علم سرامیک

زمانيكه بشر به استفاده از ظروف سفالين پرداخت ، دست ساخته هايش ابتدايي و عاري از هر گونه تزئين و يا پوشش لعابي بودند . به تدريج كه ذوق و حس زيبايي شناسي بشر قوت گرفت ظروف سفالين گوناگون و سپس به پوشش لعاب آرايش داده مي شدند. طبق يافته هاي باستان شناسان تسلسل و تكامل ساخت ظروف بي لعاب در قرون متمادي حفظ گرديد . در كنار ظروف سفالين لعابدار در ساخت ظروف بي لعاب نيز خلاقيت به خرج مي دادند . وفور ظروف بي لعاب به نسبت انواع ديگر سفالينه ها را مي توان به علت كاربرد اين نوع سفالينه ها در زندگي توده مردم دانست.  به طور كلي سفالينه هاي بي لعاب شامل بدنه هاي رنگي نخودي ، قرمز، ماشي ، خاكستري ، قهوه اي ، سياه و غيره بودند كه اكثر آنها با سطح نازكي از گلابه رنگي پوشانده مي شدند و نقوشي روي آنها طراحي مي گرديد . اين شيوه را بعد از اسلام در طيف گسترده اي از فرم و تزئين مي توان در ظروف با خميرهايي به رنگهاي مختلف ومانند نخودي ، قرمز، خاكستري  كه داراي بافت نرم و يا خشن هستند و تكامل همان سنت هاي ابتدايي مي باشند مشاهده كرد . مهمترين گروه اين سفالينه ها را خمره ، كوزه و آبخوري تشكيل مي داد . كه عموماً با خمير قرمز و نخودي ساخته مي شد . در اغلب كاوشهاي باستان شناسي محوطه هاي اسلامي به وفور يافت شده است . از ديگر نمونه ها ي اين ظروف مي توان به خمره ، كوزه ، قمقمه  ، گلدان ، كاسه ، پياله ، بشقاب اشاره كرد كه از ظروف مورد نياز روزمره زندگي مردم بوده و هر يك ويژگي هاي مشخص نظيربدنه ، دسته ، پايه ،ولبه را دارا بوده اند . از نمونه هاي جالب اين ظروف مي توان به ظروف نيشابور اشاره كرد . از روشهاي تزئيني بكار رفته مي توان به نقش كنده  ،‌نقش افزوده و نقش قالب زده اشاره كرد .

در اوايل اسلام همزمان با جنبشهاي دروني و تأسيس حكومت هايي مانند طاهريان وعباسيان اغلب هنرها به خصوص سفالگري رونق يافت .  درقرون 2و 4 هجري (قرن 9 و 13 ميلادي)  تكنيك هاي تزئيني سفالگري تحول چشمگيري يافت . اين روشها شامل تكنيك جديدي به نام آنگوب و يا اسليپ بود كه در آن ابتدا ظروف را با پوششي ازروكش سفيد پوشانده و سپس با شي نوك تيز طرح مورد نظر را روي سطح لعاب خراش مي دادند و آنگاه آنرا با پوششي از لعاب سربي شفاف مي پوشاندند. بدنه هاي ظروف عمومأ استون وارودررنگ هاي قرمز، زرد ، نارنجي ، قهوه اي وسبزبه شيوه اسليپ مي توان به نمونه هاي زير اشاره كرد . دردوران سلجوقيان همين تكنيك را به همراه لعابهاي زرد و سبزدركنارلعاب قهوه اي منگنزبه دست آورده اند . نقوش تزئيني اين دوره مشابه نقوش دوره تانگ چين هستند . احتمالأ تحت تأثيرهمان ظروف اجرا شده اند .