علم سرامیک

يکي از روشهاي متداول اندازه گيري اختلاف ابعاد کاشيها

پس از پخت و پيش از بسته بندي لازم است تا کاشيهاي توليد شده درجه بندي شوند. درجه بندي (سورت sorting) دستي بسيار زمانبر است و از دقت بالا برخوردار نيست. به همين دليل با پيشرفت فناوريهاي توليد کاشي، نوآوريهائي نيز در زمينة درجه بندي و کنترلِ کيفي کالاهاي ساخته شده انجام شد. امروزه حسگر (سنسور)هاي ليزري کارآئي خود را در سنجش فوري و درجه بندي با خطاي نزديک به صفر به اثبات رسانده اند.

 در هنگـام فرآيند پرس گرانول، يک سمت از قالب (براي مثـال، سمتي که کاشي از پرس بيـرون مي آيد) را به صورت قراردادي با حک کردن علامتي شبيه به فلش مشخص ميکنند. پس از پرس شدنِ کاشي خام، اين علامت به آساني قابل تشخيص است. اضلاعِ همجهت با فلش را با حرف X و اضلاع عمود بر آنها را با حرف Y مينمايانند. براي کاشيهاي با ابعاد کوچک انتخاب دو مؤلفة X1 و X2 (يا Y1 و Y2) کافي است؛ اما براي سايزهاي بزرگ ممکن است جهت اندازه گيري دقيقـتر، انتخاب مؤلفة سوم هم انجام شود. در اين صورت، اضلاع کناري را X1 و X3 و خط مرکزي مابين آن دو را X2 مينامند. با توجه به شکل زير، مشخصة ECX (يعني، «تفاضل ميانگين اضلاع کناري از خط مرکزي») را به دست مي آورند. اگر ECX مثبت باشد، دو سمتِ کاشي از خط مرکزي کوچکترند و کاشي به اصطلاح «شکم داده» است. اگر ECX منفي باشد، کاشي دچار عيب «کمر باريکي» است. در عکس زير، دستگاه Dico يک نمونه کاشي «شکم داده» را به صورت اغراق آميز بر صفحة نمايشگرِ خود نشان داده است.