحت ضربه قرارداد، زیرا لعاب سطح آنها ترک برداشته و می‌ریزد.

انواع چینی

چینی‌ها در واقع از انواع سرامیک محسوب می‌‌شوند و به دو دسته چینی‌های اصل یا سخت و چینی‌های بدلی تقسیم می‌شوند.

• چینی‌های اصل:
  
  • چینی ظرف: که می‌توان آن را نوعی شیشه کدر دانست، مانند ظرف چینی معروف به سور. از ویژگیهای این نوع چینی آن است که لعاب رنگی را به خود می‌‌گیرد.
    
    
  • چینی سیلیسی: این نوع چینی که به چینی لیموژ معروف است، درکشورهای فرانسه ، ژاپن و چین تهیه می‌‌شود. مواد اولیه آن خاک چینی سفید ، شن سفید و فلدسپار است.
    
    
  • چینی آلومینیوم‌دار: این نوع چینی به نام چینی ساکس و بایو در فرانسه تهیه می‌‌شود و دارای Al₂O₃ , SiO₂ , CaO است.
    
    
• چینی‌های بدلی: خمیر این نوع چینی‌ها ترکیبی حد واسط از خمیر سفال و خمیر چینی‌های ظریف است. در نتیجه سختی آنها از چینی‌های اصل کمتر است. از این رو ، حتما باید آنها را با لعاب بپوشانند. این نوع چینی‌ها خود به دو دسته تقسیم می‌شوند:
  
  
  • بدل چینی‌های معمولی که خمیر آنها رنگی است و از این رو ، با لعاب کدر پوشانیده می‌شود.
    
    
  • بدل چینی ظریف که خمیر آنها مانند خمیر چینی بی‌رنگ است اما بر خلاف چینی در مقابل نور شفاف نیست. معمولا سطح این نوع چینی‌ها را از لعاب بی‌رنگ ورنی مانند و شفاف می‌پوشانند تا ظاهری مانند چینی اصل پیدا کنند.

مباحث مرتبط با عنوان

• بلور
• چینی
• خاک رس
• سرامیک شیشه‌ای
• سرامیک مغناطیسی
• سیلیس
• صنعت سرامیک سازی
• عناصر حافظه کامپیوتر
• فلدسپار
• لعاب
• مقره‌ برق

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو

به مواد (معمولاً جامد)ی که بخش عمدهٔ تشکیل دهندهٔ آنها غیرفلزی و غیرآلی باشد، سرامیک گفته می‌شود.

این تعریف نه‌تنها سفالینه‌ها، پرسلان(چینی)، دیرگدازها،محصولات رسی سازه‌ای، ساینده‌ها، سیمان و شیشه را در بر می‌گیرد، بلکه شامل آهنرباهای سرامیکی، لعاب‌ها، فروالکتریک‌ها، شیشه-سرامیک‌ها، سوخت‌های هسته‌ای و ... نیز می‌شود.
محتویات

    ۱ پیشینه
    ۲ ریشه واژه
    ۳ طبقه‌بندی سرامیک‌ها
    ۴ انواع سرامیک‌ها
        ۴.۱ سرامیک‌های سنتی
        ۴.۲ سرامیک‌های مدرن
            ۴.۲.۱ سرامیک‌های اکسیدی
            ۴.۲.۲ سرامیک‌های غیراکسیدی
    ۵ صنعت سرامیک
    ۶ خواص برتر سرامیک‌ها نسبت به مواد دیگر
    ۷ کاربردهای مختلف مواد سرامیکی
    ۸ جستارهای وابسته
    ۹ پانویس

پیشینه

برخی آغاز استفاده و ساخت سرامیک‌ها را در حدود ۷۰۰۰ سال ق.م. می‌دانند[۱] در حالی که برخی دیگر قدمت آن را تا ۱۵۰۰۰ سال ق.م نیز دانسته‌اند.[۲] ولی در کل اکثریت تاریخ‌نگاران بر ۱۰۰۰۰ سال ق.م اتفاق نظر دارند.[۳] (بدیهی است که این تاریخ مربوط به سرامیک‌های سنتی است.)
ریشه واژه

واژهٔ سرامیک از واژهٔ یونانی کراموس (κεραμικός) گرفته شده‌است که به معنی سفال یا شیء پخته‌شده‌است.
طبقه‌بندی سرامیک‌ها

سرامیک‌ها از لحاظ کاربرد به شکل زیر طبقه‌بندی می‌شوند:

    سرامیک‌های سنتی (سیلیکاتی)
    سرامیک‌های مدرن (مهندسی)
        سرامیک‌های اکسیدی
        سرامیک‌های غیر اکسیدی

سرامیک‌های اکسیدی را از لحاظ ساختار فیزیکی می‌توان به شکل زیر طبقه‌بندی کرد:

    سرامیک‌های مدرن مونولیتیک (یکپارچه)
    سرامیک‌های مدرن کامپوزیتی

انواع سرامیک‌ها
سرامیک‌های سنتی

این سرامیک‌ها همان سرامیک‌های سیلیکاتی هستند. مثل کاشی، سفال، چینی، شیشه، گچ، سیمان و ...
سرامیک‌های مدرن

این فرآورده‌ها عمدتاً از مواد اولیهٔ خالص و سنتزی ساخته می‌شوند. این نوع سرامیک‌ها اکثراً در ارتباط با صنایع دیگر مطرح شده‌اند.
سرامیک‌های اکسیدی

برخی از پرکاربردترین این نوع سرامیک‌ها عبارت‌اند از:

    برلیا (BeO)
    تیتانیا (TiO۲)
    آلومینا (Al۲O۳)
    زیرکونیا (ZrO۲)
    منیزیا (MgO)

سرامیک‌های غیراکسیدی

این نوع سرامیک‌ها با توجه به ترکیبشان طبقه‌بندی می‌شوند که برخی از پرکاربردترین آنها در زیر آمده‌اند:

    نیتریدها
        BN
        TiN
        Si۳N۴
        GaN
    کاربیدها
        SiC
        TiC
        WC

و....
صنعت سرامیک

بازار سرامیک‌های پیشرفته در ایالات متحده آمریکا در سال ۱۹۹۸ نزدیک به ۷۰۵ میلیون دلار بود که در سال ۲۰۰۳ به ۱۱ بیلیون دلار رسید.
خواص برتر سرامیک‌ها نسبت به مواد دیگر

    دیرگدازی بالا
    سختی زیاد
    مقاومت به خوردگی بالا
    استحکام فشاری بالا

کاربردهای مختلف مواد سرامیکی

در زیر کاربردهای رایج مواد سرامیکی به همراه چندنمونه از مواد رایج در هر کاربرد آورده شده‌است:

    الکتریکی و مغناطیسی
        عایق‌های ولتاژ بالا (AlN- Al۲O۳)
        دی الکتریک (BaTiO۳)
        پیزوالکتریک (ZnO- SiO۲)
        پیروالکتریک (Pb(ZrxTi۱-x)O۳))
        مغناطیس نرم (Zn۱-xMnxFe۲O۴)
        مغناطیس سخت (SrO.۶Fe۲O۳)
        نیمه‌رسانا (ZnO- GaN-SnO۲)
        رسانای یونی (β-Al۲O۳)
        تابانندهٔ الکترون (LaB۶)
        ابررسانا (Ba۲LaCu۳O۷-δ)
    سختی بالا
        ابزار ساینده، ابزار برشی و ابزار سنگ‌زنی (۲O۳TiN-Al)
        مقاومت مکانیکی (SiC- Si۳N۴)
    نوری
        فلورسانس (Y۲O۳)
        ترانسلوسانس(نیمه‌شفاف) (SnO۲)
        منحرف کنندهٔ نوری (PLZT)
        بازتاب نوری (TiN)
        بازتاب مادون قرمز (SnO۲)
        انتقال دهندهٔ نور (SiO۲)
    حرارتی
        پایداری حرارتی (ThO۲)
        عایق حرارتی (CaO.nSiO۲)
        رسانای حرارتی (AlN - C)
    شیمیایی و بیوشیمیایی
        پروتزهای استخوانی P۳O۱۲(Al۲O۳.Ca۵(F،Cl))
        سابستریت (TiO۲- SiO۲)
        کاتالیزور (KO۲.mnAl۲O۳)
    فناوری هسته‌ای
        سوخت‌های هسته‌ای سرامیکی
        مواد کاهش‌دهندهٔ انرژی نوترون
        مواد کنترل کنندهٔ فعالیت راکتور

جستارهای وابسته

    بیوسرامیک
    سرامیک‌های زرهی
    زئولیت
    تست غیرمخرب
    دوغاب
    مهندسی سرامیک
    سراموگرافی
    ترمز سرامیکی
    موتور سرامیکی
    خواص فیزیکی مواد
    خواص مکانیکی مواد

• انتشار در ۳۰م فروردین ۱۳۹۱

هم‌زمان با هفته سلامت ۹۱ چهارمین همایش سالانه خیرین سلامت آباده در سالن اجتماعات شبکه بهداشت و درمان برگزار شد.

به گزارش مسئول اجرایی و رابط  شورای خیرین سلامت آباده در این مراسم که در روز پنج شنبه ۲۴ فروردین ماه برگزار شد، نماینده ولی فقیه و امام جمعه شهرستان، مدیرعامل مجمع خیرین سلامت استان فارس، مدیرعامل مؤسسه مهر حضرت زهرا (س) حمایت از بیماران نیازمند استان فارس و نماینده مردم آباده در مجلس شورای اسلامی، فرماندار آباده مسئولین ادارات و جمع کثیری از مردم و خیرین حضور داشتند.

در ابتدا این مراسم رئیس شورای خیرین سلامت با عرض خیر مقدم و ارائه گزارش از عملکرد سالانه شورا از خیرین خواست همچنان در ساخت مرکز جراحی قلب و عروق شهرستان آباده مشارکت نمایند.

در ادامه مراسم حجت الاسلام والمسلمین حسن موسوی خراسانی امام جمعه شهرستان گفت: انسان‌هایی که فطرت‌های سالم دارند به دنبال اقدامات خیرخواهانه و خداپسندانه هستند و اگر فطرت گرد و غبار داشته باشد در چنین اقداماتی مشارکت نمی‌کند وی همچنین خواستار مشارکت خیرین در جهت ساخت مرکز جراحی قلب و عروق شد.

همچنین در ادامه محمد جواد عسکری فرماندار شهرستان آباده ضمن تقدیر و تشکر از حضور مسئولین استانی و شهرستانی و خیرین در این مراسم گفت: بحمداله در شهرستان آباده مشارکت خیرین در عرصه های مختلف پررنگ بوده و از حمایت‌های خوبی برخوردار است. وی در ادامه گفت: خداوند را شاکریم که دو نعمت بزرگ امنیت و سلامت را به ما ارزانی داده است که به همت شما خیرین در عرصه سلامت، این عرصه شکوفا شده و در جهت توسعه پایدار گام بزرگی برداشته شده است. فرماندار آباده افزود ما خدمتگزاران شما مردم و خیرین هستیم و دست شما را به گرمی می فشاریم و خواستار همتی مضاعف و عزمی راسخ در جهت تکمیل ساختمان مرکز جراحی قلب و عروق و بهره برداری از آن هستیم.

در ادامه مراسم دکتر علی اکبر رامجردی مدیر عامل مجمع خیرین سلامت ضمن ابراز خرسندی از حضور در جمع مردم فرهیخته آباده گفت: خیرین سلامت فارس تاکنون با مبلغی بالغ بر ۲۱۰ میلیارد تومان در اقدامات خیرخواهانه عرصه سلامت مشارکت نموده‌اند که عمده این اقدامات در شهر شیراز و شهرستان‌های استان می‌باشد و یکی از عظیم‌ترین پروژه های شهرستانی استان پروژه مرکز جراحی قلب و عروق آباده می‌باشد که امید است با حمایت شما مسئولین و خیرین در جهت تکمیل آن گام برداریم.

وی در ادامه از قول مساعدت ریاست دانشگاه علوم پزشکی شیراز خبر داد و گفت: آقای دکتر ایمانیه علاوه بر تعهدات تأمین نیروی متخصص و تجهیزات، مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان هم جهت شروع فاز دوم مرکز جراحی قلب و عروق آباده اختصاص دادند.

در ادامه این مراسم بخش گل ریزان اجرا شد که در آن حاضرین مبلغ ۱۳ میلیون ریال کمک نقدی و مبلغ ۵۷ میلیون ریال ارائه چک بلند مدت و مبلغی در حدود ۴۷۰ میلیون ریال هم قول مساعد دادند که شورای خیرین بایستی این مبلغ را پیگیری نموده تا وصول نماید. در این مراسم برنامه های دیگری همچون: شعر خوانی و قرائت مقاله نیز اجرا شد. در ضمن در ورودی محل برگزاری همایش غرفه سلامت، تست قند خون، اندازه گیری قد و وزن و تعیین فشار خون به صورت رایگان ارائه می‌شد.

 

» دانلود مجموعه تصاویر چهارمین همایش سالانه خیرین سلامت آباده

از عضویت در گروه سرود «بچه‌های آباده» تا آهنگ‌سازی روی غزلیات امام / گفت‌و‌گو با آهنگ‌سازی که در جماران خواند

• انتشار در ۱۷م خرداد ۱۳۹۱

برداشت از تارگاه خبرآنلاین

موسیقی – مهدی نظری که سال‌های جنگ عضو گروه سرود «بچه‌های آباده» بود، اینک آهنگساز و خواننده‌ای است که تازه‌ترین آلبومش با نام «دیدار دوست» را بر اساس اشعار امام خمینی (ره) منتشر کرده است.

به گزارش خبرآنلاین، ۲۶ سال پیش بود که برای نخستین بار با گروه سرود «بچه‌های آباده» خواندن را تجربه کرد؛ دوره‌ای که جنگ در اوج خود جریان داشت و صدایشان مرهم بسیاری از درد‌ها و زخم‌ها بود.

چهار سرودشان با نام‌های «دلیران تنگستان»، «آلاله»، «یل شیردل» و «قصه بابا» خیلی گل کرد و توانستند به جماران راه یابند و در محضر امام (ره) هم بخوانند.

تک خوان‌های گروه سرود «بچه‌های آباده» محمد حسین توکل و مهدی نظری بودند که اولی پزشک است و در شهر خود مانده و دومی آهنگساز است و در تهران زندگی می‌کند.

چند روز پیش که خبر آماده شدن نخستین آلبوم موسیقی را که تمام قطعاتش بر اساس غزلیات امام خمینی ساخته شده‌اند، منتشر کردیم، تازه فهمیدیم که آهنگساز آن کسی نیست جز مهدی نظری.

با اینکه در سال‌های گذشته قطعات موسیقایی زیادی بر اساس اشعار بنیانگذار انقلاب اسلامی ساخته و منتشر شده‌اند، اما «دیدار دوست» اولین آلبوم کاملی به شمار می‌آید که تمامی اشعارش از دیوان امام خمینی (ره) انتخاب و توسط مهدی نظری، مسعود نوریان و علیرضا وکیلی منش خوانده شده است.

وقتی با هدف کسب اطلاعات کامل‌تر در باره آلبوم «دیدار دوست» به سراغ مهدی نظری رفتیم، بحث به گذشته هم کشید و خاطراتی زنده شد که بهتر دیدیم همه آن‌ را بعد از حذف پرسش‌ها منتشر کنیم.

مهدی نظری یکی از دو تک خوان گروه سرود «بچه‌های آباده» بود که در زمان جنگ آثار خاطره انگیزی را اجرا کردند

پیوستن به گروه سرود «بچه‌های آباده»

سال ۱۳۵۲ در اصفهان به دنیا آمدم که به دلیل ماموریت پدرم که کارمند اداره ثبت احوال بود، چند سالی را به شهرستان آباده رفتیم و آنجا زندگی کردیم.

در مدرسه راهنمایی درس می‌خواندم که از سوی آقای احمد توکلی که مربی سرود و موسیقی بود، به گروه «بچه‌های آباده» دعوت شدم. او از همه ما تست صدا گرفت و من و محمد حسین توکل را برای تک خوانی انتخاب کرد.

بعد از آن در مسابقه گروه سرود شهرستان‌های استان فارس شرکت کردیم و رتبه آوردیم. سپس به مسابقات کشوری رفتیم که آنجا اول شدیم. بعد از آن تعدادی از سرود‌هایمان از تلویزیون پخش شد که نام گروه سرود «بچه‌های آباده» را بر سر زبان‌ها انداخت.

اولین سرودی که از ما ضبط شد، «دلیران تنگستان» بود و بعد از آن سرودهای «آلاله»، «یل شیر دل» و «قصه بابا» هم پخش شد که این آخری سال ۱۳۶۶ همه جا از کوچه و خیابان گرفته تا مغازه و خانه مردم شنیده می‌شد.

وقتی در جماران خواندیم

آن زمان آن قدر از گوشه و کنار کشور دعوت می‌شدیم که شاید نصف سال در سفر بودیم. جاهای مختلف و زیادی خواندیم که مهمترینش در حسینیه جماران بود. سال ۱۳۶۷ به مناسبت یکی از اعیاد مذهبی افتخار خواندن در محضر امام خمینی را پیدا کردیم. با اینکه از آن زمان ۲۴ سال می‌گذرد، به نظرم انگار همین دیروز بود.

وقتی نوبت به سرودی رسید که تک خوانش من بودم، با وجود آنکه در محضر رهبری بزرگ می‌خواندم که همه جهان به او چشم داشت، دست و پایم را گم نکردم. به ما گفته بودند که امام سرودهای ما را از تلویزیون دیده و با ما آشناست. به بالای بالکن که نگاه کردم، چهره آرام ایشان، آن ذره تشویشی را هم که در وجودم بود، از بین برد. فکر می‌کنم هیچ‌گاه آن قدر با احساس نخوانده بودم.

بعد از رحلت بنیانگذار انقلاب اسلامی، نوحه‌ها و سرودهایی هم در فراق او خواندیم که در فضای حزن انگیز آن روز‌ها به دل مردم نشست.

تحصیل و کار حرفه‌ای در عرصه موسیقی

همکاری من تا سال ۱۳۶۹ با گروه موسیقی آباده ادامه پیدا کرد و بعد از گرفتن دیپلم، در رشته موسیقی دانشگاه هنر قبول شدم و برای تحصیل به تهران آمدم. اگر در دوره دانش آموزی به گروه موسیقی «بچه‌های آباده» نپیوسته بودم، شاید هیچ‌گاه این رشته هنری را برای تحصیل و کار انتخاب نمی‌کردم.

سال ۷۸ بود که به حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی پیوستم و در مدت ۸ سال سه آلبوم با نام‌های «گذر عمر»، «اسیر عشق» و «تشنه» را آهنگسازی کردم.

بعد از هشت سال همکاری، از حوزه هنری جدا شدم و خودم به طور شخصی کار در این عرصه را ادامه دادم. یک آلبوم با عنوان «نغمه عشق» و چند قطعه مستقل از جمله کارهایی است که این سال‌ها انجام داده‌ام.

بیشتر کارهایی که من انجام داده‌ام براساس ردیف موسیقی ایرانی بوده و ارکسترش هم تلفیقی از سازهای ایرانی مثل تار، سنتور، نی و کمانچه با کوارتت زهی ویلن، کنترباس و ویلنسل بوده است.

مهدی نظری تا کنون چهار آلبوم و چندین قطعه موسیقی تولید و منتشر کرده است

همنشینی شعر فارسی و موسیقی ایرانی

از دوره دبیرستان شیفته آثار شاعران ایرانی شدم. از آن میان به ویژه با غرلیات مولانا، سعدی و حافظ به شدت مانوس شدم و در تمام این سال‌ها با آن‌ها همراه بوده‌ام.

من در تمام این سال‌ها در عرصه موسیقی ردیف دستگاهی و ملی ایران کار کرده‌ام که در آثارم شعر و به ویژه قالب غزل نقش پر رنگی داشته است.

غزل، شعری عاشقانه و ملتمسانه است که در آن تمنا و نیاز موج می‌زند. این ویژگی در موسیقی اصیل ایرانی نیز دیده می‌شود. در واقع این دو حرف دل مردمی را می‌زنند که غمی نهفته در سینه دارند.
غزل‌های شورانگیز امام

تا پیش از رحلت بنیانگذار انقلاب اسلامی، مردم تنها وجوه مذهبی و سیاسی شخصیت امام را می‌شناختند. تازه بعد از درگذشت ایشان بود که ما فهمیدیم امام غزل سرای توانمندی هم بوده است.

به نظر من اگر بخواهیم شخصیتی را بشناسیم، اشعاری که او سروده، بسیار گویا خواهد بود. عصاره تفکر هر شاعری در شعرش متجلی است که در مورد شخصیت امام خمینی هم صدق می‌کند.

از حدود ۲۰ سال پیش با غزلیات امام آشنا شدم و در این مدت هر بار که به آن‌ها مراجعه کرده‌ام، درعین تازگی این اشعار را چون شخصیت ایشان شورانگیز یافته‌ام.

نزدیکی غزلیات امام و حافظ

از آنجا که سال‌هاست در حال مطالعه سروده‌های شاعران پارسی گو به ویژه غزل سرایان هستم، بی‌شک می‌توانم بگویم که غزل‌های امام خمینی و حافظ شباهت‌های زیادی به هم دارند.

از لحاظ ساختار و شکل، محتوا، مضمون و حتی آهنگ و ملودی نهفته در غزلیات، سروده‌های امام و حافظ خیلی به هم نزدیک هستند. از این لحاظ برای یک موسیقی‌دان، غزل‌های امام خمینی بسیار جذاب هستند و همیشه او را به سوی خود می‌کشانند. در تمام این سال‌ها دغدغه آهنگسازی بر اساس غزلیات بنیانگذار انقلاب اسلامی را داشتم که یک اتفاق مرا در انجام این کار مصمم کرد.

دیوان شعری که دوباره یافتم

فکر می‌کنم سال ۶۹ بود که نخستین دیوان چاپ شده اشعار امام خمینی را که جلدی سبز رنگ داشت و تعدادی از غزلیات با دستخط خود آن حضرت هم در آن آمده بود، خریدم. این کتاب را مدت‌ها داشتم تا اینکه در جریان جابجایی‌ها و اسباب کشی‌های متعدد، آن را گم کردم و شاید هم به کسی دادم که دیگر به من پس نداد.

بعد‌ها یک چاپ دیگر از مجموعه اشعار امام را تهیه کردم تا اینکه سال ۸۷ بود که در یکی از کتاب فروشی‌های حاشیه میدان انقلاب که کتاب‌های کم یاب می‌فروشد، نمونه‌ای از چاپ قدیمی آن دیوان را پیدا کردم. این اتفاق باعث شد دوباره بر روی اشعار امام دقیق شوم و بار دیگر دغدغه آهنگسازی روی آن‌ها در من زنده شود.
آهنگ‌هایی که دل نوشته هستند

از سه سال پیش که چاپ قدیمی دیوان امام را دوباره به دست گرفتم، همزمان با زمزمه اشعار، ملودی‌های موسیقی نیز به ذهن من راه می‌یافتند. از‌‌‌ همان ابتدا این دل من بود که راهنمایی مرا در پیگیری این کار برعهده گرفت.

برای برخی از غزلیات نتوانستم ملودی مناسب پیدا کنم، بعضی‌ها بعد از آنکه رویشان کار کردم و نخستین نت‌هایش را نوشتم، مرا راضی نساختند. این سخت گیری که محک آن دل من بود، باعث شد تا کار کند پیش برود. در سال اول تنها سه کار را نوشتم و کناری گذاشتم تا دیگر قطعات هم شکل بگیرند. سال دوم هم چهار غزل دیگر هم موسیقی پیدا کردند و کار برای اجرا و ضبط آماده شد.

در واقع این ۷ غزل انتخاب دل من است و در ساخت آهنگ روی آن‌ها هیچ سفارشی صورت نگرفته است. بعد از دو سال کار، قطعات «محرم راز» در دستگاه نوا، «یاد دوست» در دستگاه همایون، «ساحل وجود» در آواز ابوعطا، «‌روز وصل» در آواز افشاری، «غم دیدار» در دستگاه سه‌گاه، «چشم بیمار» در آواز بیات ترک و «قافله» در دستگاه شور را پدید آوردم و فرآیند ضبط آن‌ها را کلید زدم.

آلبومی که خیلی دوستش دارم

ضبط قطعات نیز مثل روند نوشتن آهنگ‌ها با وسواس سپری شد. نمی‌خواستم با هر نوازنده‌ای کار کنم و برای همین بعضی وقت‌ها چند ماه منتظر می‌شدم تا نوازنده مورد نظرم را به استودیو بیاورم. همچنین بعد از ضبط تعدادی از قطعات، وقتی به آن‌ها گوش می‌کردم، نتیجه کار مرا راضی نمی‌کرد و برای همین تصمیم می‌گرفتم آن را تغییر دهم یا تکرار کنم. البته اتفاقات ناخواسته‌ای هم بود که ضبط کار را طولانی کرد و این‌ها دیگر ربطی به وسواس و دقت من نداشت.

برای آماده کردن آلبوم «دیدار دوست» وقت زیادی گذاشتم و زحمت فراوانی کشیدم. حالا هم که آماده انتشار است، از نتیجه کار راضی هستم و آن را بسیار دوست دارم.

قطعات آلبوم «دیدار دوست» در قالب ارکس‌تر موسیقی ملی نواخته شده‌اند

ویژگی‌های آلبوم «دیدار دوست»

این مجموعه با ترکیب سازهای ارکس‌تر ملی ضبط شده است. یعنی علاوه بر سازهای سنتی چون تار، سنتور، نی، کمانچه، دف و تنبک از ویلن، ویلنسل، کنترباس و آلتو هم در نواختن آن‌ها استفاده شده است.

در این آلبوم که تنظیم قطعات آن را حسین زندی انجام داده، نوازندگانی چون ارسلان کامکار، میثم مروستی، پدرام فریوسفی، سامان صمیمی، کریم قربانی، علیرضا خورشیدفر، ناصر رحیمی، حسین پورمعین، علیرضا شیبانی، آزاد میرزاپور، داوود ورزیده، شهرام غلامی، پویا سرایی، فرشاد صارمی، امیر نعمت اللهی، کوروش بزرگ‌پور، مجید وطنیان و پریچهر خواجه نواخته‌اند و هاله خاورانی و هانیه خاورانی در آن همخوانی کرده‌اند.

غیر از سه اثر این آلبوم که خودم خوانده‌ام، دو قطعه را علیرضا وکیل منش و دو اثر دیگر را هم مسعود نوریان خوانده‌اند که هر دوی این بزرگواران از شاگردان استاد شجریان هستند.

در این آلبوم اگر چه همه قطعات فاخر و سنگین هستند، اما دو کار ریتمیک است که فکر می‌کنم رویکردی نو در این عرصه به شمار می‌آید. آلبوم «دیدار دوست» از سوی انجمن موسیقی منتشر شده است که امیدوارم مورد پسند مردم

• انتشار در ۱۰م تیر ۱۳۹۱

برداشت از شهر فرنگ:

کارت پستال‌های زیر که در ابتدای قرن بیستم در اروپا منتشر شده‌اند تصاویری برجسته‌نما (سه بعدی) از نقاط مختلف ایران را نشان می‌دهند. عکاسی برجسته‌نما به تکنیکی در عکاسی گفته می‌شود که با کنار هم‌گذاری دو تصویر «آف ست» و نمایش جداگانهٔ آن‌ها به چشم چپ و راست توهمی از عمق را در بیننده ایجاد کند.

انیمیشن این تصاویر توسط شهرفرنگ تهیه شده است تا توهم عمق بازسازی شود.

 

 

 

+ نوشته‌های بیشتر درباره قلعه ایزدخواست را در صفحه برچسب قلعه ایزدخواست خواهید یافت.

 

• انتشار در ۱۳م مرداد ۱۳۹۱

آقای ایاز شهریاری مولف کتاب قدمت آباده، واژه‌های اصیل آباده می‌نویسد:

«سال‌ها در ضمن مطالعه و تدریس بسیاری از کتب مختلف به این نتیجه رسیدم که بسیاری از واژه‌ها را که در گویش مردم آباده و اطراف آن به‌کار می‌برند پارسی سَرِه و خالص است. برخی از این واژه‌ها که در گویش مردم آباده بکار می‌رود مربوط به زبان سنسکریت است که قدمت آن به بیش از پنج هزار سال قبل می‌رسد.»

 

اُرچینه: فرهنگ جامع واژه‌ها و اصطلاحات آباده‌ای

خیلی از کلمه‌های آباده‌ای هستند که متأسفانه دیگه استفاده نمی‌شن یا خیلی کم استفاده می‌شن، مثلاً یادتونه آخرین باری که از «اُوشُو» یا «اَسناتولوک» استفاده کردید کی بود؟

بسیاری تلاش کردن تا این گویش باقی بماند؛ بدون شک تلاش آقای شهریاری دراین‌باره، در کتاب‌شان «قدمت آباده، واژه‌های اصیل آباده» فراموش نشدنی و قابل تحسین است. اما متأسفانه تنها جلد اول این کتاب به چاپ رسیده است و تلاش دیگر دوستان نیز به‌خاطر پراکنده بودن چندان شناخته شده نیست.

مدت‌ها بود که فکر راه‌اندازی تارگاهی بودم که بتواند به صورت متمرکز و البته دقیق پاسخ‌گوی این نیاز باشد؛ فرهنگ‌نامه‌ای جامع از واژه‌ها و اصطلاحات گویش آباده، جایی که بتوان به‌راحتی واژه‌ها را نوشت، آن‌ها را معنی کرد، درباره‌شان حرف زد و کاربردشان را نشان داد.

اُرچینه قرار نیست تارگاهی باشه که هرچند وقت یک‌بار بروزرسانی بشه، اُرچینه تارگاهی خواهد بود اجتماعی. یعنی این شما هستید که فرهنگ‌نامه آباده را می‌سازید. شما هستید که واژه‌های جدید را به تارگاه اضافه می‌کنید، درباره واژه‌های افزوده شده صحبت می‌کنید و دیدگاه‌تان را به اشتراک می‌گذارید.

اُرچینه هم‌اکنون مراحل پایانی کدنویسی را سپری می‌کند، بزودی به صورت آزمایشی راه‌اندازی خواهد شد و پس از آن همه می‌توانند در اُرچینه نام‌نویسی کرده و از تارگاه استفاده کنند.

معر

• انتشار در ۲۲م دی ۱۳۹۱

به احتمال فراوان متوجه تغییرات در پارک شهر شده‌اید. یا بنری که برنامه تغییرات پارک را نشان می‌دهد در پارک دیده‌اید!

بر اساس طرح ارائه شده، پارک شهر تغییرات فراوانی خواهد کرد و به‌روز خواهد شد. پس از اتمام طرح؛ پارک به صورت تصویر زیر درخواهد آمد:

 

بد نیست نگاهی هم به طرح فعلی پارک بیندازیم:

عمده تغییراتی که صورت می‌گیرد: ۱- تمامی فضاهای سبز و طراحی آن تغییر خواهد کرد ۲- وسایل بازی از قسمت ۲ و ۳ به قسمت ۱ منتقل خواهد شد ۳- قسمت فراموش شده ۶ احیا می‌شود ۴- در قسمت A پارکینگ ساخته می‌شود

امکانات زیر در طرح جدید در نظر گرفته شده است:

1. رستوران
2. چای‌خانه
3. بوفه
4. آبنما
5. فضای سبز
6. آلاچیق
7. پارکینگ
8. فروشگاه
9. شهر بازی
10. دستگاه‌های ورزشی
11. پارک کودک
12. کمپینگ
13. مرکز فرهنگی
14. مدیریت و اداری
15. نگهبانی
16. ورودی
17. کافه تریا روباز
18. سرویس بهداشتی
19. اطلاعات
20. بازار صنایع دستی محلی و فصلی
21. آب‌خوری

همان‌طور که مشخص است طرحِ بسیار خوب و زیبایی است و پس از اتمام طرح، پارک بسیار زیبا خواهد شد.

اما اگر طرح به خوبی و با زمان‌بندی اجرا نشود پارک نه تنها بازسازی نخواهد شد، بلکه ممکن است نابود شود. فراموش نکنید که تنها نزدیک دو ماه به عید نوروز باقی مانده و بعد از آن نیز با گرم‌تر شدن هوا، نیاز به پارک، به شدت احساس خواهد شد؛ آن‌هم زمانی‌که آباده تنها دو مکان تفریحی دارد: پارک شهر و تل آسیاب

به چراغ‌های آسمان، یک‌به‌یک؛ و به تمام تنهایی آفتاب؛ و به لحظه‌ای که سیصد و شصت و پنج روز را، به یک چشم به‌هم‌زدن، در خاطرهٔ تاریخ جا می‌گذارد، برای یک تمامِ فراموش نشده؛
روزهاتان زیبا، شب‌هاتان پرطراوت، نوروزتان پیروز و هر روزتان نوروز باد*

۳.۱۶۶۶۶۶۶۶۶۶۶۶۶۶۷ عددی‌ست که متوسط نوشته‌های منتشر شده  (در ماه) در وبلاگ قلم در  سال ۹۰ رو نشون می‌ده! اگه مایل باشید می‌تونید نگاهی به ۳۸ نوشته منتشر شده در وبلاگ در قسمت بایگانی سال ۹۰ بیندازید.

همونطور که می‌دونید قلم، وبلاگ خبری آباده هست، نه خبرگزاری آباده؛ بنابراین مطمئناً خبرها و اتفاقات زیادی رو پیدا می‌کنید که در وبلاگ قلم منتشر نشدند. (گرچه برخی از اتفاقات، ارزشی برای مطرح شدن نداشتند :)

خیلی سعی کردم تا نوشته‌های وبلاگ کامل باشن و خبرهای آباده رو به‌روز، منتشر کنم، اما متأسفانه در بعضی زمان‌ها این اتفاق نیفتاد و امیدوارم که مرا ببخشید.

 

۱۷ نوشتهٔ برتر وبلاگ قلم در سال ۱۳۹۰:

• نوروز ۱۳۹۰، مروری بر شهرستان آباده به همراه گالری نوروزی
• برادر‌زاده استاد جلال ذوالفنون مدیر جدید فیس‌بوک
• دانلود برنامه «آغاز»، ویژه فیلم‌سازان آباده؛ پخش شده از شبکه فارس
• اسامی شاگردان اولین مدرسه دخترانه آباده، موسوم به مدرسه تربیت بنات
• انتشار دوباره نشریه آپاتیه بعد از ۸ ماه تعطیلی
• با استاد «بزرگ خضرایی» بیشتر آشنا شویم
• بزودی: مصاحبه با آقای حیدر تصدیقی، شهردار شهرستان آباده + پرسش‌تان را بنویسید!
• نگاهی به وضعیت دانشگاه‌های آباده؛ قسمت دوم، دانشگاه پیام‌نور
• گزارش: مراسم افتتاح دانشکده پرستاری حضرت زهرا (س) آباده + مجموعه تصاویر
• گزارش نخستین همایش استانی سالمندان؛ شهرستان آباده
• معرفی کتاب: شاه اسماعیل سوم و تأسیسات زندیه در آباده
• هدیه ویژه قلم (وبلاگ خبری آباده) به‌مناسبت پنجمین سالگرد تولد وبلاگ
• مجموعه تصاویر جشن کتاب با حضور جناب آقای دکتر جمشید صداقت‌کیش
• آیا ایزدخواست از آباده جدا شده است؟
• دانلود مجموعه «یک آلبوم خاطره»
• جناب آقای «محمدجواد عسکری» به‌عنوان فرماندار جدید شهرستان آباده معرفی شد
• دانلود برنامه بازتاب با حضور شهردار و سرپرست فرمانداری شهرستان آباده با موضوع «توسعه شهرستان آباده»

و آخرین نوشته وبلاگ قلم در سال ۱۳۹۰، «استاد «جلال ذوالفنون» با زمستان هم‌سفر شد»

 

بازی‌های محلی آباده: یارگیری، قسمت اول

• انتشار در ۱۲م آذر ۱۳۸۵ • یک دیدگاه »

برداشت از کتاب بازیهای محلی آباده نوشته جمشید صداقت کیش

در آباده یارگیری برای بازی انواع مختلف دارد که در زیر شرح داده می‌شود:

 

» تنگ طلا یا خانه خدا

دو نفر استاد جدا از سایر بازیکنان می‌روند و تبانی می‌کنند و یکی از دو اسم زیر را برای خود انتخاب می‌کنند:

• تنگ طِلا (tela)
• خانه خدا

و سپس می‌آیند در بین جمع می‌پرسند:

کی می‌خواد تنگ طلا را؟ کی می‌خواد خونه خدا را؟

کسانی که تنگ طلا را می‌خواهند به یک طرف و کسانی که خانه خدا را می‌خواهند به طرف دیگر می‌روند و یارگیری تمام می‌شود.

» سَراَزوَلْ

سرازول [sar az val] (ممکن است تحریف شده سر از اول باشد). طریقه سرازول بدین طریق است که کلیه بازیکنان دور هم به صورت دایره جمع می‌شوند و یک نفر می‌گوید:

«اول به من آخر به هرکی افتی»

در این حالت همه دست‌ها پشت سر می‌رود و یکی یا چند انگشت یا بیشتر را می‌خوابانند و آماده می‌کنند. برای آوردن برابر صورت و سپس دسته جمعی می‌گویند:

«یا علی» (“یا” کوتاه و مقطع و “علی” به صورت کشیده ادا می‌شود).

دست‌ها برابر صورت آورده می‌شود. شخص گوینده جمله مذبور (ول به من…) تعداد انگشتان دست افراد که باز می‌باشد می‌شمارد. فرض کنیم عدد ۴۶ بوجود آمده است، در این صورت شروع به شمردن می‌کند بدین ترتیب که با گذاشتن دست روی سینه خود عدد یک را می‌گوید و از سمت راست یا چپ به همین ترتیب ادامه می‌دهد تا به عدد ۴۶ برسد. شخصی که عدد ۴۶ به او برخورد کرده است باید به کنار دیوار و محل تعیین شده برود.

گاهی اوقات دیده می‌شود که شمارنده اعداد مورد اعتراض قرار می‌گیرد که چرا از سمت چپ یا راست شروع کرده است. زیرا در حالتی که تعداد کل بازیکنان فرد باشد از سمت راست فردی که عدد به او برخورد می کند مثلاً (رضا) خواهد بود و از سمت چپ دوستش (علی)؛ این اعتراض معمولاً وقتی می‌شود که یک یا چند نفر از بازیکنان دست قوی در بازی داشته باشند.

• انتشار در ۲۳م آذر ۱۳۸۵ • 

میدان تل آسیاب یکی از میدان های زیبای آباده است که خیلی خوب و زیبا ساخته شده و کاملا با جایی که قرار دارد هماهنگ است.

 

تصویر اول

تصویر دوم

تصویر سوم

تصویر چهارم

تصویر پنجم 

تصویر ششم 

برداشت از کتاب بازی های محلی آباده نوشتهٔ جمشید صداقت کیش،۱۳۶۰

آنچه از تاریخ باستان ایران مستفاد می‌شود آن است که از دوران هخامنشیان در میان طوایف چادرنشین فارس ما بنام کرد بر می خوریم و این کردها بویژه در دوره ساسانیان در نواحی مرکزی ایران در میان اصفهان و آباده زندگی می‌کرده‌اند. اما از نحوهٔ زندگی و چگونگی چادرنشینی آنان اسناد و مدارکی در دست نیست و بنابراین بحث در این‌باره به زمانی واگذار می‌شود که تحقیقات دانشمندان در این زمینه تکمیل گردد.

با این موضوع ما بر می‌خوریم به باتلاق‌ها یا دشت‌هایی که در حوزه شهرستان و شهر آباده به گور بهرام مشهورند. یکی از منابع تاریخی گور بهرام را بین دو دشت در دشت بین آباده و شولگستان [شورجستان] می‌داند. دومی گور بهرام را در باتلاقی در سرحد چهاردانگه و در حوالی آسپاس می‌داند و سومی در دشت مجاور سورمق و همگی معتقدند که بهرام گور در هر یک از این‌ها در شهرستان آباده فرو رفته است.

البته دلیل و ادعای این امر آنست که از هفت گنبد بهرام گور تمامی در منطقه این شهرستان می‌باشد. [بهرام گور هفت دختر از هفت اقلیم گرفته و هر یک را در یک قصر قرار داده و هر یک از روزهای هفته را با یکی از آنها می‌گذرانده است. شنبه در قصر مشکین (واقع در آسپاس سرحدچهاردانگه)، یکشنبه در گنبد زرد (واقع در کوشک زرد در سرحد چهاردانگه)، دوشنبه در گنبد سبز (واقع در بین ده بید و آسپاس)، سه‌شنبه در گنبد سرخ (اطراف آن فاقد آبادی است و تل خاکی بیش نیست.)، چهارشنبه در گنبد کبود (در سورمق در ۲۲ کیلومتری جاده آباده به شیراز)، پنجشنبه در گنبد صندلی (اطراف آن فاقد آبادی است.)، جمعه در گنبد سفید(در ده بید)] بعلاوه تا آنجا که تاریخ نشان می‌دهد مرز استان فارس و استان اصفهان در بین ایزدخواست و امین آباد بوده و گاه شهرک امین آباد نیز می‌پوشاند.

بنابراین همواره آباده جزء استان فارس بوده و در دوره هخامنشی و ساسانی نیز الزاماً می‌باید وجود داشته باشد اما با کیفیت متفاوتی زیرا فاصله استخر تا اصفهان زیاد بوده و ناگزیر باید توقفگاه‌هایی برای راه زمستانی خود تا ایزدخواست داشته باشند.

راه زمستانی فارس از استخر شروع، از دهبید و سورمق و آباده گذشته و به ایزدخواست می‌پیوسته است اما متأسفانه در آثار معدود نوشتاری دوران باستان بحثی از این مقوله رانده نمی‌شود و وجود آثار باستانی منحصربه‌فرد منطقه شهرستان آباده این راه را نشان می دهد. در شمال شهر آباده در مجاورت قبرستان کنونی آباده زیارتگاهی به نام خواجه بر بالای کوهی به همین نام وجود دارد که تمام اطراف آن را قبرهایی از سنگ پوشانده‌اند و هر قبر به صورت یک توده سنگ در آمده.

در فاصله کمی از همین کوه بر بالای کوهی دیگر که از نظر سوق الجیشی فوق العاده حائز اهمیت است خرابه‌های قلعه‌ای وجود دارد که به‌نام قلعه گبری می‌باشد که هنوز پل دفاعی آن سالم باقی مانده است و برعکس تصورات برخی این محل جهت نگهداری آذوقه و مواد و نیز سکنی زردتشتیان پیش از اسلام و صدر اسلام بوده است. در فاصله سه کیلومتری جنوب این کوه، قلعه گبری دیگری در مجاورت شهرک خراب شده وزیرآباد وجود دارد که استوردان یا به عبارت دیگر قبرستان آنها بوده است.

در شش کیلومتری آباده در ۶۰۰ متری شهرک کوشکک قلعه گبری دیگری نیز وجود دارد و جالب آنکه سراسر منطقه شهرستان آباده در قلل مرتفع کوه‌ها از این نوع قلعه گبری وجود دارد. آثار دیگری از قبیل خرفخانه‌ها [در دوران باستان مردم معتقد بودند پیران به مرحله‌ای می‌رسند که خرفت (خرف) می‌شوند. از این نظر آن‌ها را در ساختمان‌هایی به همین نام نگه می‌داشتند تا روزی مرگشان فرا رسد] با تعداد زیاد از جمله در پشت کوه خواجه و کوه‌های سورمق و در چهل ذرعی نیز دال بر قدمت آباده می باشد. ضمناً واژگان برخی از دهات آباده نظیر درغوک، ادریس آباد، کوشکک و جزمودق که همه این‌ها در حال حاضر جزء شهر آباده شده‌اند و همه مردم قدمت آنها را پیش از اسلام و صدر اسلام می‌دانند و تایید می‌کنند.

اما متأسفانه در هیچ منبعی و مأخذی بحثی از این‌گونه آثار نشده و مقدسی اولین کسی است که در کتاب خود از راه زمستانی نام می‌برد ولی منزل‌گاهای آن‌را در این محدوده مشخص نمی‌کند. از طرف دیگر احتمال دارد واژه محاوره‌ای آباده از دید سیاحان و جغرافی‌دانان عرب بعد از اسلام توهم‌انگیز بوده باشد که بین واژه‌های آباده و آبادی (مثلاً اینجا آباده است) و جمله (اینجا آبادی است) و نیز آباده طشک نتوانسته باشند تمیزی قائل گردند و ضرورتاً با اعلام واقعیت مکانی آباده توسط ابن بلخی در کتاب خود جغرافی‌دانان بعد از او ناگزیر آن را دنبال کرده باشند.

http://abadehnews.ir/page/32/

• انتشار در ۳م دی ۱۳۸۵ •

خبرگزاری دانشجویان ایران – شیراز
سرویس: صنعت و معدن

عملیات اجرایی طرح تولید ایندریدفتالیک شرکت شیمیایی فخر آباده آغاز شد. به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در افتتاح این طرح ، سلیمان پور – رئیس اداره صنایع و معادن آباده – با ارائه ارقامی درخصوص صنعت پتروشیمی کشور و جایگاه فعلی آن در عرصه بین المللی گفت: این طرح با سرمایه گذاری حدود ۳۵ میلیارد ریال قرار است سالانه ۱۲ هزار تن ایندرید فتالیک تولید کند که موجب اشتغال‌زایی برای ۵۰ نفر خواهد شد. وی گفت: نیاز ارزی این طرح ۱٫۵ میلیون دلار و ۷۵ درصد ماشین آلات آن خارجی است. در ادامه، محمدی – نماینده مردم آباده – نیز به اهمیت طرح‌های پتروشیمی اشاره کرد و گفت: تاکنون مکاتباتی را با شرکت بازرگانی پتروشیمی درخصوص حل مشکل مواد اولیه این واحد داشته‌ایم که موفقیت آمیز بوده است؛ ضمن این‌که طرح‌های مهمی در بخش صنعت و معدن منطقه به ویژه در زمینه پتروشیمی و صنایع جنبی آن در دست مطالعه داریم که با اجرای آن ها رونق بیش از پیش منطقه را شاهد خواهیم بود. وی افزود: از مهمترین این طرح ها می توان به طرح تولید پلی استن در شهرستان آباده و الیاف شیشه در شهرستان خرمبید اشاره کرد که طرح اول با مشارکت دو شرکت داخلی و یک شرکت کره ای فاز مطالعاتی آن تمام شده و امیداوریم هرچه زودتر شاهد عملیات اجرایی آن باشیم

http://abadehnews.ir/page/32/

• انتشار در ۳م دی ۱۳۸۵ • یک دیدگاه »

جمعی از مردم شهر سورمق آباده برای حل مشکل قطع پیاپی آب در این شهر، خواستار تدبیر و چاره اندیشی مسوولان مربوط شدند.

یک شهروند سورمقی به خبرنگار ایرنا در آباده گفت: به سبب فرسوده بودن شبکه لوله‌های قدیمی این شهر، فشار آب یا بسیار پایین است و یا کاملا قطع می شود. نگهدار کریمی افزود: افزون بر مشکل یاد شده، حفاریهای اداره‌های مخابرات و گاز نیز موجب ترکیدگی لوله‌های آبرسانی در شهر سورمق شده است. یکی دیگر ازاهالی شهر سورمق گفت:به دلیل قطع آب،ساکنان این شهر ناچارند آب شرب مورد نیاز خود را از قنات‌های اطراف تهیه کنند.

مسعود امیدوار افزود:مسوولان اداره آب و فاضلاب روستایی شهرستان آباده در پاسخ به اهالی سورمق اظهار می‌دارند که برای رفع این مشکل، مردم این شهر باید هزینه متصل شدن به انشعاب و شبکه جدید آبرسانی را بپردازند.

یکی دیگر از ساکنان سورمق ضمن‌ابراز ناخشنودی از قطع آب ازکیفیت نامطلوب آن نیز اظهار نارضایتی کرد و گفت: آب شرب این شهرحاوی گچ در مقیاس زیاد است.

غلامحسین سبزی افزود:مسوولان مربوط برای قطع آب و نیز افزایش کیفیت و سلامت آب شرب ساکنان سورمق، چاره اندیشی کنند.

شهردار سورمق با تایید مشکلات به وجود آمده در زمینه آب این شهر گفت:
ترکیدگی لوله‌های قدیمی و وصل نشدن انشعابهای قدیمی آب به شبکه‌های جدید موجب قطعی آب این شهر بین سه تا هشت روز شده است.

جمال تربتی افزود: افزون بر قطع شدن آب، نامطلوب بودن آب چاههای تامین کننده آب سورمق و نیز قدیمی و فرسوده بودن شبکه آب این شهر موجب ورود گل و لای و گچ به داخل آب شده و کیفیت و سلامت آب شرب این منطقه را کاهش داده است.

وی گفت: ‪ ۸۰‬درصد لوله کشی جدید در سورمق صورت گرفته ولی برای وصل شدن انشعابهای قدیمی به شبکه اصلی جدید،اداره آب و فاضلاب روستایی آباده مدعی است که هزینه این اتصال باید از سوی اهالی این شهر تامین و پرداخت شود.

تربتی ادامه داد: هم اینک یک هزار انشعاب آب در شهر سورمق وجود دارد و اداره آب و فاضلاب روستایی آباده نیز هزینه متصل شدن انشعاب مشترکین به شبکه اصلی جدید را، ‪ ۵۰۰‬هزار ریال برای هر خانوار اعلام کرده است.

وی افزود: در حالی که افزون بر انجام این عملیات، اخذ مجوز از اداره‌های گاز،شهرداری ومخابرات و نیز انجام حفاری لازم‌تامرحله‌نصب کنتوربرای مشترکین آب، بر عهده اداره آب و فاضلاب روستایی آباده است.

وی گفت: با پیگیریهای انجام شده با اداره آب و فاضلاب روستایی آباده این اداره، از انجام این مهم امتناع و کمبود نیروی انسانی را دلیل دیگری برای پاسخ ندادن به خواست مردم سورمق، عنوان می‌کند.

تربتی افزود: با پیگیریهایی که از سوی شهرداری سورمق در حال انجام است، امید داریم که طرح انتقال آب از شبکه آباده به سورمق تا دو سال آینده به اجرا درآید.

بخشدار مرکزی آباده نیز در این زمینه گفت: برای حل معضل به وجود آمده باید در تبدیل اداره آب و فاضلاب روستایی به شهری، تسریع شود.

بهرام ایزدی افزود: افزون بر اعمال این تبدیل وضعیت، شهرداری سورمق نیز باید وسایل و تجهیزات لازم و مورد نیاز برای انجام عملیات احداث کانال و لوله کشی را در اختیار آب و فاضلاب روستایی قرار دهد. شهر سورمق از توابع شهرستان آباده با پنج هزارنفر جمعیت در‪ ۲۳۰‬کیلومتری شمال شیراز واقع شده است.

آباده خبرگزاری جمهوری اسلامی

قلم

http://abadehnews.ir/page/32/

• انتشار در ۳م دی ۱۳۸۵ • دیدگاهی بنویسید! »

کشاورزان آباده به دلیل آنچه محدود بودن منابع آبی این شهرستان نامیدند، اقدام به کشت ذرت علوفه‌ای می‌کنند و برای پیشگیری از زیانهایی که درزمان برداشت این محصول با آن مواجه‌اند، خواستار خریداری شدن این محصول باقیمت تضمینی از سوی دولت هستند.

یک کشاورز آباده‌ای در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: کشاورزان این شهرستان به سبب کمبود منابع آبی، بعد از کشت گندم ناچارند به کشت ذرت علوفه‌ای اقدام می‌کنند.

حمیدرضا امیدوار افزود: به سبب اینکه فصل برداشت این محصول کوتاه و نیز همزمان با آغاز فصل سرما در این منطقه است و از سوی دیگر نبود ادوات لازم کشاورزی برای برداشت محصول، موجب می‌شود که کشاورزان ذرت علوفه‌ای را با قیمت پایین بفروشند و در نهایت با زیان قابل توجهی مواجه می‌شوند.

وی گفت: برای کاشت ذرت علوفه‌ای به دلیل موجود بودن ادوات لازم ویژه این کار، مشکلی نداریم، اما در زمان برداشت که خطر سرمازدگی برای این محصول وجود دارد، ادوات لازم برای برداشت آن در این منطقه وجود ندارد.

کشاورز دیگری گفت: نبود دام به میزان کافی در این منطقه از دیگر مشکلاتی است که کشاورزان را ناچار می‌سازد محصول خود را در مناطق دیگر و با قیمت بسیار پایین و زیان بفروشند.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان آباده با تایید مشکلات و تقاضای کشاورزانی که مبادرت به کشت ذرت علوفه‌ای در این شهرستان می‌کنند گفت: ذرت علوفه‌ای در مقایسه با محصول گندم نیاز به آب کمتری دارد و فاصله بین دوران کشت تا برداشت کوتاه است،لذا کشاورزان رغبت بیشتری برای کشت این محصول دارند.

احسان الله یزدان پرست افزود: کشاورزانی که بتوانند در فصل بهاراقدام به کشت ذرت کنند، محصول خود را دانه‌ای برداشت می‌کنند و کشاورزانی که کشت دیر هنگام دارند به دلیل سرمای زودرس پاییزه در این منطقه، ازشهریور ماه اقدام به برداشت ذرت علوفه‌ای می‌کنند.

وی گفت:در شهرستان آباده حدود ‪ ۶۰‬تا‪ ۷۰‬درصد از سطح زیر کشت ذرت به صورت علوفه‌ای برداشت می‌شود و عواملی چون خریداری نشدن محصول به قیمت تضمینی توسط دولت، فساد پذیری محصول پس از برداشت و نیز خطر سرمازدگی، موجب شده که خریداران ذرت علوفه‌ای که عمدتا دامداران هستند قیمت این محصول را کاهش دهند.

این مسوول گفت: کشاورزان نیز ناچارند برای پیشگیری ازضرر و زیان بیشتر، ذرت علوفه‌ای را که در آغاز زمان برداشت بعضا کیلویی ‪ ۱۷۰‬ریال است حتی به کیلویی ‪ ۱۰۰‬ریال هم به دامداران بفروشند.

یزدان پرست افزود: این رقم، کفاف هزینه‌های تولید را نمی‌کند و برای کشاورزان به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست.

وی گفت: راهکار مناسب برای پیشگیری از متضرر شدن کشاورزانی که اقدام به کشت ذرت علوفه‌ای می‌کنند،تعیین قیمت تضمینی برای این محصول از سوی دولت و نیز ایجاد مراکز خرید در شهرستانهای ذینفع است.

مسوول مرکز ترویج و خدمات جهاد کشاورزی شهر سورمق آباده دراین زمینه اظهارداشت: هم اکنون در شهر سورمق ‪ ۸۰۰‬هکتار به کشت ذرت علوفه‌ای و ‪۴۰۰‬ هکتار به کشت ذرت دانه‌ای اختصاص داده شده است.

فرج الله امیری افزود:بطور متوسط در منطقه سورمق آباده از ذرت علوفه‌ای درهرهکتار ‪ ۴۰‬تن و دانه‌ای در هر هکتار هفت تن محصول برداشت می‌شود و قیمت هرکیلو از آن در بازار از ‪ ۱۷۰‬ریال تا ‪ ۲۰۰‬ریال در نوسان است.

وی گفت: هم‌اکنون برای تهیه و خرید آلات و ادوات برداشت ذرت علوفه‌ای نیاز به دو میلیارد ریال اعتبار داریم که از این میزان تنها ‪ ۳۰۰‬میلیون ریال به این امر تخصیص داده شده که جوابگوی تامین این نیاز نیست.

هم اینک ‪ ۷۰۰‬هکتار از اراضی کشاورزی شهرستان آباده زیرکشت ذرت علوفه‌ای است و ‪ ۳۰۰‬کشاورز نیز از بهره برداران آن محسوب می‌شوند.

خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران

قلم

http://abadehnews.ir/page/32/

راهپيمايي روز 22 بهمن در آباده ي فارس

مراسم راهپيمايي روز 22 بهمن با حضور اقشار مختلف مردم در شهرستان آباده ي فارس برگزار شد.

به گزارش روابط عمومي اداره کل تبليغات اسلامي فارس، در اين مراسم که از مقابل مسجد جامعه شهرستان آباده برگزار شد، راهپيمايان با سردادن شعارهاي عليه دشمنان و با اعلام حمايت خود از ولايت فقيه در ميدان بسيج تجمع کردند.

در پايان قطعنامه اين راهپيمايي قرائت و توسط مردم تاييد شد.

آثار تاریخی

کاروانسرای ایزدخواست، پل ایزدخواست، تیمچه صرافیان، بنای امامزاده سلطان ابراهیم، کاروانسرای شاه عباس شورستان، کاروانسرای خان خوره، قلعه دو قلک یا دوقله، قلعه کریم آباد، تپه قلعه گبری، تل ساریاتان، تل قلعه اروان، تپه دولت آباد، تپه دهک گردو، تل قصر بهرام سورمق، قزقلاسی، مسجد امام حسن دهدق، قلعه گبری دهدق، تل قره ترک، بنای پاقلعه ایزدخواست، سد قوسی ایزدخواست، منزل شاه اسماعیل، تل شاه محمود، مرکز آباده شناسی، کاروانسرای شاه عباس ایزدخواست و قلعه قدیمی ایزدخواست.

شاه اسماعیل سوم در آباده

[ شاه اسماعیل صفوی] مشهور به سید ابوتراب از شاهزادگان صفوی است که پدر او سید مرتضی صدر الممالک و نواده احتمالی شاه سلطان حسین صفوی می‌باشد. وی هنگامی که به سلطنت انتخاب شد هشت یا نه سال داشت. انتخاب وی به سلطنت بدین ترتیب بود که علیمراد خان بختیاری از طایفه بختیاری و کریم خان از طایفه زند و ابوالفتح خان اصفهانی هر سه اتحاد بزرگ را طرح ریزی کردند و برای اینکه حکومت آنان به نظرها غصبی نیاید او را به سلطنت برگزیدند.
پس از مدتی بین علیمراد خان و کریم خان زند جنگ در گرفت و شاه اسماعیل به کریم خان زند پیوست و باز پس از چندی از نزد کریم خان زند گریخت و نزد محمد حسن خان قاجار رفت و چون محمد حسن خان قاجار در جنگی با کریم خان زند شکست خورد شاه اسماعیل دوباره به نزد کریم خان زند برگشت و کریم خان او را پذیرفت و در آباده ساکن نمود.

کریم‌خان در [آباده] برای او شش دستگاه ساختمان که مرکز اصلی آنرا که شاه اسماعیل در آن زندگی می‌کرده با یک باب حمام ( به سبک صفوی و زندیه) و یک باب مسجد احداث می‌نماید. که در حال حاضر مردم همه آنها را بناهای کریم خانی می‌نامند.
کریم‌خان برای شاه اسماعیل ملازمانی از کرمان را در نظر گرفت تا مواظب او باشند تا بار دیگر راه فرار پیش نگیرد یا مسائل دیگری را به وجود نیاورد.
کریم‌خان زند برای شاه اسماعیل روزی یک تومان نقد( ده هزار دینار) و قیمت پانصد من تبریز غله باشد و نیز روزانه مقدار سه من تبریز گندم و دو من جو برای مخارج و علیق او در نظر گرفت و در هر سالی دو بار در عید نوروز و اوایل پاییز لباسی در خور شاهانه او به آباده می‌فرستاد. شاه اسماعیل از ۱۱۸۰ه.ق تا هنگام وفاتش در آباده ( ۱۱۸۷ ه.ق) زندگی خود را به نقاشی و چاقوسازی می‌گذرانید و از صنعت خود ( چاقوسازی) چند قبضه برای یادبود برای کریم خان زند ارسال می‌داشت. کریم خان زند که برای شاه اسماعیل نامه می‌نوشت در زیر آن اضافه می‌کرد :( عرضه داشت کمترین بندگان) و در زیر آن می‌افزود (کریم زند).

شاه اسماعیل هم که نامه می‌نوشت با جمله ( فرمان عالی شد) آغاز می‌کرد. با مرگ شاه اسماعیل در سال ۱۱۸۷ ه.ق در آباده، کریم خان زند سه روز را عزاداری تعیین و بر حسب رسوم آن زمان کلاه خود و همه سران و بزرگان دربار خود را لجن مالید. شاه اسماعیل در آباده به خاک سپرده می‌شود، برایش مقبره‌ای درست می‌کنند و شمشیر پادشاهی او را به همراه جنازه‌اش به خاک می‌سپارند. محل دفن در قبرستان عمومی آن زمان آباده بوده که دارای آرامگاه و سنگ قبر بوده‌است. این قبرستان در حدود سال ۱۳۳۰ شمسی تبدیل به باغ ملی گردید و اینک پارک کودک می‌باشد. آن چه از بناهای کریم خانی در آباده باقی مانده‌است فقط ساختمان‌های مسکونی شاه اسماعیل است که مرکز اصلی آن در حال حاضر به صورت مدرسه از آن استفاده می‌شود.حمام وکیل را حدود ۱۳۶۰ شهردار وقت به دلیل شکسته شدن سقف آن خراب کرد و مسجد وکیل را نیز در حدود ۵۰ سال پیش به سبب گسترش حسینیه آباده خراب نموده‌اند.

از جمله آثار یادبود باقی مانده از شاه اسماعیل در آباده (تل شاه نشین ) است که در فاصله ۲ کیلو متری شمال قلعه قدیم آباده و در محدوده شهر آباده قرار دارد.سطح این تپه چهار نوع حجاری به شکل‌های مختلف از جمله لگن، بادیه، تخت و غیره انجام شده و هیچ گونه کتیبه‌ای در آن وجود ندارد.

تل شاه‌نشین

گویش درست (تَلل)təll که به معنی تپه می‌باشد. طول این تپه حدود ۲۰۰ متر و ارتفاع آن حد اکثر ۸ متر می‌باشد . نوع آن سنگی و از دوران اول می‌باشد و یک فسیل بسیار زیبا از صدف در سنگ‌های آن وجود دارد.

علت نام گذاری در فرهنگ زبان تورکی (تـَل)təll به معنی تپه وخاک روی هم انباشته است از مصدر( تللماق)هست .وچون عمارت روی بلندی تل ساخته شده به همین دلیل نام تلّ شاهی گرفته است لازم به ذکر است خاندان صفوی از شهر اردبیل بودن وهمه تورک زبان هستند.

آباده
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو

مختصات: °۵۲٫۶۷شرقی °۳۱٫۱۸شمالی (نقشه)
Question book.svg
    در متن این مقاله از هیچ منبع و مأخذی نام برده نشده‌است.
شما می‌توانید با افزودن منابع برطبق اصول اثبات‌پذیری و شیوه‌نامهٔ ارجاع به منابع، به ویکی‌پدیا کمک کنید.
مطالب بی‌منبع احتمالاً در آینده حذف خواهند‌ شد.
آباده
Red pog.svg
آباده
Iran location map.svg
°۵۲٫۶۷شرقی °۳۱٫۱۸شمالی
اطلاعات کلی
کشور     Flag of Iran.svg ایران
استان     فارس
شهرستان     آباده
بخش     مرکزی
سال شهرشدن     ۱۳۰۴
مردم
جمعیت     ۵۹٬۰۴۲[۱]
زبان‌ گفتاری     فارسی
مذهب     شیعه
اطلاعات شهری
پیش‌شماره تلفنی     ۰۷۵۱
وبگاه     www.sh-abadeh.ir
تابلوی خوش‌آمد به شهر
به شهر فرهنگی آباده خوش آمدید

آباده شهری است در استان فارس و مرکز شهرستان آباده. شهرستان آباده در شمالی‌ترین نقطه استان فارس قرار دارد. از شمال و غرب به استان اصفهان ، از جنوب به صفاشهر و اقلید و از شرق به استان یزد متصل است.این شهرستان در فاصله ۲۷۰ کیلومتری شمال شیراز، ۲۰۰ کیلومتری جنوب اصفهان، ۱۹۰ کیلومتری جنوب غربی یزد و ۵۲۸ کیلومتری جنوب شرقی شهرکرد قرار دارد. وسعت جغرافیایی آباده ۶۰۵۲ کیلومتر مربع است که حدود ۱۱ درصد کل مساحت استان را به خود اختصاص داده شهرستان آباده، به مرکزیت شهر آباده شامل صغاد، بهمن،ایزدخواست، سورمق و خسروشیرین و بیش از ۲۰ دهستان است.
محتویات

    ۱ آب وهوا
    ۲ دین زبان و نژاد
    ۳ پوشش گیاهی و نمونه جانوری
    ۴ معادن
    ۵ صنایع دستی
    ۶ تاریخ آباده
    ۷ اماکن تاریخی و سیاحتی
    ۸ ویژگیهای فرهنگی
    ۹ تیمچه صرافیان
    ۱۰ مهم‌ترین وقایع و رویدادهای تاریخی
    ۱۱ جستارهای وابسته
    ۱۲ منابع

آب وهوا

آب وهوای منطقه را می‌توان تحت تأثیر مرتفع بودن منطقه وقرار نگرفتن در پیشکوه‌های داخلی زاگرس و همچنین عدم وجود کوههای بلند و مرتفع، دوری از بادهای باران آور غربی، ازنمونه‌های آب وهوای نیمه کوهستانی دسته بندی کرد. میانگین بارندگی سالانه آن حدود۱۲۰ میلیمتر ومیزان بارش سالانه آن حدود ۲۰۰ میلیمتر است که در ردیف نواحی خشک کشور جای می‌گیرد.این شهرستان جزء مناطق سردسیر می باشد و از مناطق نیمه خشک استان فارس به شمار رفته و زمستانی سرد و تابستانی خنک و خشک دارد.
دین زبان و نژاد

همه ساکنان شهرستان آباده ونواحی پیرامون آن، پیش از ورود اسلام به ایران، زرتشتی بودند و در زمان صفویه به مذهب تشیع گرویدند. هم اکنون تمامی ساکنان غیر از تعدادی از شهروندان کلیمی که از اصفهان به این شهر آمده‌اند، شیعه ۱۲ امامی هستند. زبان مردم آباده، فارسی(شکسته) است ودر بعضی از بخش‌های اطراف آن طوایفی از اعراب و ایل قشقایی ساکنند که گویش ترکی دارند.
پوشش گیاهی و نمونه جانوری

با توجه به آب وهوای منطقه پوشش گیاهی این شهرستان از نوع استپ کوهپایه‌ای یا نیمه بیابانی است که پوشیده از انواع بوته‌های نواحی استپی است.در پای کوه‌های جنوبی گل‌های رنگارنگ بهاری و گیاهان دارویی در میان بوته‌ها دیده می‌شود این پوشش گیاهی در کشور به نسبت نواحی بیابانی و نواحی مرطوب در ردیف مراتع متوسط قرار دارد. به علت اوضاع طبیعی حاکم بر منطقه وصیدهای بی رویه در گذشته حیات وحش آن فقیر شده‌است، در دشت حیواناتی مانند خرگوش، روباه، و کفتار بیش از بقیه دیده می‌شوند.
معادن

معادنی که در این شهر قرار دارند عبارت‌اند از:

معدن بزرگ خاک نسوز که از معادن نادر این ماده در خاورمیانه به شمار می‌رود. معادن زیادی از انواع سنگ‌ها مانند سنگ سفید، معدن گچ در حومه آباده، معدن گل چینی در ۹ کیلومتری آباده و معدن بزرگ کبالت
صنایع دستی

منبت کاری آباده شهرت جهانی دارد و نمونه‌های آن در موزه‌های جهان به عنوان بهترین اثرهای هنری نگهداری می‌شود. منبت کاری‌های کاخ مرمر، به دست هنرمندان این شهر، همچون استاد احمد امامی ساخته و پرداخته شده‌است. ملکی و گیوه‌های آباده در نهایت ظرافت، استحکام و دقت، تهیه شده ودر نوع خود بی مانند است.
تاریخ آباده

به استناد متون باستان شناسان سکونت در محدوده کنونی آباده به هزاره اول پیش از میلاد باز می‌گردد. گروه‌های کرد چادر نشین در دوره هخامنشی، نخستین کسانی بودند که در دشت حد فاصل آباده و اصفهان اسکان یافتند. آثار باستانی بر جای مانده، هم چون قلعه باستانی ایزدخواست و قصر بهرام گور در سورمق، شواهدی از وجود فرهنگ وتمدن دراین گستره جغرافیا می باشد. یکی از خانوادگان اباده عرب های چادر نشینی بودند که به دودستهی اعرابی ها و انتریان تقسیم میشدند که کلکبر اباده ای یکی از بزرگانه اعرابی ها بود که با کمک و قرارداد باانگلیسی ها تلگراف را وارد اباده کرد. شهر آباده به دلیل واقع شدن در سه راهی مواصلاتی بین اصفهان، یزد و شیراز موقعیت ویژه‌ای دارد.هم اکنون بیش از 35درصد جمعیت این شهر را روستاییان مهاجر اقلیدی تشکیل می دهد .

در حدود سال ۱۱۹۷ که کریمخان زند شیراز را به عنوان پایتختی برگزید و به فرمان او شاه اسماعیل سوم در آباده مسکون شد، و قلعه‌ای به نام قلعه شیرازی (که هم اکنون آثار آن باقیست) برای حفظ امنیت راه کاروان‌ها بنا گردید.

بنا به فرمان وی، عده‌ای از طوایف پرندی و گرجی از اصفهان به آباده آمدند و مأمور آبادی و عمران این منطقه گردیدند. به تدریج قلاعی دارای دیوارهای مرتفعی تقریبأ به ارتفاع ۹ تا ۱۰ متر و ضخامت ۲ تا ۳ متر از چینه ساخته شد. در اطراف هر قلعه و به فاصله ۵۰ متر، برج‌هایی ساخته بودند وسوراخ‌هایی به نام تیرکش در آنها تعبیه کرده بودند.

در زمان رضا شاه، بتدریج از ارتفاع قلاع کاسته ودرهای آن برداشته شد و عبور و مرور وسایل نقلیه نیز به نحو محسوسی وضع آنجا را دگرگون کرد به نحوی که منازل و دکان‌ها از داخل قلاع، خارج شد و به اطراف شاه راه کنونی منتقل شد.
اماکن تاریخی و سیاحتی

۱- قبور خورشیدی در کوه خواجه وکوههای پشت آن.

۲- قلعه گبری بر فراز کوهی به همین نام در مجاورت کوه خواجو از دوره ساسانی و قبل از آن.

۳- آرامگاه خواجه عکاشه بر فراز کوه خواجو از دوره صفویه.

۴- خرفخانه آباده در پشت کوه خواجو از دوره صفویه.

۵- عمارت کلاه فرنگی (تاریخ ساخت ۱۲۹۱ ه.ق).

۶- تیمچه صرافیان (شرح آن در پایین آمده‌است).

۷- تیمچه مسعودی.

۸- تپه‌های باقر آباد که قدمت آنها نامشخص است.

۹- تپه‌های قلعه کهنه رحمت آباد از دوران پیش از تاریخ

۱۰- قلعه سورمق (قاجاریه)

۱۱- کلاه فرنگی سورمق (قاجاریه)

۱۲- کاروانسرای شورجستان (صفویه)

۱۳- نخستین سد قوسی جهان در ایزدخواست

۱۴- قلعه ایزدخواست از دوره ساسانی

۱۵- کاروانسرا و پل صفوی در ایزدخواست

۱۶- خرفخانه سورمق و چهل زرعی از دوره صفویه

۱۷- قبر مذنب شاعر معاصر آباده‌ای در گورستان قدیمی محمدیه آباده

۱۸- تُل شاه نشین مربوط به دوره هخامنشی شامل یک سفره - محل تهیه غذا که کنده کاری در سنگ است که در نزدیکی قبر مذنب (شاعر آباده‌ای) می‌باشد که متاسفانه اخیراً بعلت کود برداری ناشیانه شهرداری برای راه سازی قسمتی از این تل تخریب شده‌است.
ویژگیهای فرهنگی

تا پیش از تشکیلات اموزش و پرورش به شیوه جدید و تأسیس مدارس نوین، تعلیم و تعلم در مکتب خانه‌ها صورت می‌گرفت. از اشخاصی که در زمان گذشته مکتب خانه تشکیل داده بودند می‌توان به عباس ادیب، حاجی محمد هاشم خان و حاجی ملا احمد اشاره نمود.

نخستین مکتب دار آباده، مرحوم عباس ادیب بوده‌است. لقب ادیب را حاکم وقت فارس به وی داده بود. همین مکتب داران بعدها به هنگام تأسیس مدارس به سبک آن زمان، نقش معلم را بر عهده داشته‌اند.

تأسیس اولین آموزشگاه دولتی فارس در آباده:

در سال۱۲۸۵ ه. ش، میرزا حبیب الله آموزگار (مستشار دیوان کشور)، هنگام عبور از آباده به سوی تهران، بنا به خواهش حاج علیخان که شخص مدبری بوده، از حرکت یه سوی تهران منصرف و در آباده توقف می‌نماید.

میرزا حسین و میرزا اشرف هم به تدریس زبان فارسی می‌پردازند. میرزا عنایت الله سهراب نیز برای تدریس زبان انگلیسی دعوت می‌شود.این مدرسه به صورت ملی بوده وحقوق آموزگاران از محل شهریه دانش آموزان تأمین می‌شده‌است.در سال ۱۲۸۷ ه. ش محمد باقر موحد، از اصفهان به آباده وارد می‌شود ودر منزل حاج ملا عبد الله واعظ اقامت می‌کند.

وی به زبان فرانسه و عربی آشنایی داشته‌است، در این تاریخ مدرسه‌ای به نام موحد (این مدرسه در بعضی اسناد به نام اسلامی هم آمده‌است) تأسیس می‌شود. مقارن این ایام، دو نفر از صاحب منصبان هیئت تفنگداران پلیس جنوب مستقر در آباده "s.p.r” مدرسه مزبوربه محل رونقیه انتقال وبه مدرسه همت موسوم شد که توسط معلمین آقایان محمد باقر موحد، علی آقا واعظ زاده وسید حسین ضیا العلوم (دانا)وغلامرضا ادیب اداره شد و مدیریت آن بر عهده حاج واعظ بوده‌است. در این زمان حاج مخبر السلطنه هدایت به سمت استانداری فارس منصوب می‌گردد. و به هنگام عبور ار آباده از وضع این مدرسه آگاه می‌شود. وی دستور می‌دهد که در این مدرسه به جای فرانسه، عربی تدریس شود و در نتیجه این مدرسه دچار افت تعداد دانش آموز و درآمد شد به همین دلیل علی اصغر واعظ زاده برای تأمین اعتبار لازم به اداره کل فرهنگ فارس مراجعه می‌نماید. اما نتیجه‌ای نمی‌گیرد واین مدرسه منحل می‌شود.

پس از گفتگوی واعظ زاده با مردم قرار شد ۲۰ درصد مالیات بیشتر به دارایی پرداخت تا از محل عواید آن هزینه‌های این گونه مدارس تأمین شود.بر اساس این تلاشها و مکاتبات و مراجعات پیگیر، علی اصغر واعظ زاده موفق می‌شود موافقت اداره کل معارف فارس را برای تامین اعتبارات لازم به منظور تأسیس یک آموزشگاه دولتی کسب نماید. به این ترتیب در سال ۱۲۹۴ ه. ش از محل بودجه عوارض معارفی اداره معارف فارس دبیرستان دولتی ۴ کلاسه سعدی آباده به مدیریت دکتر واعظ زاده تأسیس می‌شود ابوطالب دانا، علی اکبرواعظ زاده، میرزا مهدی امام ومحمد باقر موحد مدیریت این مدرسه را عهده دار بوده‌اند.گفتنی است که این واحد آموزشی اولین آموزشگاه دولتی است که در فارس تأسیس شده‌است. این واحد آموزشی ملی که بانی آن خانم طلعت آگاه (وفا) بود در سال ۱۳۱۴ شمسی منحل شد.درسال ۱۲۹۰شمسی دبستان ملی زنهاریه معروف به دبستان دولتی دوشیزگان از سوی اداره معارف فارس با یک کلاس تأسیس شد.که به تدریج کلاسهای آن افزایش یافت.

با پیگیری اداره فرهنگ آباده، اداره فرهنگ فارس با افتتاح کلاس اول دبیرستان موافقت و از اول مهر ماه ۱۳۱۵ شمسی این کلاس شروع به کار کرد. در سال۱۳۱۶ شمسی کلاس دوم این دبیرستان نیز تأسیس شد.سرپرست دبیرستان در آن سال محمد رضا دایی بود. در سال ۱۳۲۷ شمسی به تقاضای اولیا دانش آموزان و موافقت فرهنگ فارسدبیرستان دخترانه اهلی(اقبال لاهوری کنونی)تأسیس شد.
تیمچه صرافیان

این بنا دربازار کهنه شهر آباده واقع شده‌است که در حدود ۱۲۰ سال پیش به دست استاد رضا یزدی ساخته شده‌است.درب ورودی آن از جنس چوب و به طرز زیبایی ساخته شده، دو کوبه روی آن قرار داشته که کوبه سمت چپ مخصوص آقایان وکوبه سمت راست مخصوص خانم‌ها بوده‌است.این بنا توسط حاج محمد خان به یک نفر شیرازی یه نام حاج باقر فروخته می‌شود واز او به دو پسرش حاج احمد وحاج محمود به ارث می‌رسد.آنها در این تیمچه به داد و ستد وبازرگانی مشغول می‌شوند.۳۰ الی ۳۵ سال پیش این دو برادر برای نذر خود مراسم عزاداری در این بنا برگزار می‌کردند که منبری قدیمی از آن زمان هنوز دراین ساختمان موجود است. در وسط حیاط این ساختمان قپانی(ترازویی) بزرگ وجود داشته که اجناس تجاری به وسیله آن وزن می‌شده‌است.آب این ساختمان از چاه تامین می‌شده، از درب ورودی که وارد میشویم دو حجره در چپ و راست وجود دارد که محل کسب دو برادر بوده وروی سر این دو حجره هم دو اتاق است که محل استراحت بوده‌است.این ساختمان در دو طبقه ساخته شده که از اتاق‌های بالا برای استراحت تجار و مسافرین استفاده می‌شده‌است. حوض سنگی بسیار زیبایی هم به ابعاد ۴*۳ متردروسط حیاط واقع است در ضمن درب حجره‌ها هم به صورت کشویی به طرف بالا و پایین باز و بسته می‌شود وسقف آنها به وسیله چوب‌های حاشیه دار زیبایی به اندازه ۳۰*۲۰ سانتی متر پوشیده شده‌است وکف آنها باخشت‌های آجری مربع شکل فرش شده‌است. در مورد نامگذاری این تیمچه به نام صرافیان طبق شنیده‌ها به علت بوده که چون این دو برادر از تجار متمول وسرشناس بوده‌اند در ضمن در شناسایی پول‌های خارجی تبحر داشته‌اند به آنها لقب صراف داده‌اند و صرافیان فامیل آنها شده واین تیمچه نیز به همین نام باقی مانده‌است. این بنا به شماره ۱۹۳۲ در سال ۱۳۷۶ ثبت آثار ملی ایران گردیده و هم اکنون در تملک میراث فرهنگی و شهرداری آباده‌است ومراحل بازسازی آن هم اکنون دردست اجراست.
مهم‌ترین وقایع و رویدادهای تاریخی

۱- حمله لشکر افغان به آباده وتسخیرآن درراه عزیمت به اصفهان (۱۱۳۴ ه.ق)

۲- اقامت شاه اسماعیل سوم در آباده به فرمان کریمخان زند از سال ۱۱۷۹ ه.ق

۳- جنگ لطفعلی خان زند و آقا محمد خان قاجار در محدوده شهر آباده و تخریب قسمتی از شهر

۴-قیام حیدر میرزا فرزند شاه اسماعیل سوم علیه آقا محمد خان قاجار

۵- جنگ بابا خان (فتحعلی شاه بعدی)با حسینعلی میرزا در نزدیکی شهر

۶- وقوع جنگ آباده در سال ۱۲۹۷ ه.ق، این جنگ بین نیروهای تفنگدار پلیس جنوب(قشون بریتانیا مستقر در آباده) از یک سو و نیروهای ایل قشقایی و آباده‌ای‌ها از سوی دیگر 7
جستارهای وابسته

آباده

مختصات: °۵۲٫۶۷شرقی °۳۱٫۱۸شمالی (نقشه)

در متن این مقاله از هیچ منبع و مأخذی نام برده نشده‌است. شما می‌توانید با افزودن منابع برطبق اصول اثبات‌پذیری و شیوه‌نامهٔ ارجاع به منابع، به ویکی‌پدیا کمک کنید. مطالب بی‌منبع احتمالاً در آینده حذف خواهند‌ شد.

آباده
آباده °۵۲٫۶۷شرقی °۳۱٫۱۸شمالی
اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	فارس
شهرستان	آباده
بخش	مرکزی
سال شهرشدن	۱۳۰۴
مردم
جمعیت	۵۹٬۰۴۲[۱]
زبان‌ گفتاری	فارسی
مذهب	شیعه
اطلاعات شهری
پیش‌شماره تلفنی	۰۷۵۱
وبگاه	www.sh-abadeh.ir
تابلوی خوش‌آمد به شهر
به شهر فرهنگی آباده خوش آمدید

آباده شهری است در استان فارس و مرکز شهرستان آباده. شهرستان آباده در شمالی‌ترین نقطه استان فارس قرار دارد. از شمال و غرب به استان اصفهان ، از جنوب به صفاشهر و اقلید و از شرق به استان یزد متصل است.این شهرستان در فاصله ۲۷۰ کیلومتری شمال شیراز، ۲۰۰ کیلومتری جنوب اصفهان، ۱۹۰ کیلومتری جنوب غربی یزد و ۵۲۸ کیلومتری جنوب شرقی شهرکرد قرار دارد. وسعت جغرافیایی آباده ۶۰۵۲ کیلومتر مربع است که حدود ۱۱ درصد کل مساحت استان را به خود اختصاص داده شهرستان آباده، به مرکزیت شهر آباده شامل صغاد، بهمن،ایزدخواست، سورمق و خسروشیرین و بیش از ۲۰ دهستان است.

محتویات ۱ آب وهوا ۲ دین زبان و نژاد ۳ پوشش گیاهی و نمونه جانوری ۴ معادن ۵ صنایع دستی ۶ تاریخ آباده ۷ اماکن تاریخی و سیاحتی ۸ ویژگیهای فرهنگی ۹ تیمچه صرافیان ۱۰ مهم‌ترین وقایع و رویدادهای تاریخی ۱۱ جستارهای وابسته ۱۲ منابع

آب وهوا

آب وهوای منطقه را می‌توان تحت تأثیر مرتفع بودن منطقه وقرار نگرفتن در پیشکوه‌های داخلی زاگرس و همچنین عدم وجود کوههای بلند و مرتفع، دوری از بادهای باران آور غربی، ازنمونه‌های آب وهوای نیمه کوهستانی دسته بندی کرد. میانگین بارندگی سالانه آن حدود۱۲۰ میلیمتر ومیزان بارش سالانه آن حدود ۲۰۰ میلیمتر است که در ردیف نواحی خشک کشور جای می‌گیرد.این شهرستان جزء مناطق سردسیر می باشد و از مناطق نیمه خشک استان فارس به شمار رفته و زمستانی سرد و تابستانی خنک و خشک دارد.

دین زبان و نژاد

همه ساکنان شهرستان آباده ونواحی پیرامون آن، پیش از ورود اسلام به ایران، زرتشتی بودند و در زمان صفویه به مذهب تشیع گرویدند. هم اکنون تمامی ساکنان غیر از تعدادی از شهروندان کلیمی که از اصفهان به این شهر آمده‌اند، شیعه ۱۲ امامی هستند. زبان مردم آباده، فارسی(شکسته) است ودر بعضی از بخش‌های اطراف آن طوایفی از اعراب و ایل قشقایی ساکنند که گویش ترکی دارند.

پوشش گیاهی و نمونه جانوری

با توجه به آب وهوای منطقه پوشش گیاهی این شهرستان از نوع استپ کوهپایه‌ای یا نیمه بیابانی است که پوشیده از انواع بوته‌های نواحی استپی است.در پای کوه‌های جنوبی گل‌های رنگارنگ بهاری و گیاهان دارویی در میان بوته‌ها دیده می‌شود این پوشش گیاهی در کشور به نسبت نواحی بیابانی و نواحی مرطوب در ردیف مراتع متوسط قرار دارد. به علت اوضاع طبیعی حاکم بر منطقه وصیدهای بی رویه در گذشته حیات وحش آن فقیر شده‌است، در دشت حیواناتی مانند خرگوش، روباه، و کفتار بیش از بقیه دیده می‌شوند.

معادن

معادنی که در این شهر قرار دارند عبارت‌اند از:

معدن بزرگ خاک نسوز که از معادن نادر این ماده در خاورمیانه به شمار می‌رود. معادن زیادی از انواع سنگ‌ها مانند سنگ سفید، معدن گچ در حومه آباده، معدن گل چینی در ۹ کیلومتری آباده و معدن بزرگ کبالت

صنایع دستی

منبت کاری آباده شهرت جهانی دارد و نمونه‌های آن در موزه‌های جهان به عنوان بهترین اثرهای هنری نگهداری می‌شود. منبت کاری‌های کاخ مرمر، به دست هنرمندان این شهر، همچون استاد احمد امامی ساخته و پرداخته شده‌است. ملکی و گیوه‌های آباده در نهایت ظرافت، استحکام و دقت، تهیه شده ودر نوع خود بی مانند است.

تاریخ آباده

به استناد متون باستان شناسان سکونت در محدوده کنونی آباده به هزاره اول پیش از میلاد باز می‌گردد. گروه‌های کرد چادر نشین در دوره هخامنشی، نخستین کسانی بودند که در دشت حد فاصل آباده و اصفهان اسکان یافتند. آثار باستانی بر جای مانده، هم چون قلعه باستانی ایزدخواست و قصر بهرام گور در سورمق، شواهدی از وجود فرهنگ وتمدن دراین گستره جغرافیا می باشد. یکی از خانوادگان اباده عرب های چادر نشینی بودند که به دودستهی اعرابی ها و انتریان تقسیم میشدند که کلکبر اباده ای یکی از بزرگانه اعرابی ها بود که با کمک و قرارداد باانگلیسی ها تلگراف را وارد اباده کرد. شهر آباده به دلیل واقع شدن در سه راهی مواصلاتی بین اصفهان، یزد و شیراز موقعیت ویژه‌ای دارد.هم اکنون بیش از 35درصد جمعیت این شهر را روستاییان مهاجر اقلیدی تشکیل می دهد .

در حدود سال ۱۱۹۷ که کریمخان زند شیراز را به عنوان پایتختی برگزید و به فرمان او شاه اسماعیل سوم در آباده مسکون شد، و قلعه‌ای به نام قلعه شیرازی (که هم اکنون آثار آن باقیست) برای حفظ امنیت راه کاروان‌ها بنا گردید.

بنا به فرمان وی، عده‌ای از طوایف پرندی و گرجی از اصفهان به آباده آمدند و مأمور آبادی و عمران این منطقه گردیدند. به تدریج قلاعی دارای دیوارهای مرتفعی تقریبأ به ارتفاع ۹ تا ۱۰ متر و ضخامت ۲ تا ۳ متر از چینه ساخته شد. در اطراف هر قلعه و به فاصله ۵۰ متر، برج‌هایی ساخته بودند وسوراخ‌هایی به نام تیرکش در آنها تعبیه کرده بودند.

در زمان رضا شاه، بتدریج از ارتفاع قلاع کاسته ودرهای آن برداشته شد و عبور و مرور وسایل نقلیه نیز به نحو محسوسی وضع آنجا را دگرگون کرد به نحوی که منازل و دکان‌ها از داخل قلاع، خارج شد و به اطراف شاه راه کنونی منتقل شد.

اماکن تاریخی و سیاحتی

۱- قبور خورشیدی در کوه خواجه وکوههای پشت آن.

۲- قلعه گبری بر فراز کوهی به همین نام در مجاورت کوه خواجو از دوره ساسانی و قبل از آن.

۳- آرامگاه خواجه عکاشه بر فراز کوه خواجو از دوره صفویه.

۴- خرفخانه آباده در پشت کوه خواجو از دوره صفویه.

۵- عمارت کلاه فرنگی (تاریخ ساخت ۱۲۹۱ ه.ق).

۶- تیمچه صرافیان (شرح آن در پایین آمده‌است).

۷- تیمچه مسعودی.

۸- تپه‌های باقر آباد که قدمت آنها نامشخص است.

۹- تپه‌های قلعه کهنه رحمت آباد از دوران پیش از تاریخ

۱۰- قلعه سورمق (قاجاریه)

۱۱- کلاه فرنگی سورمق (قاجاریه)

۱۲- کاروانسرای شورجستان (صفویه)

۱۳- نخستین سد قوسی جهان در ایزدخواست

۱۴- قلعه ایزدخواست از دوره ساسانی

۱۵- کاروانسرا و پل صفوی در ایزدخواست

۱۶- خرفخانه سورمق و چهل زرعی از دوره صفویه

۱۷- قبر مذنب شاعر معاصر آباده‌ای در گورستان قدیمی محمدیه آباده

۱۸- تُل شاه نشین مربوط به دوره هخامنشی شامل یک سفره - محل تهیه غذا که کنده کاری در سنگ است که در نزدیکی قبر مذنب (شاعر آباده‌ای) می‌باشد که متاسفانه اخیراً بعلت کود برداری ناشیانه شهرداری برای راه سازی قسمتی از این تل تخریب شده‌است.

ویژگیهای فرهنگی

تا پیش از تشکیلات اموزش و پرورش به شیوه جدید و تأسیس مدارس نوین، تعلیم و تعلم در مکتب خانه‌ها صورت می‌گرفت. از اشخاصی که در زمان گذشته مکتب خانه تشکیل داده بودند می‌توان به عباس ادیب، حاجی محمد هاشم خان و حاجی ملا احمد اشاره نمود.

نخستین مکتب دار آباده، مرحوم عباس ادیب بوده‌است. لقب ادیب را حاکم وقت فارس به وی داده بود. همین مکتب داران بعدها به هنگام تأسیس مدارس به سبک آن زمان، نقش معلم را بر عهده داشته‌اند.

تأسیس اولین آموزشگاه دولتی فارس در آباده:

در سال۱۲۸۵ ه. ش، میرزا حبیب الله آموزگار (مستشار دیوان کشور)، هنگام عبور از آباده به سوی تهران، بنا به خواهش حاج علیخان که شخص مدبری بوده، از حرکت یه سوی تهران منصرف و در آباده توقف می‌نماید.

میرزا حسین و میرزا اشرف هم به تدریس زبان فارسی می‌پردازند. میرزا عنایت الله سهراب نیز برای تدریس زبان انگلیسی دعوت می‌شود.این مدرسه به صورت ملی بوده وحقوق آموزگاران از محل شهریه دانش آموزان تأمین می‌شده‌است.در سال ۱۲۸۷ ه. ش محمد باقر موحد، از اصفهان به آباده وارد می‌شود ودر منزل حاج ملا عبد الله واعظ اقامت می‌کند.

وی به زبان فرانسه و عربی آشنایی داشته‌است، در این تاریخ مدرسه‌ای به نام موحد (این مدرسه در بعضی اسناد به نام اسلامی هم آمده‌است) تأسیس می‌شود. مقارن این ایام، دو نفر از صاحب منصبان هیئت تفنگداران پلیس جنوب مستقر در آباده "s.p.r” مدرسه مزبوربه محل رونقیه انتقال وبه مدرسه همت موسوم شد که توسط معلمین آقایان محمد باقر موحد، علی آقا واعظ زاده وسید حسین ضیا العلوم (دانا)وغلامرضا ادیب اداره شد و مدیریت آن بر عهده حاج واعظ بوده‌است. در این زمان حاج مخبر السلطنه هدایت به سمت استانداری فارس منصوب می‌گردد. و به هنگام عبور ار آباده از وضع این مدرسه آگاه می‌شود. وی دستور می‌دهد که در این مدرسه به جای فرانسه، عربی تدریس شود و در نتیجه این مدرسه دچار افت تعداد دانش آموز و درآمد شد به همین دلیل علی اصغر واعظ زاده برای تأمین اعتبار لازم به اداره کل فرهنگ فارس مراجعه می‌نماید. اما نتیجه‌ای نمی‌گیرد واین مدرسه منحل می‌شود.

پس از گفتگوی واعظ زاده با مردم قرار شد ۲۰ درصد مالیات بیشتر به دارایی پرداخت تا از محل عواید آن هزینه‌های این گونه مدارس تأمین شود.بر اساس این تلاشها و مکاتبات و مراجعات پیگیر، علی اصغر واعظ زاده موفق می‌شود موافقت اداره کل معارف فارس را برای تامین اعتبارات لازم به منظور تأسیس یک آموزشگاه دولتی کسب نماید. به این ترتیب در سال ۱۲۹۴ ه. ش از محل بودجه عوارض معارفی اداره معارف فارس دبیرستان دولتی ۴ کلاسه سعدی آباده به مدیریت دکتر واعظ زاده تأسیس می‌شود ابوطالب دانا، علی اکبرواعظ زاده، میرزا مهدی امام ومحمد باقر موحد مدیریت این مدرسه را عهده دار بوده‌اند.گفتنی است که این واحد آموزشی اولین آموزشگاه دولتی است که در فارس تأسیس شده‌است. این واحد آموزشی ملی که بانی آن خانم طلعت آگاه (وفا) بود در سال ۱۳۱۴ شمسی منحل شد.درسال ۱۲۹۰شمسی دبستان ملی زنهاریه معروف به دبستان دولتی دوشیزگان از سوی اداره معارف فارس با یک کلاس تأسیس شد.که به تدریج کلاسهای آن افزایش یافت.

با پیگیری اداره فرهنگ آباده، اداره فرهنگ فارس با افتتاح کلاس اول دبیرستان موافقت و از اول مهر ماه ۱۳۱۵ شمسی این کلاس شروع به کار کرد. در سال۱۳۱۶ شمسی کلاس دوم این دبیرستان نیز تأسیس شد.سرپرست دبیرستان در آن سال محمد رضا دایی بود. در سال ۱۳۲۷ شمسی به تقاضای اولیا دانش آموزان و موافقت فرهنگ فارسدبیرستان دخترانه اهلی(اقبال لاهوری کنونی)تأسیس شد.

تیمچه صرافیان

این بنا دربازار کهنه شهر آباده واقع شده‌است که در حدود ۱۲۰ سال پیش به دست استاد رضا یزدی ساخته شده‌است.درب ورودی آن از جنس چوب و به طرز زیبایی ساخته شده، دو کوبه روی آن قرار داشته که کوبه سمت چپ مخصوص آقایان وکوبه سمت راست مخصوص خانم‌ها بوده‌است.این بنا توسط حاج محمد خان به یک نفر شیرازی یه نام حاج باقر فروخته می‌شود واز او به دو پسرش حاج احمد وحاج محمود به ارث می‌رسد.آنها در این تیمچه به داد و ستد وبازرگانی مشغول می‌شوند.۳۰ الی ۳۵ سال پیش این دو برادر برای نذر خود مراسم عزاداری در این بنا برگزار می‌کردند که منبری قدیمی از آن زمان هنوز دراین ساختمان موجود است. در وسط حیاط این ساختمان قپانی(ترازویی) بزرگ وجود داشته که اجناس تجاری به وسیله آن وزن می‌شده‌است.آب این ساختمان از چاه تامین می‌شده، از درب ورودی که وارد میشویم دو حجره در چپ و راست وجود دارد که محل کسب دو برادر بوده وروی سر این دو حجره هم دو اتاق است که محل استراحت بوده‌است.این ساختمان در دو طبقه ساخته شده که از اتاق‌های بالا برای استراحت تجار و مسافرین استفاده می‌شده‌است. حوض سنگی بسیار زیبایی هم به ابعاد ۴*۳ متردروسط حیاط واقع است در ضمن درب حجره‌ها هم به صورت کشویی به طرف بالا و پایین باز و بسته می‌شود وسقف آنها به وسیله چوب‌های حاشیه دار زیبایی به اندازه ۳۰*۲۰ سانتی متر پوشیده شده‌است وکف آنها باخشت‌های آجری مربع شکل فرش شده‌است. در مورد نامگذاری این تیمچه به نام صرافیان طبق شنیده‌ها به علت بوده که چون این دو برادر از تجار متمول وسرشناس بوده‌اند در ضمن در شناسایی پول‌های خارجی تبحر داشته‌اند به آنها لقب صراف داده‌اند و صرافیان فامیل آنها شده واین تیمچه نیز به همین نام باقی مانده‌است. این بنا به شماره ۱۹۳۲ در سال ۱۳۷۶ ثبت آثار ملی ایران گردیده و هم اکنون در تملک میراث فرهنگی و شهرداری آباده‌است ومراحل بازسازی آن هم اکنون دردست اجراست.

مهم‌ترین وقایع و رویدادهای تاریخی

۱- حمله لشکر افغان به آباده وتسخیرآن درراه عزیمت به اصفهان (۱۱۳۴ ه.ق)

۲- اقامت شاه اسماعیل سوم در آباده به فرمان کریمخان زند از سال ۱۱۷۹ ه.ق

۳- جنگ لطفعلی خان زند و آقا محمد خان قاجار در محدوده شهر آباده و تخریب قسمتی از شهر

۴-قیام حیدر میرزا فرزند شاه اسماعیل سوم علیه آقا محمد خان قاجار

۵- جنگ بابا خان (فتحعلی شاه بعدی)با حسینعلی میرزا در نزدیکی شهر

۶- وقوع جنگ آباده در سال ۱۲۹۷ ه.ق، این جنگ بین نیروهای تفنگدار پلیس جنوب(قشون بریتانیا مستقر در آباده) از یک سو و نیروهای ایل قشقایی و آباده‌ای‌ها از سوی دیگر 7

جستارهای وابسته

بیوسرامیک ها، سرامیک هایی هستند که برای ترمیم و بازسازی بخش های بدن انسان استفاده می شوند.کاربردهای بسیاری برای بیوسرامیک ها وجود دارد که معمولاً مهمترین آنها ساخت امپلنت هایی مانند پروتزهای مفصل ران (hip prostheses) است. (این نوع پروتز ها از جنس آلومیناست). آلومینا یک بیوسرامیک خنثی است زیرا واکنش بسیار کمی با محیط بدن می دهد. مواد بیواکتیو (bioactive Materials) دارای قابلیت پیوند مستقیم با بافت های بدن هستند.

مزیت های این مواد عبارتند از:
1)ایجادپایداری اولیه ی مناسب برای امپلنت
2)افزایش طول عمر مفید امپلنت
3)سرامیک های بیواکتیو نسبت به فلزات مرسوم درساخت امپلنت ها و سرامیک های با استحکام بالا (مانند آلومینا و زیرکونیا) ضعیف ترند. به عنوان یک نتیجه بایدگفت که سرامیک های بیواکتیو در اغلب موارد به صورت پوشش استفاده می شود. از این مواد به صورت پوشش بر روی بسته های با استحکام وتافنس بالا استفاده می شود. یکی از سرامیک های بیواکتیو مهم هیدروکسی آپاتیت (HA) است .استخوان طبیعی کامپوزیتی از ذرات HA است که بوسیله ی الیاف آلی کولاژن (Collagen) تقویت شده اند.

کامپوزیت های لپی اتیلن تقویت شده با هیدروکسی آپاتیت در جهت ساخت موادی با ویژگی های شبیه به استخوان توسعه یافتند.
یکی از مسائلی که در زمینه ی بیو مواد با آن روبرو هستیم آگاهی از نحوه ی بوجود آمدن ویژگی های مکانیکی برتر در استخوان هاست. اگر علاقه مندیادگیری نحوه ی بازسازی استخوان ها هستید، باید در مورد بیولوژی اطلاعات کسب کنید.


بیوسرامیک ها چه موادی هستند؟


تعریف کاملی از بیومواد بوسیله ی انستیتوی ملی سلامت آمریکا (NIH) ارائه شده است. طبق این تعریف: یک بیوماده هر ماده ای غیر از دارو ویا ترکیب ازمواد است که منشع طبیعی یا مصنوعی داشته ومی توان از آن درطی یک بازه ی زمانی به عنوان بخشی از سیستم بهبود دهنده، تقویت کننده ویا جایگزین هر بافت، عضو یا بخشی از بدن استفاده کرد.

این تعریف درسال 1986 ودر کنفرانس بیومواد که در اتحادیه اروپا برگزار شد ساده شد وبه صورت زیر در آمده: بیو ماده یک ماده ی غیر ماندنی (non-viable) است که در یک وسیله ی پزشکی استفاده می شود.
این ماده توانایی میانکش باسیستم بیولوژیک را داراست.

یک بیوسرامیک، سرامیکی است که به عنوان یک بیوماده استفاده می شود. بیوسرامیک ها زمینه ای نسبتاً جدید در بیومواد هستند . این زمینه از بیومواد تا قبل از دهه ی 1970 وجود نداشته است. به هر حال، بسیاری از بیو سرامیک ها امروزه، موادی جدید به شمار می آیند. یکی از مهمترین آنها، آلومینا (Alumona) است. بیوسرامیک ها به طور نمونه بر اساس واکنش پذیری شیمیایی دربدن به زیرگروه هایی تقسیم می شوند. این زیر گروه ها درجدول 1 به صورت لیست آورده شده اند.

واکنش پذیری نسبی این گروه ها در شکل 1 مقایسه شده است.

سرامیک ها [ویرایش]

سرامیک (Ceramics) از کلمه یونانی کراموس (Keramos) گرفته شده است. سرامیک ، علم و هنر ساخت و استفاده از محصولاتی است که ترکیب اصلی آن ها مواد غیر آلی و غیر فلزی است. به علت وجود ترکیبات متنوع از اتم های فلزی و غیرفلزی و آرایش های متعدد ساختاری، طیف بسیار وسیعی از سرامیک ها وجود دارد. از جمله مواد سرامیکی می توان به موارد زیر و بسیاری دیگر اشاره کرد: سفال چینی (پرسلان) دیرگداز ساینده شیشه شیشه سرامیک مینا لعاب مواد مغناطیسی سیمان کاشی مواد فروالکتریک

تاریخچه علم سرامیک [ویرایش]

4 هزار سال قبل از میلاد مسیح بشر موفق به استخراج فلزات از کانی های طبیعی شد و بدین ترتیب عصر برنز آغاز گردید. استخراج فلزات به دماهای بالا نیاز داشت و سرامیک ها تنها موادی بودند که توانایی تحمل دماهای بالا را داشتند. 3500 سال قبل از میلاد مسیح اولین لعاب های شیشه ای ابداع شدند که از سطح سفال ها در برابر نشت مایعات محافظت می کردند. ظهور چرخ سفالگری در 2000 ق.م موجب افزایش تولید سفال شد. دست یابی سفالگران چینی به تکنولوژی ساخت کوره هایی با دمای 1200 درجه سانتی گراد سبب شد تا ظروف پخته شده در این دما تخلخل بسیار کمی داشته باشند. در حدود سال 600 میلادی، سفالگران چینی ترکیب خاک چینی ((petuntse را کشف کردند که در هنگام پخت با کائولن واکنش داده و ماده ای شیشه ای ایجاد می کرد. مارکوپولو در سال 1292 نام این سرامیک را  alla porcella نهاد و امروزه این سرامیک ها با نام پرسلان شناخته می شوند. تلاش اروپایی ها برای ساخت بدنه هایی مشابه با این سرامیک ها سرانجام در سال 1710 در آلمان به نتیجه رسید و اولین خط تولید انبوه پرسلان در سال 1800 در انگلستان راه اندازی شد. تغییرات مهم در صنعت سرامیک در سال 1800 اتفاق افتاد و منجر به تولید مواد جدیدی گردید که خواصی متفاوت با سرامیک های سنتی داشتند.     سفال، سنگینه، پرسلان، آجر، شیشه و سیمان همگی سرامیک های سنتی هستند که امروزه نیز تقریبا در تمام عرصه های زندگی مورد استفاده قرار می گیرند. آن ها هنوز از مواد طبیعی استخراج شده از زمین تشکیل می شوند. اما تغییرات مهمی در دهه 1800 رخ داد که منجر به ظهور سرامیک های جدید ساخته از مواد تخلیص شده و حتی مصنوعی شد که دارای خواصی بودند که سرامیک های سنتی فاقد آن بودند. این سرامیک های جدید که به آن ها سرامیک های مدرن، ظریف یا پیشرفته می گویند راه را برای تمدن جدید هموار ساختند. تاریخ سرامیک های نوین تا حدی شبیه یک معما است که باید قطعات گوناگون آن را یافت تا بتوان تصویر کلی آن را مشخص کرد. کشف الکتریسیته، پیشرفت های اولیه در شیمی و اختراع خودرو همگی به حل این معمای سرامیکی کمک می کنند. حتی تلاش های مردم قدیم برای جادوی ساخت سنگ های قیمتی مانند یاقوت و الماس نقش مهمی در توسعه سرامیک های نوین بازی می کند. توسعه سرامیک ها تاثیر بسیار زیادی بر تمدن گذاشته است. فقط در یک قرن گذشته، دانش ما نسبت به سرامیک ها به حد انفجار رسیده است. اینک ما برخی از رفتار سرامیک ها که قرن ها ذهن انسان را به خود مشغول کرده بود، شناخته ایم. حال می توانیم سرامیک ها را طراحی و مهندسی و با مواد دیگر مخلوط کنیم تا تقریبا هر مشکلی را برطرف کنیم. برای داشتن بسیاری از محصولات فوق العاده مانند رادیو، تلویزیون، الیاف شیشه ای، لیزر، فراصوت، اسباب مایکروویو و مخابرات، هواپیمای جت، رایانه خانگی و تلفن همراه مرهون سرامیک های نوین هستیم.

دسته بندی سرامیک ها [ویرایش]

به علت گستردگی ترکیبات سرامیکی دسته بندی های متفاوتی برای آن ها صورت گرفته است. از نقطه نظر تاریخی می توان سرامیک ها را به دو دسته سنتی و مدرن تقسیم بندی نمود: - سرامیک های سنتی عمدتا سرامیک های سیلیکیاتی هستند که از جمله آن ها می توان به محصولات رسی، سیمان و شیشه های سیلیکاتی اشاره نمود. - سرامیک های مدرن دارای خواص حرارتی، مکانیکی و شیمیایی ویژه ای هستند. سرامیک های اکسیدی بسیار خالص مانند آلومینا و زیرکونیا، سوخت های هسته ای بر پایه اکسید اورانیم، کاربید ها و نیتریدهای سرامیکی و شیشه سرامیک ها در دسته سرامیک های مدرن جای می گیرند. سرامیک های مدرن بر اساس ترکیب شیمیایی به دو دسته سرامیک های اکسیدی و غیر اکسیدی تقسیم بندی می شوند. از میان سرامیک های اکسیدی می توان از آلومینا (Al2O3)، زیرکونیا (ZrO2)، توریا (ThO2)، برلیا (BeO)، منیزیا (MgO) نام برد. از میان سرامیک های غیر اکسیدی می توان به نیترید سیلیسیوم (Si3N4)، نیترید بور (BN)، کاربید سیلیسیم (SiC) و کاربید تنگستن (WC) اشاره کرد.

کاربرد سرامیک ها [ویرایش]

به علت وجود ترکیب های زیاد بین اتم های فلزی و غیر فلزی که اجزای سرامیکی را تشکیل می دهند، امکان وجود سرامیک های گوناگون وجود دارد. افزون بر این، برای هر ترکیبی از اتم ها، امکان ایجاد آرایش های ساختاری متعدد وجود دارد. سرامیک ها می توانند چند عنصری و چند فازی باشند و از طرفی معمولا دارای اتم های مختلفی هستند که به صورت ناخالصی وارد ساختار آن ها شده اند. از این رو امکان ایجاد مواد جدید، نامحدود خواد بود. با وجود این، در عمل، ساخت حتی یک سرامیک ساده وقت و منابع زیادی را می گیرد. بنابراین، فقط برخی از مواد برای توسعه مد نظر قرار گرفته می شوند. تعیین اینکه کدام ماده منتخب، منابع قابل دسترس دارد یا از نظر اقتصادی قیمت مناسب دارد را دوباره باید بررسی کرد. از بین تمامی کشورهای صنعتی، ژاپن دور اندیش ترین کشور بوده و در این راه همت زیادی داشته و برای توسعه سرامیک های جدید برنامه ریزی کرده است. شکل روبرو نموداری است که کاربردهای مختلف سرامیک ها را نشان می دهد و توسط ژاپنی ها تهیه شده است. ژاپنی ها سیاست خود را به خرید فناوری و اسناد انحصاری از تمام کسانی که ایده های نوین دارند، معطوف کردند و اعتقاد دارند که طرح ویژه شان، جهان کاربردهای سرامیک پیشرفته را، هدایت خواهد کرد. سپس روی تکمیل مواد و فرآیندها، جت کاربردهای ویژه تمرکز خواهد کرد. این شکل کاربردها، خواص و عملکرد سرامیک ها را شرح می دهد. ژاپن در مورد سرامیک های عملگر، بزرگترین صنایع را به طور موفقیت آمیزی بعد از جنگ جهانی دوم توسعه داده است. برای مثال، در عرصه انرژی هسته‏ ای، ژاپن مقدار زیادی از نیروی الکتریکی مورد نیاز خود را توسط تجهیزات هسته ای (12 درصد در سال 1982) تولید کرد و در این راستا آن را توسعه می دهد. هدف آن ها تولیدی معادل 51 میلیون کیلو وات الکتریسیته (تا 1990) توسط تجهیزات هسته ای بود. بیشتر تجهیزات هسته ای مورد نیاز را، خودشان ساختند. عملکرد الکتریکی، مغناطیسی مواد، صنعت بزرگ الکترونیک ژاپن را تشکیل می دهد و در ژاپن تمام کاربردها در تجهیزات الکترونیکی به طور موفقیت آمیزی به کار گرفته شدند. عملکرد مکانیکی به طور وسیعی در صنعت خودرو مورد توجه قرار گرفته و در ژاپن برتری داشته است. یکی از بخش های مهم در قسمت کاربردها، ابزار قالب ها است. با ابزارهای برش سرامیکی می توان فلزات را با سرعت خیلی بالایی برش داد و در نتیجه قیمت محصول نهایی کاهش خواهد یافت. ژاپن ابزارهای صنعتی جدید و پر حجمی را نیز توسعه داده است که در این ابزارها،استفاده از تراشه های سرامیکی پیشرفته مورد نیاز بوده است. دیگر کشور ها، به خصوص آمریکا، می کوشند تا موقعیت از دست داده خود را در رقابت با صنعت خودرو دوباره کسب کنند. در کل نمودار، طرح کلی ژاپن جهت توسعه سرامیک های جدید به منظور رهبری بیشتر در دوره فراصنعتی نمایان می شود. در شکل جدول زیر تفاوت های بین سرامیک های سنتی با سرامیک های جدید یا ظریف نشان داده شده است. فرآیند های پیچیده در سمت راست جایگزین فرآیند های نسبتا ساده ی تولید در سمت چپ شده اند. در نتیجه کاربرد های متفاوتی حاصل شده است. نظیر کاربردهایی در زمینه موشک، راکتور های هسته ای، توربین و خودرو. این تغییر به سبب کنترل ریزساختار سرامیک صورت گرفته است که این ریزساختار فقط توسط تجهیزات پیشرفته ای نظیر میکروسکوپ الکترونی قابل مشاهده است.

فرآوری سرامیک ها [ویرایش]

یک ویژگی مهم سرامیک ها که برای هر فردی آشنا است تردی و شکست آن ها با کمی تغییر فرم و یا بدون تغییر است. این رفتار با رفتار فلزات که تسلیم شده و تغییر فرم می دهند، متفاوت است. در نتیجه سرامیک ها را نمی توان با روش مورد استفاده برای فلزات شکل داد. دو روش عمده برای شکل دادن سرامیک ها توسعه یافته است. یکی از آن ها استفاده از مخلوطی از ذرات سرامیکی ریز با یک مایع، چسب یا ماده روغن کاری کننده است (مانند مخلوط پلاستیک رس – آب) که دارای خواص رئولوژیکی مناسب و قابلیت شکل دادن است. آنگاه با یک عملیات حرارتی، این مخلوط ذرات ریز به یک محصول یکپارچه و مستحکم تبدیل می شود. در این روش باید ابتدا ذرات ریز را تهیه کرد و شکل داد و سپس با حرارت دادن آن ها را به یکدیگر چسباند. روش دوم ذوب کردن ماده و شکل دادن مذاب حاصل در حین سرد کردن و انجماد آن است. این روش بیشتر برای شکل دادن شیشه ها به کار می رود. برای تکمیل، باید به روش های شکل دهی توسط قالب یا با غوطه ور کردن یک الگو در دوغاب حاوی چسب سرامیکی مانند سیمان پرتلند یا اتیل سیلیکات نیز اشاره کرد. علاوه بر فرآیند های متداولی که در مورد آن ها توضیح داده شد، فرآیند های دیگری وجود دارد که روش های شکل دهی را تقویت، اصلاح و گسترش می دهند و یا جایگزین آن ها می شوند. این روش ها عبارتند از اعمال لعاب، مینا و پوشش ها، پرس گرم، روش های اتصال فلز به سرامیک، تبلور شیشه، پرداخت و ماشین کاری، ساخت بلورها و فرآیندهای بخار – رسوب.

منابع و پیوندها [ویرایش]

گردآوری شده توسط دپارتمان پژوهشی شرکت پاکمن Musikant. S. , What Every Engineer Should Know About Ceramics, CRC Press. Kingery. W. D. , Introduction to ceramics, Wiley. Richerson D. W. , The magic of ceramics, American Ceramic Society.   برداشت از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است

سرامیک ها از دید icers.org [ویرایش]

به طور کلی علم سرامیک را می توان به دو شاخه سرامیک فیزیکی و سرامیک صنعتی تقسیم کرد. سرامیک فیزیکی درباره ساختمان مواد سرامیکی و خواص آنها بحث می کند. در این شاخه ساختمان اتم، اتصالات بین اتم ­ها، ساختمان­ های بلوری، ساختمان شیشه، معایب ساختمانی، استحاله‌های فازی، رشد دانه‌ها، تبلور مجدد و مباحثی نظیر آنها مورد بحث قرار می گیرد. علاوه بر این خواص الکتریکی، مغناطیسی، نوری، حرارتی و مکانیکی سرامیک ­ها هم مورد بحث قرار می گیرند. اصولا مراحل ساخت هر جسم سرامیکی به صورت زیر است: انتخاب مواد اولیه و تغلیظ و تخلیص آن، آماده‌سازی مواد اولیه (خردکردن - دانه‌بندی - مخلوط کردن )، شکل دادن، خشک کردن، پختن (زینتر کردن) ... ادامه

سرامیک ها از دید wikipedia.org [ویرایش]

Ceramic engineering is the science and technology of creating objects from inorganic, non-metallic materials. This is done either by the action of heat, or at lower temperatures using precipitation reactions from high purity chemical solutions. The term includes the purification of raw materials, the study and production of the chemical compounds concerned, their formation into components and the study of their structure, composition and properties. Ceramic materials may have a crystalline or partly crystalline structure, with long-range order on atomic scale. Glass ceramics may have an amorphous or glassy structure, with limited or short-range atomic order. They are either formed from a molten mass that solidifies on cooling, formed and matured by the action of heat, or chemically synthesized at low temperatures using, for example, hydrothermal or sol-gel synthesis. The special character of ceramic materials gives rise to many applications in materials engineering, electrical engineering, chemical engineering and mechanical engineering. As ceramics are heat resistant, they can be used for many tasks that materials like metal and polymers are unsuitable for. Ceramic materials are used in a wide range of industries, including mining, aerospace, medicine, refinery, food and chemical industries, packaging science, electronics, industrial and transmission electricity, and guided lightwave transmission...more

سرامیک ها از دید engineering.alfred.edu [ویرایش]

Ceramics were the first engineered materials. From the humble beginnings of clay-based pottery, ceramics are now at the heart of nearly every modern technology. Ceramics play pivotal roles in electronics (from computers to cell phones), in transportation (from roadways to vehicles), in defense systems (from armor to guidance systems), and in environmental technologies (from catalytic converters to diesel-engine filters). Ceramic engineers are needed to design, develop and manufacture improved ceramic materials...more