گروه فرآوري مواد معدني جهاد دانشگاهي تربيت مدرس با اخذ موافقت قطعي از شوراي گسترش جهاد دانشگاهي تنها گروه پژوهشي تخصصي فرآوري مواد معدني در تمامي واحد‌‌هاي جهاد دانشگاهي است. اين گروه با در اختيار داشتن كارشناسان ارشد و اساتيد مجرب، قرارداد پروژه‌هاي تحقيقاتي متعددي را با سازمان‌هاي مختلف منعقد نموده است. اين گروه به منظور مرتفع نمودن نيازهاي پژوهشي و صنعتي کشور در محورهاي زير فعاليت مي‌کند:

خدمات تخصصي:

برگزار کننده کارگاههاي تخصصي فرآوري مواد معدني در کشور براي مديران و کارشناسان صنايع فرآوري مواد معدني

 

محورهاي مصوّب گروه پژوهشي فرآوري مواد معدني:

كشور ما داراي پتانسيل‌هاي معدني سرشاري است و به همين جهت توسعه فعاليت‌هاي معدني يكي از شاخص‌هاي آباداني محسوب مي‌شود. فعاليت‌هاي معدني را مي‌توان به سه بخش اكتشاف، استخراج و فرآوري مواد معدني تقسيم كرد. تنوع مواد معدني موجود در كشور و همچنين تنوع روش‌هاي فرآوري هر كدام از آن‌ها، نشان دهنده اهميت تحقيقات در زمينه فرآوري مواد معدني است. محورهاي فعاليت تحقيقاتي گروه پژوهشي فرآوري مواد معدني عبارت است از:

 در شبكه برنامه گروه، محورهاي فعاليت پژوهشي در سه گروه زير طبقه‌بندي شده‌اند كه به تفصيل به آنها پرداخته خواهد شد:

 فناوري‌هاي نوين

برنامه گروه فرآوري در زمينه فناوري‌ها نوين، ورود به عرصه نانوفناوري و زيست فناوري است. هدف گروه در برنامه سه‌ساله‌ي حاضر، توانمندسازي اعضاي گروه در انجام تحقيقات در زمينه فناوري‌ها نوين است. توليد انواع نانوپودر‌هاي معدني و به كاربردن آن در تصفيه پساب‌ها از جمله‌ي برنامه‌هاي پيش‌رو است. طرح‌هايي كه در زمينه فناوري‌هاي نوين به معاونت پژوهشي جهاد دانشگاهي ارسال خواهد شد عبارت است از:

1-1)            استفاده از نانوپودرها در تصفيه پساب‌هاي صنعتي و معدني

1-2)           تغيير در خواص فيزيكي و شيميايي كاني‌ها با استفاده از نانوفناوري 

مواد معدني معمول

در شبكه برنامه گروه، انجام طرح‌هاي تحقيقاتي در زمينه صنايع معدني استراتژيك كشور مورد توجه مي‌باشد. بر اساس برنامه‌ريزي انجام‌شده، تلاش است تا گروه پژوهشي در زمينه‌هاي زير به دانش فني طراحي پايه دست بيابد. 

2-1) صنعت مس: يكي از صنايع مهم كشور ما، صنعت مس مي‌باشد و توسعه آن در سال‌هاي اخير مورد اهتمام بوده است. يكي از مهمترين مباحث روز دنيا، رفع موانع فني و اقتصادي توليد مس به روش هيدرومتالورژي است. در همين راستا طرحي با موضوعيت "ليچينگ كلريدي كالكوپيريت و استحصال مس"  تعريف و به دفتر مركزي ارسال گرديده است.

2-2) صنعت نسوز: يكي از پيش‌نياز‌هاي توسعه صنايع انرژي‌بر مانند فولاد، سيمان و . . .  (كه در جهان رقابتي امروز مزيت نسبي كشور ما تلقي مي‌شود) توسعه صنعت توليد مواد نسوز است. به همين جهت طرحي با موضوعيت "توليد منيزيا (MgO) و فلز منيزيم از دولوميت" در دست مطالعه است. نظر به اينكه در كشور ما استفاده از فرآيندهاي معمول در توليد اين ماده از دولوميت و از آب دريا چندان مقرون به صرفه نيست، تدوين فرآيندي اقتصادي‌تر براي توليد اين ماده در دستور كار است. در اين تحقيق امكان تهيه نانوپودر منيزيا نيز مورد بررسي قرار خواهد گرفت. نانوپودر منيزيا علاوه بر نسوز، در ابررساناها و نانوكامپوزيت‌ها كاربرد دارد.

2-3)  ابداع تجهيزات: دو روش عمده در پرعياركردن مواد معدني، تغليظ ثقلي و فلوتاسيون است كه به طور گسترده‌اي در كانه‌آرايي زغالسنگ و كانه‌هاي سولفيدي متداول مي‌باشد.

2-3-1) كارايي جدايش ماشين‌هاي فلوتاسيون مكانيكي در ابعاد زير 38 ميكرون پايين است و براي رفع اين نقيصه طرح پژوهشي "جدايش مواد معدني با استفاده از تركيب نيروي گريز از مركز و فلوتاسيون در مقياس آزمايشگاهي(CFC)" تعريف شده است؛ هدف از اين تحقيق طراحي و ابداع يك ماشين فلوتاسيون جديد است كه توانايي تغليظ ابعاد زير 38ميكرون را داشته باشد.

2-3-2) دستگاه تعیین عیار مواد معدنی به صورت آنلاین در کارخانجات فرآوری موادمعدنی

2-3-3) دستگاه تعیین ابعاد مواد معدنی به صورت آنلاین در کارخانجات فرآوری موادمعدنی

2-3-4) يكي از ملزومات توسعه صنعت فولاد، توليد مواد اوليه آن از جمله زغالسنگ است. بر اين اساس طرح پژوهشي "استفاده از مكانيزم واسطه سنگين هوايي به منظور تغليظ ثقلي زغالسنگ به صورت خشك" تعريف گرديده است و هدف از آن ابداع  راهكار قابل اجرا براي توليد محيط واسطه سنگين است.

2-4) توليد موادِ با خلوص بالا: در برخي صنايع خاص مانند صنايع نظامي، مواد اوليه ويژه‌اي استفاده مي‌شود كه معمولاً در داخل كشور توليد نمي‌شوند. يكي ديگر از برنامه‌هاي گروه فرآوري مواد معدني پاسخ به اين‌گونه نياز‌هاي ويژه است. از این رو توليد MnO2 و Sb2S3، نانو ذرات آهن با ظرفیت صفر، گالیم، سدیم، هیدروکسید منیزیم با ابعاد حدود 2/0 میکرون، کربنات کلسیم رسوبی با اندازه ریزتر از 2 میکرون و کائولن مورد استفاده در صنایع کاغذ در این واحد انجام گرفته یا در حال انجام است.

مواد معدني كمياب و گران‌بها

يكي از زمينه‌هاي فعاليت گروه پژوهشي، مواد معدني كمياب و گران‌بهاست و در اين راستا طرح‌هاي پژوهشي زير تعريف مي‌گردد.كسب دانش فني در طراحي مهندسي پايه از مهم‌ترين اهداف گروه از تعريف طرح‌هاي زير است.

3-1)             استحصال ژرمانيم از باطله‌هاي كارخانه توليد روي

3-2)             استحصال سدیم از باطله‌های کارخانه‌های فرآوری مواد معدنی  

3-3)             استحصال طلا و نقره از كانسارهاي مقاوم

تصوير بعضي از تجهيزات گروه فرآوري مواد معدني