معرفی مركز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران

معرفی مرکز مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني ايران در شهرک تحقيقاتي کاووش در٦٠کيلومتري غرب تهران در مسير آزادراه کرج - قزوين قرار گرفته است. مهمترين اهداف اين مرکز انجام مطالعات کاني شناسي و شيميايي بر روي نمونه هاي اکتشافي، معدني وکانه آرايي و همچنين تحقيقات فرآوري مواد معدني در دو مقياس آزمايشگاهي و نيمه صنعتي و بهينه سازي فرآيندهاي فرآوري مي باشد . ضرورت احداث مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی در ايران، علی رغم وجود ذخاير مواد معدنی و در اکثر موارد با داشتن دانش کافی در خصوص فرآوری مواد، گاهی از مواد معدنی وارداتی استفاده می گردد.  به عنوان مثال می توان به صنعت چينی سازی کشور اشاره نمود که بيش از %20 مواد اوليه آن از خارج از کشور تأمين می گردد، حال آنکه تقريباً تمام ذخاير معدنی اين مواد در کشور شناسايی شده وبعضاً بهره برداری نيز می شوند . بطور کلی در زمينه فرآوری مواد معدنی در کشور کمبودهايی نظير تعداد محدود واحدهای فرآوری، عدم استفاده بهينه از باطله های بسياری از کارخانه های فرآوری بعلاوه مسائلی از قبيل نياز به بازيابی مواد معدنی از ذخاير کم عيار و ارزش افزوده حاصل از فرآوری ماده معدنی استخراج شده وجود دارد.  اين کمبودها موجب شده است تا توجه بيشتری به تحقيقات در زمينه فرآوری مواد معدنی در کشور و توسعه و بهبود شرايط کاری کارخانه های پرعيارسازی شود. . لازم به ذکر است که تحقيقات معدنی در مراکز دانشگاهی کشور هيچگاه نتوانسته است بجز جنبه آموزشی بطور حرفه ای و سازمان يافته پاسخگوی مناسبی برای صنعت باشد و اصولاً اين مراکز به دلايل متعدد قادر به ارائه خدمات تحقيقاتی در حجم و سرعت بالا نمی باشند. به علاوه به دليل محدوديت خدمات بسياری از سازمانها و شرکتهای دولتی و خصوصی ضرورت ايجاد مجموعه ای برای انجام تحقيقات فرآوری با قابليت پاسخگويی به نياز صنايع مصرف کننده به خوبی احساس می شد.   تاريخچه احداث مرکز تحقيقات فرآوری مواد معدنی     فاز اول احداث مرکز تحقيقات فرآوری مواد معدنی ايران (IMPRC) که شامل مطالعات مهندسی پايه و تفصيلی، انتخاب تجهيزات لازم و آموزش متخصصين ارشد فرآوری مواد معدنی بود تا پايان سال 1372 تکميل گرديد.  در فاز دوم با هدف تکميل کل پروژه احداث واحدهای تحقيقاتی شامل آزمايشگاهها و واحد نيمه صنعتی در دست اقدام قرار گرفت.  طرح احداث و مکان يابی قسمتهای مختلف مرکز بر عهده يک شرکت بين المللی معتبر در امر مشاوره مهندسی سپرده شد و اسناد و نقشه های مرتبط با طراحی مهندسی و امکانات مرکز توسط اين شرکت تهيه گرديد. در مرحله دوم پروژه، طرحهای مهندسی تفصيلی و ساختمانی توسط شرکتهای ايرانی آماده شده و به انجام رسيد.  در فاز اول پروژه احداث مرکز تحقيقات، از همکاری دفتر برنامه توسعه سازمان ملل (UNDP/DESD) بصورت خدمات مشاوره ای و برنامه های آموزشی کوتاه مدت بهره گرفته شد.  سرمايه گذاری لازم در خصوص تجهيز و آماده سازی واحدهای مختلف تحقيقاتی در مرکز توسط وزارت صنايع و معادن و از طريق دريافت خدمات از شرکتهای مهندسی بين المللی صورت گرفت. مطالعات طراحی و انتخاب تجهيزات آزمايشگاهی، پايلوت و کارگاهها در مرکز فرآوری مواد معدنی توسط دو شرکت استراليايی "BHP" و "AMDEL" بعنوان مشاور و با همکاری "مؤسسه تحقيقات و کاربرد مواد معدنی ايران" به عنوان مشاور اصلی انجام پذيرفت.     اهداف و زمينه های فعاليت مرکز فرآوری مواد معدنی     هدف از تأسيس مرکز فرآوری مواد معدنی در دراز مدت پايه گذاری اصولی صنايع معدنی و شتاب دهی به توسعه کمی و کيفی اين صنعت با استفاده از فن آوری نوين در استحصال مواد معدنی و تأمين مواد اوليه مورد نياز صنايع مختلف در کشور و در نتيجه کاهش وابستگی به واردات در اين زمينه می باشد.  در راستای اين اهداف، موارد زير نيز بعنوان هدفهای کوتاه مدت مطرح شده اند: استقرار مرکز تحقيقات فرآوری مواد معدنی با قابليتهای زير، به عنوان رکن اساسی در امر تحقيق و توسعه و ارائه خدمات ضروری در زمينه اهداف دراز مدت  گسترش و بهينه سازی فرآيندهای فرآوری مواد معدنی با انجام تحقيقات و مطالعات آزمايشگاهی و نيمه صنعتی و تهيه طرحهای فرآوری در مقياس صنعتی (کارخانه)،  انجام آزمايشهای مختلف کانی شناسی و شيميايی بر روی نمونه های زمين شناسی، معدنی و مربوط به فرآيندهای فرآوری آموزش فارغ التحصيلان دانشگاهها و شاغلين بخش معدن و تأمين نيروهای متخصص در زمينه فرآوری مواد معدنی تدوين و تهيه استانداردها در زمينه فرآوری مواد معدنی کمک به توسعه و تکميل مراکز تحقيقاتی موجود در کشور زمينه های فعاليت مرکز     از لحاظ نوع مواد معدنی، دامنه فعاليتهای مرکز در زمينه فرآوری تمام مواد معدنی، فلزی، غيرفلزی، کانيهای با ارزش و زغال سنگ می باشد.  نفت و مواد راديواکتيو در اين مجموعه قرار نمی گيرند.         در واحدهای آزمايشگاهی و نيمه صنعتی (پايلوت پلنت) عمليات زير انجام می گيرد: سنگ شکنی و آسيا دانه بندی: سرند، هيدروسيکلون، کلاسيفاير روشهای جداسازی فيزيکی: ثقلی، مغناطيسی و الکتروستاتيکی فلوتاسيون هيدرومتالورژی پيرومتالورژی جدايش جامد- مايع مطالعات زيست محيطی بيوتکنولوژی و نانوتکنولوژی پردازش داده ها     در واحد آزمایشگاهی کانی شناسی عملیات زیر انجام  می گیرد : آماده سازی نمونه . مطالعات میکروسکوپی . مطالعات سیالات درگیر . ژئوشیمی ،متالورژی فیزکی و هسته ای توسط دستگاه پروپ میکرو آنالیز (EPMA). تهیه تصویر با بزرگنمایی 300000بار با قدرت تفکیک 3 تا 10 نانومتر توسط دستگاه میکرو سکوپ الکترونی روبشی SEM. تجزیه کانی شناسی کمی برای داده های مرتبط با مطالعات متالورژیکی توسط دستگاه QEM SCAN. تعیین کانی های تشکیل دهنده مواد معدنی توسط دستگاه پراش پرتو ایکس (XRD). تعویض آسان المانهای حرارتی مختلف توسط دستگاه آنالیز حرارتی (DTA/TGA).       در واحد آزمایشگاهی شیمی عملیات زیر انجام می گیرد:    آماده سازی نمونه اسپکترومتری توزین FIRE ASSAY XRF الکتروشیمی انحلال

معرفی مركز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران

معرفی مرکز مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني ايران در شهرک تحقيقاتي کاووش در٦٠کيلومتري غرب تهران در مسير آزادراه کرج - قزوين قرار گرفته است. مهمترين اهداف اين مرکز انجام مطالعات کاني شناسي و شيميايي بر روي نمونه هاي اکتشافي، معدني وکانه آرايي و همچنين تحقيقات فرآوري مواد معدني در دو مقياس آزمايشگاهي و نيمه صنعتي و بهينه سازي فرآيندهاي فرآوري مي باشد . ضرورت احداث مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی در ايران، علی رغم وجود ذخاير مواد معدنی و در اکثر موارد با داشتن دانش کافی در خصوص فرآوری مواد، گاهی از مواد معدنی وارداتی استفاده می گردد.  به عنوان مثال می توان به صنعت چينی سازی کشور اشاره نمود که بيش از %20 مواد اوليه آن از خارج از کشور تأمين می گردد، حال آنکه تقريباً تمام ذخاير معدنی اين مواد در کشور شناسايی شده وبعضاً بهره برداری نيز می شوند . بطور کلی در زمينه فرآوری مواد معدنی در کشور کمبودهايی نظير تعداد محدود واحدهای فرآوری، عدم استفاده بهينه از باطله های بسياری از کارخانه های فرآوری بعلاوه مسائلی از قبيل نياز به بازيابی مواد معدنی از ذخاير کم عيار و ارزش افزوده حاصل از فرآوری ماده معدنی استخراج شده وجود دارد.  اين کمبودها موجب شده است تا توجه بيشتری به تحقيقات در زمينه فرآوری مواد معدنی در کشور و توسعه و بهبود شرايط کاری کارخانه های پرعيارسازی شود. . لازم به ذکر است که تحقيقات معدنی در مراکز دانشگاهی کشور هيچگاه نتوانسته است بجز جنبه آموزشی بطور حرفه ای و سازمان يافته پاسخگوی مناسبی برای صنعت باشد و اصولاً اين مراکز به دلايل متعدد قادر به ارائه خدمات تحقيقاتی در حجم و سرعت بالا نمی باشند. به علاوه به دليل محدوديت خدمات بسياری از سازمانها و شرکتهای دولتی و خصوصی ضرورت ايجاد مجموعه ای برای انجام تحقيقات فرآوری با قابليت پاسخگويی به نياز صنايع مصرف کننده به خوبی احساس می شد.   تاريخچه احداث مرکز تحقيقات فرآوری مواد معدنی     فاز اول احداث مرکز تحقيقات فرآوری مواد معدنی ايران (IMPRC) که شامل مطالعات مهندسی پايه و تفصيلی، انتخاب تجهيزات لازم و آموزش متخصصين ارشد فرآوری مواد معدنی بود تا پايان سال 1372 تکميل گرديد.  در فاز دوم با هدف تکميل کل پروژه احداث واحدهای تحقيقاتی شامل آزمايشگاهها و واحد نيمه صنعتی در دست اقدام قرار گرفت.  طرح احداث و مکان يابی قسمتهای مختلف مرکز بر عهده يک شرکت بين المللی معتبر در امر مشاوره مهندسی سپرده شد و اسناد و نقشه های مرتبط با طراحی مهندسی و امکانات مرکز توسط اين شرکت تهيه گرديد. در مرحله دوم پروژه، طرحهای مهندسی تفصيلی و ساختمانی توسط شرکتهای ايرانی آماده شده و به انجام رسيد.  در فاز اول پروژه احداث مرکز تحقيقات، از همکاری دفتر برنامه توسعه سازمان ملل (UNDP/DESD) بصورت خدمات مشاوره ای و برنامه های آموزشی کوتاه مدت بهره گرفته شد.  سرمايه گذاری لازم در خصوص تجهيز و آماده سازی واحدهای مختلف تحقيقاتی در مرکز توسط وزارت صنايع و معادن و از طريق دريافت خدمات از شرکتهای مهندسی بين المللی صورت گرفت. مطالعات طراحی و انتخاب تجهيزات آزمايشگاهی، پايلوت و کارگاهها در مرکز فرآوری مواد معدنی توسط دو شرکت استراليايی "BHP" و "AMDEL" بعنوان مشاور و با همکاری "مؤسسه تحقيقات و کاربرد مواد معدنی ايران" به عنوان مشاور اصلی انجام پذيرفت.     اهداف و زمينه های فعاليت مرکز فرآوری مواد معدنی     هدف از تأسيس مرکز فرآوری مواد معدنی در دراز مدت پايه گذاری اصولی صنايع معدنی و شتاب دهی به توسعه کمی و کيفی اين صنعت با استفاده از فن آوری نوين در استحصال مواد معدنی و تأمين مواد اوليه مورد نياز صنايع مختلف در کشور و در نتيجه کاهش وابستگی به واردات در اين زمينه می باشد.  در راستای اين اهداف، موارد زير نيز بعنوان هدفهای کوتاه مدت مطرح شده اند: استقرار مرکز تحقيقات فرآوری مواد معدنی با قابليتهای زير، به عنوان رکن اساسی در امر تحقيق و توسعه و ارائه خدمات ضروری در زمينه اهداف دراز مدت  گسترش و بهينه سازی فرآيندهای فرآوری مواد معدنی با انجام تحقيقات و مطالعات آزمايشگاهی و نيمه صنعتی و تهيه طرحهای فرآوری در مقياس صنعتی (کارخانه)،  انجام آزمايشهای مختلف کانی شناسی و شيميايی بر روی نمونه های زمين شناسی، معدنی و مربوط به فرآيندهای فرآوری آموزش فارغ التحصيلان دانشگاهها و شاغلين بخش معدن و تأمين نيروهای متخصص در زمينه فرآوری مواد معدنی تدوين و تهيه استانداردها در زمينه فرآوری مواد معدنی کمک به توسعه و تکميل مراکز تحقيقاتی موجود در کشور زمينه های فعاليت مرکز     از لحاظ نوع مواد معدنی، دامنه فعاليتهای مرکز در زمينه فرآوری تمام مواد معدنی، فلزی، غيرفلزی، کانيهای با ارزش و زغال سنگ می باشد.  نفت و مواد راديواکتيو در اين مجموعه قرار نمی گيرند.         در واحدهای آزمايشگاهی و نيمه صنعتی (پايلوت پلنت) عمليات زير انجام می گيرد: سنگ شکنی و آسيا دانه بندی: سرند، هيدروسيکلون، کلاسيفاير روشهای جداسازی فيزيکی: ثقلی، مغناطيسی و الکتروستاتيکی فلوتاسيون هيدرومتالورژی پيرومتالورژی جدايش جامد- مايع مطالعات زيست محيطی بيوتکنولوژی و نانوتکنولوژی پردازش داده ها     در واحد آزمایشگاهی کانی شناسی عملیات زیر انجام  می گیرد : آماده سازی نمونه . مطالعات میکروسکوپی . مطالعات سیالات درگیر . ژئوشیمی ،متالورژی فیزکی و هسته ای توسط دستگاه پروپ میکرو آنالیز (EPMA). تهیه تصویر با بزرگنمایی 300000بار با قدرت تفکیک 3 تا 10 نانومتر توسط دستگاه میکرو سکوپ الکترونی روبشی SEM. تجزیه کانی شناسی کمی برای داده های مرتبط با مطالعات متالورژیکی توسط دستگاه QEM SCAN. تعیین کانی های تشکیل دهنده مواد معدنی توسط دستگاه پراش پرتو ایکس (XRD). تعویض آسان المانهای حرارتی مختلف توسط دستگاه آنالیز حرارتی (DTA/TGA).       در واحد آزمایشگاهی شیمی عملیات زیر انجام می گیرد:    آماده سازی نمونه اسپکترومتری توزین FIRE ASSAY XRF الکتروشیمی انحلال

به گزارش سرويس اقتصادي باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومي سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران، حسين عسگرزاده گفت: سرند مذكور پيش از اين از خارج كشور وارد مي شد اما با ساخت آن در مركز تحقيقات فرآوري مواد معدني، كه به لحاظ كيفيت و كاربرد با نمونه خارجي آن رقابت مي كند، ديگر نيازي به واردات آن نيست.

وي افزود: اين مركز با ايجاد واحد ساخت تجهيزات تلاش دارد تا با كمك نيروهاي متخصص مركز به طور جدي در بومي سازي تجهيزات مورد نياز بخش فرآوري مواد معدني اقدام كند.
عسگرزاده با بيان اينكه در اين مركز در زمينه تمام مواد معدني فلزي و غيرفلزي ( به جز مواد راديواكتيو)، امكان پرعيارسازي و فرآوري وجود دارد، گفت: فرآوري يك بخش كليدي است كه محصول توليدي آن در صنايع پايين دستي كاربرد دارد.

وي با بيان اينكه اين مركز در 10 ماه منتهي به پايان دي ماه امسال بر اساس برنامه هاي تعيين شده از سوي ايميدرو، مطابق اهداف پيش بيني شده حركت كرده است، افزود: با پرو‍‍ژه هاي در دست اجرا و همچنين قراردادهاي در حال انعقاد، برنامه پيش بيني شده اين مركز تا پايان امسال به طور كامل محقق مي شود.
عسگرزاده با اشاره به افزايش حضور بخش خصوصي در فعاليت هاي معدني، آمادگي اين مركز را براي ارايه خدمات مرتبط با بخش فرآوري انواع مواد معدني به فعالان بخش خصوصي اعلام كرد.
وي درباره نقش برگزاري نمايشگاه ها گفت: برگزاري نمايشگاه هاي معدني علاوه بر اينكه فرصتي است تا جامعه معدني كشور از نزديك با دستاوردهاي يكديگر آشنا شوند، كمك مي كند تا سازمان ها و شركت ها بتوانند خدمات خود را معرفي كنند./س

به گزارش سرويس اقتصادي باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومي سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران، حسين عسگرزاده گفت: سرند مذكور پيش از اين از خارج كشور وارد مي شد اما با ساخت آن در مركز تحقيقات فرآوري مواد معدني، كه به لحاظ كيفيت و كاربرد با نمونه خارجي آن رقابت مي كند، ديگر نيازي به واردات آن نيست.

وي افزود: اين مركز با ايجاد واحد ساخت تجهيزات تلاش دارد تا با كمك نيروهاي متخصص مركز به طور جدي در بومي سازي تجهيزات مورد نياز بخش فرآوري مواد معدني اقدام كند.
عسگرزاده با بيان اينكه در اين مركز در زمينه تمام مواد معدني فلزي و غيرفلزي ( به جز مواد راديواكتيو)، امكان پرعيارسازي و فرآوري وجود دارد، گفت: فرآوري يك بخش كليدي است كه محصول توليدي آن در صنايع پايين دستي كاربرد دارد.

وي با بيان اينكه اين مركز در 10 ماه منتهي به پايان دي ماه امسال بر اساس برنامه هاي تعيين شده از سوي ايميدرو، مطابق اهداف پيش بيني شده حركت كرده است، افزود: با پرو‍‍ژه هاي در دست اجرا و همچنين قراردادهاي در حال انعقاد، برنامه پيش بيني شده اين مركز تا پايان امسال به طور كامل محقق مي شود.
عسگرزاده با اشاره به افزايش حضور بخش خصوصي در فعاليت هاي معدني، آمادگي اين مركز را براي ارايه خدمات مرتبط با بخش فرآوري انواع مواد معدني به فعالان بخش خصوصي اعلام كرد.
وي درباره نقش برگزاري نمايشگاه ها گفت: برگزاري نمايشگاه هاي معدني علاوه بر اينكه فرصتي است تا جامعه معدني كشور از نزديك با دستاوردهاي يكديگر آشنا شوند، كمك مي كند تا سازمان ها و شركت ها بتوانند خدمات خود را معرفي كنند./س

به گزارش سرويس اقتصادي باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومي سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران، حسين عسگرزاده گفت: سرند مذكور پيش از اين از خارج كشور وارد مي شد اما با ساخت آن در مركز تحقيقات فرآوري مواد معدني، كه به لحاظ كيفيت و كاربرد با نمونه خارجي آن رقابت مي كند، ديگر نيازي به واردات آن نيست.

وي افزود: اين مركز با ايجاد واحد ساخت تجهيزات تلاش دارد تا با كمك نيروهاي متخصص مركز به طور جدي در بومي سازي تجهيزات مورد نياز بخش فرآوري مواد معدني اقدام كند.
عسگرزاده با بيان اينكه در اين مركز در زمينه تمام مواد معدني فلزي و غيرفلزي ( به جز مواد راديواكتيو)، امكان پرعيارسازي و فرآوري وجود دارد، گفت: فرآوري يك بخش كليدي است كه محصول توليدي آن در صنايع پايين دستي كاربرد دارد.

وي با بيان اينكه اين مركز در 10 ماه منتهي به پايان دي ماه امسال بر اساس برنامه هاي تعيين شده از سوي ايميدرو، مطابق اهداف پيش بيني شده حركت كرده است، افزود: با پرو‍‍ژه هاي در دست اجرا و همچنين قراردادهاي در حال انعقاد، برنامه پيش بيني شده اين مركز تا پايان امسال به طور كامل محقق مي شود.
عسگرزاده با اشاره به افزايش حضور بخش خصوصي در فعاليت هاي معدني، آمادگي اين مركز را براي ارايه خدمات مرتبط با بخش فرآوري انواع مواد معدني به فعالان بخش خصوصي اعلام كرد.
وي درباره نقش برگزاري نمايشگاه ها گفت: برگزاري نمايشگاه هاي معدني علاوه بر اينكه فرصتي است تا جامعه معدني كشور از نزديك با دستاوردهاي يكديگر آشنا شوند، كمك مي كند تا سازمان ها و شركت ها بتوانند خدمات خود را معرفي كنند./س

به گزارش سرويس اقتصادي باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومي سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران، حسين عسگرزاده گفت: سرند مذكور پيش از اين از خارج كشور وارد مي شد اما با ساخت آن در مركز تحقيقات فرآوري مواد معدني، كه به لحاظ كيفيت و كاربرد با نمونه خارجي آن رقابت مي كند، ديگر نيازي به واردات آن نيست.

وي افزود: اين مركز با ايجاد واحد ساخت تجهيزات تلاش دارد تا با كمك نيروهاي متخصص مركز به طور جدي در بومي سازي تجهيزات مورد نياز بخش فرآوري مواد معدني اقدام كند.
عسگرزاده با بيان اينكه در اين مركز در زمينه تمام مواد معدني فلزي و غيرفلزي ( به جز مواد راديواكتيو)، امكان پرعيارسازي و فرآوري وجود دارد، گفت: فرآوري يك بخش كليدي است كه محصول توليدي آن در صنايع پايين دستي كاربرد دارد.

وي با بيان اينكه اين مركز در 10 ماه منتهي به پايان دي ماه امسال بر اساس برنامه هاي تعيين شده از سوي ايميدرو، مطابق اهداف پيش بيني شده حركت كرده است، افزود: با پرو‍‍ژه هاي در دست اجرا و همچنين قراردادهاي در حال انعقاد، برنامه پيش بيني شده اين مركز تا پايان امسال به طور كامل محقق مي شود.
عسگرزاده با اشاره به افزايش حضور بخش خصوصي در فعاليت هاي معدني، آمادگي اين مركز را براي ارايه خدمات مرتبط با بخش فرآوري انواع مواد معدني به فعالان بخش خصوصي اعلام كرد.
وي درباره نقش برگزاري نمايشگاه ها گفت: برگزاري نمايشگاه هاي معدني علاوه بر اينكه فرصتي است تا جامعه معدني كشور از نزديك با دستاوردهاي يكديگر آشنا شوند، كمك مي كند تا سازمان ها و شركت ها بتوانند خدمات خود را معرفي كنند./س

به گزارش سرويس اقتصادي باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومي سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران، حسين عسگرزاده گفت: سرند مذكور پيش از اين از خارج كشور وارد مي شد اما با ساخت آن در مركز تحقيقات فرآوري مواد معدني، كه به لحاظ كيفيت و كاربرد با نمونه خارجي آن رقابت مي كند، ديگر نيازي به واردات آن نيست.

وي افزود: اين مركز با ايجاد واحد ساخت تجهيزات تلاش دارد تا با كمك نيروهاي متخصص مركز به طور جدي در بومي سازي تجهيزات مورد نياز بخش فرآوري مواد معدني اقدام كند.
عسگرزاده با بيان اينكه در اين مركز در زمينه تمام مواد معدني فلزي و غيرفلزي ( به جز مواد راديواكتيو)، امكان پرعيارسازي و فرآوري وجود دارد، گفت: فرآوري يك بخش كليدي است كه محصول توليدي آن در صنايع پايين دستي كاربرد دارد.

وي با بيان اينكه اين مركز در 10 ماه منتهي به پايان دي ماه امسال بر اساس برنامه هاي تعيين شده از سوي ايميدرو، مطابق اهداف پيش بيني شده حركت كرده است، افزود: با پرو‍‍ژه هاي در دست اجرا و همچنين قراردادهاي در حال انعقاد، برنامه پيش بيني شده اين مركز تا پايان امسال به طور كامل محقق مي شود.
عسگرزاده با اشاره به افزايش حضور بخش خصوصي در فعاليت هاي معدني، آمادگي اين مركز را براي ارايه خدمات مرتبط با بخش فرآوري انواع مواد معدني به فعالان بخش خصوصي اعلام كرد.
وي درباره نقش برگزاري نمايشگاه ها گفت: برگزاري نمايشگاه هاي معدني علاوه بر اينكه فرصتي است تا جامعه معدني كشور از نزديك با دستاوردهاي يكديگر آشنا شوند، كمك مي كند تا سازمان ها و شركت ها بتوانند خدمات خود را معرفي كنند./س

به گزارش سرويس اقتصادي باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومي سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران، حسين عسگرزاده گفت: سرند مذكور پيش از اين از خارج كشور وارد مي شد اما با ساخت آن در مركز تحقيقات فرآوري مواد معدني، كه به لحاظ كيفيت و كاربرد با نمونه خارجي آن رقابت مي كند، ديگر نيازي به واردات آن نيست.

وي افزود: اين مركز با ايجاد واحد ساخت تجهيزات تلاش دارد تا با كمك نيروهاي متخصص مركز به طور جدي در بومي سازي تجهيزات مورد نياز بخش فرآوري مواد معدني اقدام كند.
عسگرزاده با بيان اينكه در اين مركز در زمينه تمام مواد معدني فلزي و غيرفلزي ( به جز مواد راديواكتيو)، امكان پرعيارسازي و فرآوري وجود دارد، گفت: فرآوري يك بخش كليدي است كه محصول توليدي آن در صنايع پايين دستي كاربرد دارد.

وي با بيان اينكه اين مركز در 10 ماه منتهي به پايان دي ماه امسال بر اساس برنامه هاي تعيين شده از سوي ايميدرو، مطابق اهداف پيش بيني شده حركت كرده است، افزود: با پرو‍‍ژه هاي در دست اجرا و همچنين قراردادهاي در حال انعقاد، برنامه پيش بيني شده اين مركز تا پايان امسال به طور كامل محقق مي شود.
عسگرزاده با اشاره به افزايش حضور بخش خصوصي در فعاليت هاي معدني، آمادگي اين مركز را براي ارايه خدمات مرتبط با بخش فرآوري انواع مواد معدني به فعالان بخش خصوصي اعلام كرد.
وي درباره نقش برگزاري نمايشگاه ها گفت: برگزاري نمايشگاه هاي معدني علاوه بر اينكه فرصتي است تا جامعه معدني كشور از نزديك با دستاوردهاي يكديگر آشنا شوند، كمك مي كند تا سازمان ها و شركت ها بتوانند خدمات خود را معرفي كنند./س

به گزارش سرويس اقتصادي باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومي سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران، حسين عسگرزاده گفت: سرند مذكور پيش از اين از خارج كشور وارد مي شد اما با ساخت آن در مركز تحقيقات فرآوري مواد معدني، كه به لحاظ كيفيت و كاربرد با نمونه خارجي آن رقابت مي كند، ديگر نيازي به واردات آن نيست.

وي افزود: اين مركز با ايجاد واحد ساخت تجهيزات تلاش دارد تا با كمك نيروهاي متخصص مركز به طور جدي در بومي سازي تجهيزات مورد نياز بخش فرآوري مواد معدني اقدام كند.
عسگرزاده با بيان اينكه در اين مركز در زمينه تمام مواد معدني فلزي و غيرفلزي ( به جز مواد راديواكتيو)، امكان پرعيارسازي و فرآوري وجود دارد، گفت: فرآوري يك بخش كليدي است كه محصول توليدي آن در صنايع پايين دستي كاربرد دارد.

وي با بيان اينكه اين مركز در 10 ماه منتهي به پايان دي ماه امسال بر اساس برنامه هاي تعيين شده از سوي ايميدرو، مطابق اهداف پيش بيني شده حركت كرده است، افزود: با پرو‍‍ژه هاي در دست اجرا و همچنين قراردادهاي در حال انعقاد، برنامه پيش بيني شده اين مركز تا پايان امسال به طور كامل محقق مي شود.
عسگرزاده با اشاره به افزايش حضور بخش خصوصي در فعاليت هاي معدني، آمادگي اين مركز را براي ارايه خدمات مرتبط با بخش فرآوري انواع مواد معدني به فعالان بخش خصوصي اعلام كرد.
وي درباره نقش برگزاري نمايشگاه ها گفت: برگزاري نمايشگاه هاي معدني علاوه بر اينكه فرصتي است تا جامعه معدني كشور از نزديك با دستاوردهاي يكديگر آشنا شوند، كمك مي كند تا سازمان ها و شركت ها بتوانند خدمات خود را معرفي كنند./س

به گزارش سرويس اقتصادي باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومي سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران، حسين عسگرزاده گفت: سرند مذكور پيش از اين از خارج كشور وارد مي شد اما با ساخت آن در مركز تحقيقات فرآوري مواد معدني، كه به لحاظ كيفيت و كاربرد با نمونه خارجي آن رقابت مي كند، ديگر نيازي به واردات آن نيست.

وي افزود: اين مركز با ايجاد واحد ساخت تجهيزات تلاش دارد تا با كمك نيروهاي متخصص مركز به طور جدي در بومي سازي تجهيزات مورد نياز بخش فرآوري مواد معدني اقدام كند.
عسگرزاده با بيان اينكه در اين مركز در زمينه تمام مواد معدني فلزي و غيرفلزي ( به جز مواد راديواكتيو)، امكان پرعيارسازي و فرآوري وجود دارد، گفت: فرآوري يك بخش كليدي است كه محصول توليدي آن در صنايع پايين دستي كاربرد دارد.

وي با بيان اينكه اين مركز در 10 ماه منتهي به پايان دي ماه امسال بر اساس برنامه هاي تعيين شده از سوي ايميدرو، مطابق اهداف پيش بيني شده حركت كرده است، افزود: با پرو‍‍ژه هاي در دست اجرا و همچنين قراردادهاي در حال انعقاد، برنامه پيش بيني شده اين مركز تا پايان امسال به طور كامل محقق مي شود.
عسگرزاده با اشاره به افزايش حضور بخش خصوصي در فعاليت هاي معدني، آمادگي اين مركز را براي ارايه خدمات مرتبط با بخش فرآوري انواع مواد معدني به فعالان بخش خصوصي اعلام كرد.
وي درباره نقش برگزاري نمايشگاه ها گفت: برگزاري نمايشگاه هاي معدني علاوه بر اينكه فرصتي است تا جامعه معدني كشور از نزديك با دستاوردهاي يكديگر آشنا شوند، كمك مي كند تا سازمان ها و شركت ها بتوانند خدمات خود را معرفي كنند./س

به گزارش سرويس اقتصادي باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومي سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران، حسين عسگرزاده گفت: سرند مذكور پيش از اين از خارج كشور وارد مي شد اما با ساخت آن در مركز تحقيقات فرآوري مواد معدني، كه به لحاظ كيفيت و كاربرد با نمونه خارجي آن رقابت مي كند، ديگر نيازي به واردات آن نيست.

وي افزود: اين مركز با ايجاد واحد ساخت تجهيزات تلاش دارد تا با كمك نيروهاي متخصص مركز به طور جدي در بومي سازي تجهيزات مورد نياز بخش فرآوري مواد معدني اقدام كند.
عسگرزاده با بيان اينكه در اين مركز در زمينه تمام مواد معدني فلزي و غيرفلزي ( به جز مواد راديواكتيو)، امكان پرعيارسازي و فرآوري وجود دارد، گفت: فرآوري يك بخش كليدي است كه محصول توليدي آن در صنايع پايين دستي كاربرد دارد.

وي با بيان اينكه اين مركز در 10 ماه منتهي به پايان دي ماه امسال بر اساس برنامه هاي تعيين شده از سوي ايميدرو، مطابق اهداف پيش بيني شده حركت كرده است، افزود: با پرو‍‍ژه هاي در دست اجرا و همچنين قراردادهاي در حال انعقاد، برنامه پيش بيني شده اين مركز تا پايان امسال به طور كامل محقق مي شود.
عسگرزاده با اشاره به افزايش حضور بخش خصوصي در فعاليت هاي معدني، آمادگي اين مركز را براي ارايه خدمات مرتبط با بخش فرآوري انواع مواد معدني به فعالان بخش خصوصي اعلام كرد.
وي درباره نقش برگزاري نمايشگاه ها گفت: برگزاري نمايشگاه هاي معدني علاوه بر اينكه فرصتي است تا جامعه معدني كشور از نزديك با دستاوردهاي يكديگر آشنا شوند، كمك مي كند تا سازمان ها و شركت ها بتوانند خدمات خود را معرفي كنند./س

به گزارش سرويس اقتصادي باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومي سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران، حسين عسگرزاده گفت: سرند مذكور پيش از اين از خارج كشور وارد مي شد اما با ساخت آن در مركز تحقيقات فرآوري مواد معدني، كه به لحاظ كيفيت و كاربرد با نمونه خارجي آن رقابت مي كند، ديگر نيازي به واردات آن نيست.

وي افزود: اين مركز با ايجاد واحد ساخت تجهيزات تلاش دارد تا با كمك نيروهاي متخصص مركز به طور جدي در بومي سازي تجهيزات مورد نياز بخش فرآوري مواد معدني اقدام كند.
عسگرزاده با بيان اينكه در اين مركز در زمينه تمام مواد معدني فلزي و غيرفلزي ( به جز مواد راديواكتيو)، امكان پرعيارسازي و فرآوري وجود دارد، گفت: فرآوري يك بخش كليدي است كه محصول توليدي آن در صنايع پايين دستي كاربرد دارد.

وي با بيان اينكه اين مركز در 10 ماه منتهي به پايان دي ماه امسال بر اساس برنامه هاي تعيين شده از سوي ايميدرو، مطابق اهداف پيش بيني شده حركت كرده است، افزود: با پرو‍‍ژه هاي در دست اجرا و همچنين قراردادهاي در حال انعقاد، برنامه پيش بيني شده اين مركز تا پايان امسال به طور كامل محقق مي شود.
عسگرزاده با اشاره به افزايش حضور بخش خصوصي در فعاليت هاي معدني، آمادگي اين مركز را براي ارايه خدمات مرتبط با بخش فرآوري انواع مواد معدني به فعالان بخش خصوصي اعلام كرد.
وي درباره نقش برگزاري نمايشگاه ها گفت: برگزاري نمايشگاه هاي معدني علاوه بر اينكه فرصتي است تا جامعه معدني كشور از نزديك با دستاوردهاي يكديگر آشنا شوند، كمك مي كند تا سازمان ها و شركت ها بتوانند خدمات خود را معرفي كنند./س

به گزارش سرويس اقتصادي باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومي سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران، حسين عسگرزاده گفت: سرند مذكور پيش از اين از خارج كشور وارد مي شد اما با ساخت آن در مركز تحقيقات فرآوري مواد معدني، كه به لحاظ كيفيت و كاربرد با نمونه خارجي آن رقابت مي كند، ديگر نيازي به واردات آن نيست.

وي افزود: اين مركز با ايجاد واحد ساخت تجهيزات تلاش دارد تا با كمك نيروهاي متخصص مركز به طور جدي در بومي سازي تجهيزات مورد نياز بخش فرآوري مواد معدني اقدام كند.
عسگرزاده با بيان اينكه در اين مركز در زمينه تمام مواد معدني فلزي و غيرفلزي ( به جز مواد راديواكتيو)، امكان پرعيارسازي و فرآوري وجود دارد، گفت: فرآوري يك بخش كليدي است كه محصول توليدي آن در صنايع پايين دستي كاربرد دارد.

وي با بيان اينكه اين مركز در 10 ماه منتهي به پايان دي ماه امسال بر اساس برنامه هاي تعيين شده از سوي ايميدرو، مطابق اهداف پيش بيني شده حركت كرده است، افزود: با پرو‍‍ژه هاي در دست اجرا و همچنين قراردادهاي در حال انعقاد، برنامه پيش بيني شده اين مركز تا پايان امسال به طور كامل محقق مي شود.
عسگرزاده با اشاره به افزايش حضور بخش خصوصي در فعاليت هاي معدني، آمادگي اين مركز را براي ارايه خدمات مرتبط با بخش فرآوري انواع مواد معدني به فعالان بخش خصوصي اعلام كرد.
وي درباره نقش برگزاري نمايشگاه ها گفت: برگزاري نمايشگاه هاي معدني علاوه بر اينكه فرصتي است تا جامعه معدني كشور از نزديك با دستاوردهاي يكديگر آشنا شوند، كمك مي كند تا سازمان ها و شركت ها بتوانند خدمات خود را معرفي كنند./س

معرفي مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني

مقدمه
مواد معدني استخراج شده از معادن براي اينکه قابل استفاده در صنعت باشند بايد فرآوري شوند. بخش فرآوري در معدن با هدف حذف مواد ناخواسته (باطله) و افزايش عيار ماده معدني (توليد کنسانتره) نقش واسطه بخش معدن و صنايع مختلف را ايفا مي‌نمايد. اهميت فلزات يا کاربردهاي متعدد بويژه در مصارف جديد بر هيچ کس پوشيده نيست و بخش فرآوري معدن فراهم کننده خوراک اوليه تمام کارخانجات ذوب و تغليظ فلزات در صنعت متالورژي مي‌باشد.
در مورد مواد غير فلزي يا همان کانيهاي صنعتي نيز تقريباً تمامي صنايع مهم اقتصادي کشورها مانند صنايع شيميايي، کشاورزي، ساختمان، سراميک، ذوب فلزات و حتي پزشکي، تماماً به گونه‌اي مصرف کننده مواد معدني هستند و اولين مرحله از خالص‌سازي اين مواد در بخش فرآوري معدن صورت مي‌گيرد.
اهداف و زمينه‌هاي فعاليت مرکز فرآوري مواد معدني
هدف از تأسيس مرکز فرآوري مواد معدني در دراز مدت پايه‌گذاري اصولي صنايع معدني و شتاب‌دهي به توسعه کمي و کيفي اين صنعت با استفاده از فن‌آوري نوين در استحصال مواد معدني و تأمين مواد اوليه مورد نياز صنايع مختلف در کشور و در نتيجه کاهش وابستگي به واردات در اين زمينه مي‌باشد. در راستاي اين اهداف، موارد زير نيز بعنوان هدفهاي کوتاه مدت مطرح شده‌اند:
§ استقرار مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني با قابليتهاي زير، به عنوان رکن اساسي در امر تحقيق و توسعه و ارائه خدمات ضروري در زمينه اهداف دراز مدت:

-گسترش و بهينه‌سازي فرآيندهاي فرآوري مواد معدني يا انجام تحقيقات و مطالعات آزمايشگاهي و نيمه صنعتي و تهيه طرحهاي فرآوري در مقياس صنعتي
- انجام آزمايشهاي مختلف کاني‌شناسي و شيميايي بر روي نمونه‌هاي زمين‌شناسي، معدني و مربوط به فرآيندهاي فرآوري
- آموزش فارغ‌التحصيلان دانشگاهها و شاغلين بخش معدن و تأمين نيروهاي متخصص در زمينه فرآوري مواد معدني
- تدوين و تهيه استانداردها در زمينه فرآوري مواد معدني
-کمک به توسعه و تکميل مراکز تحقيقاتي موجود در کشور

زمينه‌هاي فعاليت مرکز
از لحاظ نوع مواد معدني، دامنه فعاليتهاي مرکز در زمينه فرآوري تمام مواد معدني، فلزي؛ غيرفلزي، کانيهاي با ارزش و زغال‌سنگ مي‌باشد.
در واحدهاي آزمايشگاهي و نيمه صنعتي عمليات زير انجام مي‌گيرد:

§ سنگ شکني و آسيا
§ دانه‌بندي: سرند، هيدروسيکلون، کلاسيفاير
§ روشهاي جداسازي فيزيکي: ثقلي، مغناطيسي و الکتروستاتيکي
§ فلوتاسيون
§ هيدرومتالورژي
§ پيرومتالورژي
§ جدايش جامد – مايع
§ مطالعات زيست محيطي
§ بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي
§ پردازش داده‌ها

آزمايشگاهها و امکانات تحقيقات آزمايشگاهي
واحد آزمايشگاه مرکز قابليت انجام آزمايشهاي مختلف فرآوري انواع مختلف کانسنگهاي فلزي، غير فلزي و مواد معدني گرانبها را دارا است. اين بخش با بهره‌گيري از جديدترين تجهيزات و روشهاي فني اهداف زير را دنبال مي‌نمايد:

1- شناخت ترکيب مواد معدني مختلف و بررسي مشکلات فرآوري آنها
2- توسعه مدارهاي مورد نياز براي فرآوري مواد معدني
3- توليد نمونه و داده‌هاي مربوط به محصولات فرآوري براي انجام مطالعات امکان‌پذيري
4- شناسايي اثرات محتمل زيست محيطي در فرآوري مواد معدني مختلف در مقياس نيمه صنعتي
5- ارايه راهکارهايي براي کارخانه‌هاي فرآوري مواد معدني در کاهش هزينه‌ها وافزايش کيفيت محصول با رعايت بهترين شرايط زيست محيطي

لازم به ذکر است که بررسي فرآوري مواد معدني در آزمايشگاه مي‌تواند مستقلاً و يا مرتبط با آزمايشهاي واحد نيمه صنعتي صورت گيرد. زماني که اين واحد (نيمه صنعتي) فعال مي‌باشد، امکانات آزمايشگاهي بعنوان پشتيبان عمليات نيمه صنعتي در زمينه آناليز نمونه‌ها و محصولات فرآوري و راهگشايي براي مشکلات فني احتمالي در فرآيند پيوسته در واحد نيمه صنعتي (پايلوت پلنت) مي‌باشد.
به طور کلي چهار واحد اصلي آزمايشگاهي در مرکز وجود دارد:

1- آزمايشگاه کاني‌شناسي
2- آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
3- آزمايشگاه کانه آرايي
4- آزمايشگاه بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي

آزمايشگاه کاني‌شناسي
در اين آزمايشگاه در مرحله اول با استفاده از تجهيزات پيشرفته، مطالعات کاني‌شناسي انجام گرفته و نتايج آن مبناي مطالعات فرآوري قرار مي‌گيرد. در واقع پس از انجام بررسيهاي دقيق شناسايي ترکيب و بافت ماده معدني و پس از تعيين ناخالصي‌هاي همراه و همچنين وضعيت درگيري کاني يا کانه با ارزش با مواد باطله، روشهاي مناسب فرآوري انتخاب و بهينه‌سازي مي‌گردند. در اين آزمايشگاه تجهيزات زير براي انجام مطالعات کاني‌شناسي فراهم است:

- دستگاههاي تهيه مقاطع صيقلي ونازک از نمونه‌هاي معدني، شامل: دستگاههاي قالب‌گيري، پرس و صيقل
- ابزار شناسايي خواص ظاهري کانيها شامل جعبه مقياس سختي موس، ماوراء بنفش و ميکروسکوپهاي دو چشمي
- ميکروسکوپ پلاريزان براي مطالعه مقاطع نازک و صيقلي و بررسيهاي کاني شناسي نوري
- دستگاه الکترون ميکرو آناليزور (EPMA) براي تجزيه شيميايي (عنصري) نمونه‌هاي معدني
دستگاه پراش اشعه ايکس (XRD) براي بررسي کاني‌شناسي نمونه‌هاي مختلف
ميکروسکوپ الکتروني با قابليت آناليز (تصويري – عنصري)، مجهز به نرم افزار نوين (QemS CAN
دستگاههاي تجزيه حرارتي و وزني (DTA/TGA)
- امکانات مطالعات تکميلي کاني‌شناسي شامل مايع سنگين، فلوتاسيون، انحلال و مغناطيسي
- دستگاههاي تهيه نمونه براي آناليز فلئورسانس و پراش اشعه ايکس
- دستگاههاي اندازه‌گيري گرانروي
- تعيين مشخصات کانيهاي صنعتي (سفيدي، مدول شکست، انقباض ، ......)

آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
در اين بخش تجزيه شيميايي و عنصري مواد معدني توسط دستگاههاي مجهز انجام مي‌گيرد. البته اين مطالعات بجز در مراحل فرآوري و شناسايي نمونه‌هاي بخشهاي مختلف مدار پرعيارسازي، در مرحله اکتشافات نيز به کار مي‌رود و لذا نمونه‌هاي برداشت شده از مناطق تحت اکتشاف نيز در اين آزمايشگاه مورد آزمايش تجزيه شيميايي قرار مي‌گيرند. دستگاههاي موجود در اين بخش شامل موارد ذيل است:

- تجهيزات خردايش، نمونه‌گيري و آماده‌سازي نمونه
- فلورسانس اشعه ايکس (XRF)
- پلاسماي زوج القايي (ICP) و همچنين طيف سنجي نشر اتمي (AES)
- طيف سنجي جذب اتمي (AAS) با تجهيزات کوره گرافيتي و هيدراسيون
- دستگاه کروماتوگرافي گاز
- کوره انحلال امواج کوتاه
- دستگاه اندازه‌گيري کربن و گوگرد (لکو)
- امکانات آناليز و شناسايي فلزات گرانبها
- دستگاه کروماتوگرافي يوني
- روش طيف سنجي نوري
- ظروف و لوازم مختلف حجم سنجي مانند ارلن، بورت، کندانسور، بالن و غيره
- ابزار و وسايل حرارتي نظير کوره‌ها، حمامها، گرم‌کن و خشک‌کنها

آزمايشگاه كانه آرايي
اين آزمايشگاه شامل تجهيزات مرتبط با بخشهاي پذيرش و انبار نمونه‌هاي معدني، آماده‌سازي، تعيين انديسهاي خردايش، سنگ شکني، آسيا، دانه‌بندي، فلوتاسيون، جدايش فيزيکي (ثقلي، مغناطيسي و الکترواستاتيکي) هيدرومتالورژي و بخش جدايش جامد – مايع مي‌باشد.
آزمايشگاه نانو - بايو تکنولوژي
امروزه در دنيا از نانوتکنولوژي بعنوان روند کليدي و تأثيرگذار در علم، فناوري و صنعت ياد مي‌شود، بويژه با همگرايي علوم در مقياس نانو و تأثير اين فناوري در رشته‌هاي مختلف از جمله فرآوري مواد معدني، زمينه ايجاد حوزه‌هاي بين رشته‌اي جديد در عرصه آموزش، تحقيقات و صنعت ايجاد شده است.
اکسيداسيون و انحلال ميکروبي سنگهاي معدني بويژه سنگهاي سولفيدي از جديدترين جنبه‌هاي کاربرد ميکروارگانيسمها به منظور افزايش بازيابي فروشويي و اکسيداسيون کانسنگهاي کم عيار مي‌باشد و در مورد کانسنگهاي مس، طلا و اورانيوم از پيشرفت چشمگيري برخوردار بوده است. به طور کلي از روشهاي ميکروبي در فرآوري مواد معدني در بخشهايي فلوتاسيون، فروشويي (ليچينگ)، پيرومتالورژي و تصفيه پسابها بيشترين بهره گرفته مي‌شود. در همين راستا در مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني تجهيزات و امکانات لازم براي تحقيقات مختلف در زمينه نانو و بيوتکنولوژي فراهم گرديده است، که برخي از آنها به قرار زير است:

- محيط‌هاي کشت باکتريها و مواد لازم براي آن
- امکانات انجام فروشويي ميکروبي به روشهاي مختلف از جمله ستوني و همزني
- انکوباتور
- سانتريفوژ
- تجهيزات خردايش و طبقه‌بندي مواد معدني
- وسايل آماده سازي نمونه

علاقمندان جهت كسب اطلاعات بيشتر به وب سايت مركز فرآوري به نشاني WWW.IMPRC.COM مراجعه نمايند. این مرکز در بخش شمال شرقی شهرک کاوش و در 60 کیلومتری غرب شهر تهران واقع شده است. همچنین این مرکز عضو شبکه آزمایشگاهی فناوری نانوی ایران می باشد.

معرفي مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني

مقدمه
مواد معدني استخراج شده از معادن براي اينکه قابل استفاده در صنعت باشند بايد فرآوري شوند. بخش فرآوري در معدن با هدف حذف مواد ناخواسته (باطله) و افزايش عيار ماده معدني (توليد کنسانتره) نقش واسطه بخش معدن و صنايع مختلف را ايفا مي‌نمايد. اهميت فلزات يا کاربردهاي متعدد بويژه در مصارف جديد بر هيچ کس پوشيده نيست و بخش فرآوري معدن فراهم کننده خوراک اوليه تمام کارخانجات ذوب و تغليظ فلزات در صنعت متالورژي مي‌باشد.
در مورد مواد غير فلزي يا همان کانيهاي صنعتي نيز تقريباً تمامي صنايع مهم اقتصادي کشورها مانند صنايع شيميايي، کشاورزي، ساختمان، سراميک، ذوب فلزات و حتي پزشکي، تماماً به گونه‌اي مصرف کننده مواد معدني هستند و اولين مرحله از خالص‌سازي اين مواد در بخش فرآوري معدن صورت مي‌گيرد.
اهداف و زمينه‌هاي فعاليت مرکز فرآوري مواد معدني
هدف از تأسيس مرکز فرآوري مواد معدني در دراز مدت پايه‌گذاري اصولي صنايع معدني و شتاب‌دهي به توسعه کمي و کيفي اين صنعت با استفاده از فن‌آوري نوين در استحصال مواد معدني و تأمين مواد اوليه مورد نياز صنايع مختلف در کشور و در نتيجه کاهش وابستگي به واردات در اين زمينه مي‌باشد. در راستاي اين اهداف، موارد زير نيز بعنوان هدفهاي کوتاه مدت مطرح شده‌اند:
§ استقرار مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني با قابليتهاي زير، به عنوان رکن اساسي در امر تحقيق و توسعه و ارائه خدمات ضروري در زمينه اهداف دراز مدت:

-گسترش و بهينه‌سازي فرآيندهاي فرآوري مواد معدني يا انجام تحقيقات و مطالعات آزمايشگاهي و نيمه صنعتي و تهيه طرحهاي فرآوري در مقياس صنعتي
- انجام آزمايشهاي مختلف کاني‌شناسي و شيميايي بر روي نمونه‌هاي زمين‌شناسي، معدني و مربوط به فرآيندهاي فرآوري
- آموزش فارغ‌التحصيلان دانشگاهها و شاغلين بخش معدن و تأمين نيروهاي متخصص در زمينه فرآوري مواد معدني
- تدوين و تهيه استانداردها در زمينه فرآوري مواد معدني
-کمک به توسعه و تکميل مراکز تحقيقاتي موجود در کشور

زمينه‌هاي فعاليت مرکز
از لحاظ نوع مواد معدني، دامنه فعاليتهاي مرکز در زمينه فرآوري تمام مواد معدني، فلزي؛ غيرفلزي، کانيهاي با ارزش و زغال‌سنگ مي‌باشد.
در واحدهاي آزمايشگاهي و نيمه صنعتي عمليات زير انجام مي‌گيرد:

§ سنگ شکني و آسيا
§ دانه‌بندي: سرند، هيدروسيکلون، کلاسيفاير
§ روشهاي جداسازي فيزيکي: ثقلي، مغناطيسي و الکتروستاتيکي
§ فلوتاسيون
§ هيدرومتالورژي
§ پيرومتالورژي
§ جدايش جامد – مايع
§ مطالعات زيست محيطي
§ بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي
§ پردازش داده‌ها

آزمايشگاهها و امکانات تحقيقات آزمايشگاهي
واحد آزمايشگاه مرکز قابليت انجام آزمايشهاي مختلف فرآوري انواع مختلف کانسنگهاي فلزي، غير فلزي و مواد معدني گرانبها را دارا است. اين بخش با بهره‌گيري از جديدترين تجهيزات و روشهاي فني اهداف زير را دنبال مي‌نمايد:

1- شناخت ترکيب مواد معدني مختلف و بررسي مشکلات فرآوري آنها
2- توسعه مدارهاي مورد نياز براي فرآوري مواد معدني
3- توليد نمونه و داده‌هاي مربوط به محصولات فرآوري براي انجام مطالعات امکان‌پذيري
4- شناسايي اثرات محتمل زيست محيطي در فرآوري مواد معدني مختلف در مقياس نيمه صنعتي
5- ارايه راهکارهايي براي کارخانه‌هاي فرآوري مواد معدني در کاهش هزينه‌ها وافزايش کيفيت محصول با رعايت بهترين شرايط زيست محيطي

لازم به ذکر است که بررسي فرآوري مواد معدني در آزمايشگاه مي‌تواند مستقلاً و يا مرتبط با آزمايشهاي واحد نيمه صنعتي صورت گيرد. زماني که اين واحد (نيمه صنعتي) فعال مي‌باشد، امکانات آزمايشگاهي بعنوان پشتيبان عمليات نيمه صنعتي در زمينه آناليز نمونه‌ها و محصولات فرآوري و راهگشايي براي مشکلات فني احتمالي در فرآيند پيوسته در واحد نيمه صنعتي (پايلوت پلنت) مي‌باشد.
به طور کلي چهار واحد اصلي آزمايشگاهي در مرکز وجود دارد:

1- آزمايشگاه کاني‌شناسي
2- آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
3- آزمايشگاه کانه آرايي
4- آزمايشگاه بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي

آزمايشگاه کاني‌شناسي
در اين آزمايشگاه در مرحله اول با استفاده از تجهيزات پيشرفته، مطالعات کاني‌شناسي انجام گرفته و نتايج آن مبناي مطالعات فرآوري قرار مي‌گيرد. در واقع پس از انجام بررسيهاي دقيق شناسايي ترکيب و بافت ماده معدني و پس از تعيين ناخالصي‌هاي همراه و همچنين وضعيت درگيري کاني يا کانه با ارزش با مواد باطله، روشهاي مناسب فرآوري انتخاب و بهينه‌سازي مي‌گردند. در اين آزمايشگاه تجهيزات زير براي انجام مطالعات کاني‌شناسي فراهم است:

- دستگاههاي تهيه مقاطع صيقلي ونازک از نمونه‌هاي معدني، شامل: دستگاههاي قالب‌گيري، پرس و صيقل
- ابزار شناسايي خواص ظاهري کانيها شامل جعبه مقياس سختي موس، ماوراء بنفش و ميکروسکوپهاي دو چشمي
- ميکروسکوپ پلاريزان براي مطالعه مقاطع نازک و صيقلي و بررسيهاي کاني شناسي نوري
- دستگاه الکترون ميکرو آناليزور (EPMA) براي تجزيه شيميايي (عنصري) نمونه‌هاي معدني
دستگاه پراش اشعه ايکس (XRD) براي بررسي کاني‌شناسي نمونه‌هاي مختلف
ميکروسکوپ الکتروني با قابليت آناليز (تصويري – عنصري)، مجهز به نرم افزار نوين (QemS CAN
دستگاههاي تجزيه حرارتي و وزني (DTA/TGA)
- امکانات مطالعات تکميلي کاني‌شناسي شامل مايع سنگين، فلوتاسيون، انحلال و مغناطيسي
- دستگاههاي تهيه نمونه براي آناليز فلئورسانس و پراش اشعه ايکس
- دستگاههاي اندازه‌گيري گرانروي
- تعيين مشخصات کانيهاي صنعتي (سفيدي، مدول شکست، انقباض ، ......)

آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
در اين بخش تجزيه شيميايي و عنصري مواد معدني توسط دستگاههاي مجهز انجام مي‌گيرد. البته اين مطالعات بجز در مراحل فرآوري و شناسايي نمونه‌هاي بخشهاي مختلف مدار پرعيارسازي، در مرحله اکتشافات نيز به کار مي‌رود و لذا نمونه‌هاي برداشت شده از مناطق تحت اکتشاف نيز در اين آزمايشگاه مورد آزمايش تجزيه شيميايي قرار مي‌گيرند. دستگاههاي موجود در اين بخش شامل موارد ذيل است:

- تجهيزات خردايش، نمونه‌گيري و آماده‌سازي نمونه
- فلورسانس اشعه ايکس (XRF)
- پلاسماي زوج القايي (ICP) و همچنين طيف سنجي نشر اتمي (AES)
- طيف سنجي جذب اتمي (AAS) با تجهيزات کوره گرافيتي و هيدراسيون
- دستگاه کروماتوگرافي گاز
- کوره انحلال امواج کوتاه
- دستگاه اندازه‌گيري کربن و گوگرد (لکو)
- امکانات آناليز و شناسايي فلزات گرانبها
- دستگاه کروماتوگرافي يوني
- روش طيف سنجي نوري
- ظروف و لوازم مختلف حجم سنجي مانند ارلن، بورت، کندانسور، بالن و غيره
- ابزار و وسايل حرارتي نظير کوره‌ها، حمامها، گرم‌کن و خشک‌کنها

آزمايشگاه كانه آرايي
اين آزمايشگاه شامل تجهيزات مرتبط با بخشهاي پذيرش و انبار نمونه‌هاي معدني، آماده‌سازي، تعيين انديسهاي خردايش، سنگ شکني، آسيا، دانه‌بندي، فلوتاسيون، جدايش فيزيکي (ثقلي، مغناطيسي و الکترواستاتيکي) هيدرومتالورژي و بخش جدايش جامد – مايع مي‌باشد.
آزمايشگاه نانو - بايو تکنولوژي
امروزه در دنيا از نانوتکنولوژي بعنوان روند کليدي و تأثيرگذار در علم، فناوري و صنعت ياد مي‌شود، بويژه با همگرايي علوم در مقياس نانو و تأثير اين فناوري در رشته‌هاي مختلف از جمله فرآوري مواد معدني، زمينه ايجاد حوزه‌هاي بين رشته‌اي جديد در عرصه آموزش، تحقيقات و صنعت ايجاد شده است.
اکسيداسيون و انحلال ميکروبي سنگهاي معدني بويژه سنگهاي سولفيدي از جديدترين جنبه‌هاي کاربرد ميکروارگانيسمها به منظور افزايش بازيابي فروشويي و اکسيداسيون کانسنگهاي کم عيار مي‌باشد و در مورد کانسنگهاي مس، طلا و اورانيوم از پيشرفت چشمگيري برخوردار بوده است. به طور کلي از روشهاي ميکروبي در فرآوري مواد معدني در بخشهايي فلوتاسيون، فروشويي (ليچينگ)، پيرومتالورژي و تصفيه پسابها بيشترين بهره گرفته مي‌شود. در همين راستا در مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني تجهيزات و امکانات لازم براي تحقيقات مختلف در زمينه نانو و بيوتکنولوژي فراهم گرديده است، که برخي از آنها به قرار زير است:

- محيط‌هاي کشت باکتريها و مواد لازم براي آن
- امکانات انجام فروشويي ميکروبي به روشهاي مختلف از جمله ستوني و همزني
- انکوباتور
- سانتريفوژ
- تجهيزات خردايش و طبقه‌بندي مواد معدني
- وسايل آماده سازي نمونه

علاقمندان جهت كسب اطلاعات بيشتر به وب سايت مركز فرآوري به نشاني WWW.IMPRC.COM مراجعه نمايند. این مرکز در بخش شمال شرقی شهرک کاوش و در 60 کیلومتری غرب شهر تهران واقع شده است. همچنین این مرکز عضو شبکه آزمایشگاهی فناوری نانوی ایران می باشد.

معرفي مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني

مقدمه
مواد معدني استخراج شده از معادن براي اينکه قابل استفاده در صنعت باشند بايد فرآوري شوند. بخش فرآوري در معدن با هدف حذف مواد ناخواسته (باطله) و افزايش عيار ماده معدني (توليد کنسانتره) نقش واسطه بخش معدن و صنايع مختلف را ايفا مي‌نمايد. اهميت فلزات يا کاربردهاي متعدد بويژه در مصارف جديد بر هيچ کس پوشيده نيست و بخش فرآوري معدن فراهم کننده خوراک اوليه تمام کارخانجات ذوب و تغليظ فلزات در صنعت متالورژي مي‌باشد.
در مورد مواد غير فلزي يا همان کانيهاي صنعتي نيز تقريباً تمامي صنايع مهم اقتصادي کشورها مانند صنايع شيميايي، کشاورزي، ساختمان، سراميک، ذوب فلزات و حتي پزشکي، تماماً به گونه‌اي مصرف کننده مواد معدني هستند و اولين مرحله از خالص‌سازي اين مواد در بخش فرآوري معدن صورت مي‌گيرد.
اهداف و زمينه‌هاي فعاليت مرکز فرآوري مواد معدني
هدف از تأسيس مرکز فرآوري مواد معدني در دراز مدت پايه‌گذاري اصولي صنايع معدني و شتاب‌دهي به توسعه کمي و کيفي اين صنعت با استفاده از فن‌آوري نوين در استحصال مواد معدني و تأمين مواد اوليه مورد نياز صنايع مختلف در کشور و در نتيجه کاهش وابستگي به واردات در اين زمينه مي‌باشد. در راستاي اين اهداف، موارد زير نيز بعنوان هدفهاي کوتاه مدت مطرح شده‌اند:
§ استقرار مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني با قابليتهاي زير، به عنوان رکن اساسي در امر تحقيق و توسعه و ارائه خدمات ضروري در زمينه اهداف دراز مدت:

-گسترش و بهينه‌سازي فرآيندهاي فرآوري مواد معدني يا انجام تحقيقات و مطالعات آزمايشگاهي و نيمه صنعتي و تهيه طرحهاي فرآوري در مقياس صنعتي
- انجام آزمايشهاي مختلف کاني‌شناسي و شيميايي بر روي نمونه‌هاي زمين‌شناسي، معدني و مربوط به فرآيندهاي فرآوري
- آموزش فارغ‌التحصيلان دانشگاهها و شاغلين بخش معدن و تأمين نيروهاي متخصص در زمينه فرآوري مواد معدني
- تدوين و تهيه استانداردها در زمينه فرآوري مواد معدني
-کمک به توسعه و تکميل مراکز تحقيقاتي موجود در کشور

زمينه‌هاي فعاليت مرکز
از لحاظ نوع مواد معدني، دامنه فعاليتهاي مرکز در زمينه فرآوري تمام مواد معدني، فلزي؛ غيرفلزي، کانيهاي با ارزش و زغال‌سنگ مي‌باشد.
در واحدهاي آزمايشگاهي و نيمه صنعتي عمليات زير انجام مي‌گيرد:

§ سنگ شکني و آسيا
§ دانه‌بندي: سرند، هيدروسيکلون، کلاسيفاير
§ روشهاي جداسازي فيزيکي: ثقلي، مغناطيسي و الکتروستاتيکي
§ فلوتاسيون
§ هيدرومتالورژي
§ پيرومتالورژي
§ جدايش جامد – مايع
§ مطالعات زيست محيطي
§ بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي
§ پردازش داده‌ها

آزمايشگاهها و امکانات تحقيقات آزمايشگاهي
واحد آزمايشگاه مرکز قابليت انجام آزمايشهاي مختلف فرآوري انواع مختلف کانسنگهاي فلزي، غير فلزي و مواد معدني گرانبها را دارا است. اين بخش با بهره‌گيري از جديدترين تجهيزات و روشهاي فني اهداف زير را دنبال مي‌نمايد:

1- شناخت ترکيب مواد معدني مختلف و بررسي مشکلات فرآوري آنها
2- توسعه مدارهاي مورد نياز براي فرآوري مواد معدني
3- توليد نمونه و داده‌هاي مربوط به محصولات فرآوري براي انجام مطالعات امکان‌پذيري
4- شناسايي اثرات محتمل زيست محيطي در فرآوري مواد معدني مختلف در مقياس نيمه صنعتي
5- ارايه راهکارهايي براي کارخانه‌هاي فرآوري مواد معدني در کاهش هزينه‌ها وافزايش کيفيت محصول با رعايت بهترين شرايط زيست محيطي

لازم به ذکر است که بررسي فرآوري مواد معدني در آزمايشگاه مي‌تواند مستقلاً و يا مرتبط با آزمايشهاي واحد نيمه صنعتي صورت گيرد. زماني که اين واحد (نيمه صنعتي) فعال مي‌باشد، امکانات آزمايشگاهي بعنوان پشتيبان عمليات نيمه صنعتي در زمينه آناليز نمونه‌ها و محصولات فرآوري و راهگشايي براي مشکلات فني احتمالي در فرآيند پيوسته در واحد نيمه صنعتي (پايلوت پلنت) مي‌باشد.
به طور کلي چهار واحد اصلي آزمايشگاهي در مرکز وجود دارد:

1- آزمايشگاه کاني‌شناسي
2- آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
3- آزمايشگاه کانه آرايي
4- آزمايشگاه بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي

آزمايشگاه کاني‌شناسي
در اين آزمايشگاه در مرحله اول با استفاده از تجهيزات پيشرفته، مطالعات کاني‌شناسي انجام گرفته و نتايج آن مبناي مطالعات فرآوري قرار مي‌گيرد. در واقع پس از انجام بررسيهاي دقيق شناسايي ترکيب و بافت ماده معدني و پس از تعيين ناخالصي‌هاي همراه و همچنين وضعيت درگيري کاني يا کانه با ارزش با مواد باطله، روشهاي مناسب فرآوري انتخاب و بهينه‌سازي مي‌گردند. در اين آزمايشگاه تجهيزات زير براي انجام مطالعات کاني‌شناسي فراهم است:

- دستگاههاي تهيه مقاطع صيقلي ونازک از نمونه‌هاي معدني، شامل: دستگاههاي قالب‌گيري، پرس و صيقل
- ابزار شناسايي خواص ظاهري کانيها شامل جعبه مقياس سختي موس، ماوراء بنفش و ميکروسکوپهاي دو چشمي
- ميکروسکوپ پلاريزان براي مطالعه مقاطع نازک و صيقلي و بررسيهاي کاني شناسي نوري
- دستگاه الکترون ميکرو آناليزور (EPMA) براي تجزيه شيميايي (عنصري) نمونه‌هاي معدني
دستگاه پراش اشعه ايکس (XRD) براي بررسي کاني‌شناسي نمونه‌هاي مختلف
ميکروسکوپ الکتروني با قابليت آناليز (تصويري – عنصري)، مجهز به نرم افزار نوين (QemS CAN
دستگاههاي تجزيه حرارتي و وزني (DTA/TGA)
- امکانات مطالعات تکميلي کاني‌شناسي شامل مايع سنگين، فلوتاسيون، انحلال و مغناطيسي
- دستگاههاي تهيه نمونه براي آناليز فلئورسانس و پراش اشعه ايکس
- دستگاههاي اندازه‌گيري گرانروي
- تعيين مشخصات کانيهاي صنعتي (سفيدي، مدول شکست، انقباض ، ......)

آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
در اين بخش تجزيه شيميايي و عنصري مواد معدني توسط دستگاههاي مجهز انجام مي‌گيرد. البته اين مطالعات بجز در مراحل فرآوري و شناسايي نمونه‌هاي بخشهاي مختلف مدار پرعيارسازي، در مرحله اکتشافات نيز به کار مي‌رود و لذا نمونه‌هاي برداشت شده از مناطق تحت اکتشاف نيز در اين آزمايشگاه مورد آزمايش تجزيه شيميايي قرار مي‌گيرند. دستگاههاي موجود در اين بخش شامل موارد ذيل است:

- تجهيزات خردايش، نمونه‌گيري و آماده‌سازي نمونه
- فلورسانس اشعه ايکس (XRF)
- پلاسماي زوج القايي (ICP) و همچنين طيف سنجي نشر اتمي (AES)
- طيف سنجي جذب اتمي (AAS) با تجهيزات کوره گرافيتي و هيدراسيون
- دستگاه کروماتوگرافي گاز
- کوره انحلال امواج کوتاه
- دستگاه اندازه‌گيري کربن و گوگرد (لکو)
- امکانات آناليز و شناسايي فلزات گرانبها
- دستگاه کروماتوگرافي يوني
- روش طيف سنجي نوري
- ظروف و لوازم مختلف حجم سنجي مانند ارلن، بورت، کندانسور، بالن و غيره
- ابزار و وسايل حرارتي نظير کوره‌ها، حمامها، گرم‌کن و خشک‌کنها

آزمايشگاه كانه آرايي
اين آزمايشگاه شامل تجهيزات مرتبط با بخشهاي پذيرش و انبار نمونه‌هاي معدني، آماده‌سازي، تعيين انديسهاي خردايش، سنگ شکني، آسيا، دانه‌بندي، فلوتاسيون، جدايش فيزيکي (ثقلي، مغناطيسي و الکترواستاتيکي) هيدرومتالورژي و بخش جدايش جامد – مايع مي‌باشد.
آزمايشگاه نانو - بايو تکنولوژي
امروزه در دنيا از نانوتکنولوژي بعنوان روند کليدي و تأثيرگذار در علم، فناوري و صنعت ياد مي‌شود، بويژه با همگرايي علوم در مقياس نانو و تأثير اين فناوري در رشته‌هاي مختلف از جمله فرآوري مواد معدني، زمينه ايجاد حوزه‌هاي بين رشته‌اي جديد در عرصه آموزش، تحقيقات و صنعت ايجاد شده است.
اکسيداسيون و انحلال ميکروبي سنگهاي معدني بويژه سنگهاي سولفيدي از جديدترين جنبه‌هاي کاربرد ميکروارگانيسمها به منظور افزايش بازيابي فروشويي و اکسيداسيون کانسنگهاي کم عيار مي‌باشد و در مورد کانسنگهاي مس، طلا و اورانيوم از پيشرفت چشمگيري برخوردار بوده است. به طور کلي از روشهاي ميکروبي در فرآوري مواد معدني در بخشهايي فلوتاسيون، فروشويي (ليچينگ)، پيرومتالورژي و تصفيه پسابها بيشترين بهره گرفته مي‌شود. در همين راستا در مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني تجهيزات و امکانات لازم براي تحقيقات مختلف در زمينه نانو و بيوتکنولوژي فراهم گرديده است، که برخي از آنها به قرار زير است:

- محيط‌هاي کشت باکتريها و مواد لازم براي آن
- امکانات انجام فروشويي ميکروبي به روشهاي مختلف از جمله ستوني و همزني
- انکوباتور
- سانتريفوژ
- تجهيزات خردايش و طبقه‌بندي مواد معدني
- وسايل آماده سازي نمونه

علاقمندان جهت كسب اطلاعات بيشتر به وب سايت مركز فرآوري به نشاني WWW.IMPRC.COM مراجعه نمايند. این مرکز در بخش شمال شرقی شهرک کاوش و در 60 کیلومتری غرب شهر تهران واقع شده است. همچنین این مرکز عضو شبکه آزمایشگاهی فناوری نانوی ایران می باشد.

معرفي مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني

مقدمه
مواد معدني استخراج شده از معادن براي اينکه قابل استفاده در صنعت باشند بايد فرآوري شوند. بخش فرآوري در معدن با هدف حذف مواد ناخواسته (باطله) و افزايش عيار ماده معدني (توليد کنسانتره) نقش واسطه بخش معدن و صنايع مختلف را ايفا مي‌نمايد. اهميت فلزات يا کاربردهاي متعدد بويژه در مصارف جديد بر هيچ کس پوشيده نيست و بخش فرآوري معدن فراهم کننده خوراک اوليه تمام کارخانجات ذوب و تغليظ فلزات در صنعت متالورژي مي‌باشد.
در مورد مواد غير فلزي يا همان کانيهاي صنعتي نيز تقريباً تمامي صنايع مهم اقتصادي کشورها مانند صنايع شيميايي، کشاورزي، ساختمان، سراميک، ذوب فلزات و حتي پزشکي، تماماً به گونه‌اي مصرف کننده مواد معدني هستند و اولين مرحله از خالص‌سازي اين مواد در بخش فرآوري معدن صورت مي‌گيرد.
اهداف و زمينه‌هاي فعاليت مرکز فرآوري مواد معدني
هدف از تأسيس مرکز فرآوري مواد معدني در دراز مدت پايه‌گذاري اصولي صنايع معدني و شتاب‌دهي به توسعه کمي و کيفي اين صنعت با استفاده از فن‌آوري نوين در استحصال مواد معدني و تأمين مواد اوليه مورد نياز صنايع مختلف در کشور و در نتيجه کاهش وابستگي به واردات در اين زمينه مي‌باشد. در راستاي اين اهداف، موارد زير نيز بعنوان هدفهاي کوتاه مدت مطرح شده‌اند:
§ استقرار مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني با قابليتهاي زير، به عنوان رکن اساسي در امر تحقيق و توسعه و ارائه خدمات ضروري در زمينه اهداف دراز مدت:

-گسترش و بهينه‌سازي فرآيندهاي فرآوري مواد معدني يا انجام تحقيقات و مطالعات آزمايشگاهي و نيمه صنعتي و تهيه طرحهاي فرآوري در مقياس صنعتي
- انجام آزمايشهاي مختلف کاني‌شناسي و شيميايي بر روي نمونه‌هاي زمين‌شناسي، معدني و مربوط به فرآيندهاي فرآوري
- آموزش فارغ‌التحصيلان دانشگاهها و شاغلين بخش معدن و تأمين نيروهاي متخصص در زمينه فرآوري مواد معدني
- تدوين و تهيه استانداردها در زمينه فرآوري مواد معدني
-کمک به توسعه و تکميل مراکز تحقيقاتي موجود در کشور

زمينه‌هاي فعاليت مرکز
از لحاظ نوع مواد معدني، دامنه فعاليتهاي مرکز در زمينه فرآوري تمام مواد معدني، فلزي؛ غيرفلزي، کانيهاي با ارزش و زغال‌سنگ مي‌باشد.
در واحدهاي آزمايشگاهي و نيمه صنعتي عمليات زير انجام مي‌گيرد:

§ سنگ شکني و آسيا
§ دانه‌بندي: سرند، هيدروسيکلون، کلاسيفاير
§ روشهاي جداسازي فيزيکي: ثقلي، مغناطيسي و الکتروستاتيکي
§ فلوتاسيون
§ هيدرومتالورژي
§ پيرومتالورژي
§ جدايش جامد – مايع
§ مطالعات زيست محيطي
§ بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي
§ پردازش داده‌ها

آزمايشگاهها و امکانات تحقيقات آزمايشگاهي
واحد آزمايشگاه مرکز قابليت انجام آزمايشهاي مختلف فرآوري انواع مختلف کانسنگهاي فلزي، غير فلزي و مواد معدني گرانبها را دارا است. اين بخش با بهره‌گيري از جديدترين تجهيزات و روشهاي فني اهداف زير را دنبال مي‌نمايد:

1- شناخت ترکيب مواد معدني مختلف و بررسي مشکلات فرآوري آنها
2- توسعه مدارهاي مورد نياز براي فرآوري مواد معدني
3- توليد نمونه و داده‌هاي مربوط به محصولات فرآوري براي انجام مطالعات امکان‌پذيري
4- شناسايي اثرات محتمل زيست محيطي در فرآوري مواد معدني مختلف در مقياس نيمه صنعتي
5- ارايه راهکارهايي براي کارخانه‌هاي فرآوري مواد معدني در کاهش هزينه‌ها وافزايش کيفيت محصول با رعايت بهترين شرايط زيست محيطي

لازم به ذکر است که بررسي فرآوري مواد معدني در آزمايشگاه مي‌تواند مستقلاً و يا مرتبط با آزمايشهاي واحد نيمه صنعتي صورت گيرد. زماني که اين واحد (نيمه صنعتي) فعال مي‌باشد، امکانات آزمايشگاهي بعنوان پشتيبان عمليات نيمه صنعتي در زمينه آناليز نمونه‌ها و محصولات فرآوري و راهگشايي براي مشکلات فني احتمالي در فرآيند پيوسته در واحد نيمه صنعتي (پايلوت پلنت) مي‌باشد.
به طور کلي چهار واحد اصلي آزمايشگاهي در مرکز وجود دارد:

1- آزمايشگاه کاني‌شناسي
2- آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
3- آزمايشگاه کانه آرايي
4- آزمايشگاه بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي

آزمايشگاه کاني‌شناسي
در اين آزمايشگاه در مرحله اول با استفاده از تجهيزات پيشرفته، مطالعات کاني‌شناسي انجام گرفته و نتايج آن مبناي مطالعات فرآوري قرار مي‌گيرد. در واقع پس از انجام بررسيهاي دقيق شناسايي ترکيب و بافت ماده معدني و پس از تعيين ناخالصي‌هاي همراه و همچنين وضعيت درگيري کاني يا کانه با ارزش با مواد باطله، روشهاي مناسب فرآوري انتخاب و بهينه‌سازي مي‌گردند. در اين آزمايشگاه تجهيزات زير براي انجام مطالعات کاني‌شناسي فراهم است:

- دستگاههاي تهيه مقاطع صيقلي ونازک از نمونه‌هاي معدني، شامل: دستگاههاي قالب‌گيري، پرس و صيقل
- ابزار شناسايي خواص ظاهري کانيها شامل جعبه مقياس سختي موس، ماوراء بنفش و ميکروسکوپهاي دو چشمي
- ميکروسکوپ پلاريزان براي مطالعه مقاطع نازک و صيقلي و بررسيهاي کاني شناسي نوري
- دستگاه الکترون ميکرو آناليزور (EPMA) براي تجزيه شيميايي (عنصري) نمونه‌هاي معدني
دستگاه پراش اشعه ايکس (XRD) براي بررسي کاني‌شناسي نمونه‌هاي مختلف
ميکروسکوپ الکتروني با قابليت آناليز (تصويري – عنصري)، مجهز به نرم افزار نوين (QemS CAN
دستگاههاي تجزيه حرارتي و وزني (DTA/TGA)
- امکانات مطالعات تکميلي کاني‌شناسي شامل مايع سنگين، فلوتاسيون، انحلال و مغناطيسي
- دستگاههاي تهيه نمونه براي آناليز فلئورسانس و پراش اشعه ايکس
- دستگاههاي اندازه‌گيري گرانروي
- تعيين مشخصات کانيهاي صنعتي (سفيدي، مدول شکست، انقباض ، ......)

آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
در اين بخش تجزيه شيميايي و عنصري مواد معدني توسط دستگاههاي مجهز انجام مي‌گيرد. البته اين مطالعات بجز در مراحل فرآوري و شناسايي نمونه‌هاي بخشهاي مختلف مدار پرعيارسازي، در مرحله اکتشافات نيز به کار مي‌رود و لذا نمونه‌هاي برداشت شده از مناطق تحت اکتشاف نيز در اين آزمايشگاه مورد آزمايش تجزيه شيميايي قرار مي‌گيرند. دستگاههاي موجود در اين بخش شامل موارد ذيل است:

- تجهيزات خردايش، نمونه‌گيري و آماده‌سازي نمونه
- فلورسانس اشعه ايکس (XRF)
- پلاسماي زوج القايي (ICP) و همچنين طيف سنجي نشر اتمي (AES)
- طيف سنجي جذب اتمي (AAS) با تجهيزات کوره گرافيتي و هيدراسيون
- دستگاه کروماتوگرافي گاز
- کوره انحلال امواج کوتاه
- دستگاه اندازه‌گيري کربن و گوگرد (لکو)
- امکانات آناليز و شناسايي فلزات گرانبها
- دستگاه کروماتوگرافي يوني
- روش طيف سنجي نوري
- ظروف و لوازم مختلف حجم سنجي مانند ارلن، بورت، کندانسور، بالن و غيره
- ابزار و وسايل حرارتي نظير کوره‌ها، حمامها، گرم‌کن و خشک‌کنها

آزمايشگاه كانه آرايي
اين آزمايشگاه شامل تجهيزات مرتبط با بخشهاي پذيرش و انبار نمونه‌هاي معدني، آماده‌سازي، تعيين انديسهاي خردايش، سنگ شکني، آسيا، دانه‌بندي، فلوتاسيون، جدايش فيزيکي (ثقلي، مغناطيسي و الکترواستاتيکي) هيدرومتالورژي و بخش جدايش جامد – مايع مي‌باشد.
آزمايشگاه نانو - بايو تکنولوژي
امروزه در دنيا از نانوتکنولوژي بعنوان روند کليدي و تأثيرگذار در علم، فناوري و صنعت ياد مي‌شود، بويژه با همگرايي علوم در مقياس نانو و تأثير اين فناوري در رشته‌هاي مختلف از جمله فرآوري مواد معدني، زمينه ايجاد حوزه‌هاي بين رشته‌اي جديد در عرصه آموزش، تحقيقات و صنعت ايجاد شده است.
اکسيداسيون و انحلال ميکروبي سنگهاي معدني بويژه سنگهاي سولفيدي از جديدترين جنبه‌هاي کاربرد ميکروارگانيسمها به منظور افزايش بازيابي فروشويي و اکسيداسيون کانسنگهاي کم عيار مي‌باشد و در مورد کانسنگهاي مس، طلا و اورانيوم از پيشرفت چشمگيري برخوردار بوده است. به طور کلي از روشهاي ميکروبي در فرآوري مواد معدني در بخشهايي فلوتاسيون، فروشويي (ليچينگ)، پيرومتالورژي و تصفيه پسابها بيشترين بهره گرفته مي‌شود. در همين راستا در مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني تجهيزات و امکانات لازم براي تحقيقات مختلف در زمينه نانو و بيوتکنولوژي فراهم گرديده است، که برخي از آنها به قرار زير است:

- محيط‌هاي کشت باکتريها و مواد لازم براي آن
- امکانات انجام فروشويي ميکروبي به روشهاي مختلف از جمله ستوني و همزني
- انکوباتور
- سانتريفوژ
- تجهيزات خردايش و طبقه‌بندي مواد معدني
- وسايل آماده سازي نمونه

علاقمندان جهت كسب اطلاعات بيشتر به وب سايت مركز فرآوري به نشاني WWW.IMPRC.COM مراجعه نمايند. این مرکز در بخش شمال شرقی شهرک کاوش و در 60 کیلومتری غرب شهر تهران واقع شده است. همچنین این مرکز عضو شبکه آزمایشگاهی فناوری نانوی ایران می باشد.

معرفي مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني

مقدمه
مواد معدني استخراج شده از معادن براي اينکه قابل استفاده در صنعت باشند بايد فرآوري شوند. بخش فرآوري در معدن با هدف حذف مواد ناخواسته (باطله) و افزايش عيار ماده معدني (توليد کنسانتره) نقش واسطه بخش معدن و صنايع مختلف را ايفا مي‌نمايد. اهميت فلزات يا کاربردهاي متعدد بويژه در مصارف جديد بر هيچ کس پوشيده نيست و بخش فرآوري معدن فراهم کننده خوراک اوليه تمام کارخانجات ذوب و تغليظ فلزات در صنعت متالورژي مي‌باشد.
در مورد مواد غير فلزي يا همان کانيهاي صنعتي نيز تقريباً تمامي صنايع مهم اقتصادي کشورها مانند صنايع شيميايي، کشاورزي، ساختمان، سراميک، ذوب فلزات و حتي پزشکي، تماماً به گونه‌اي مصرف کننده مواد معدني هستند و اولين مرحله از خالص‌سازي اين مواد در بخش فرآوري معدن صورت مي‌گيرد.
اهداف و زمينه‌هاي فعاليت مرکز فرآوري مواد معدني
هدف از تأسيس مرکز فرآوري مواد معدني در دراز مدت پايه‌گذاري اصولي صنايع معدني و شتاب‌دهي به توسعه کمي و کيفي اين صنعت با استفاده از فن‌آوري نوين در استحصال مواد معدني و تأمين مواد اوليه مورد نياز صنايع مختلف در کشور و در نتيجه کاهش وابستگي به واردات در اين زمينه مي‌باشد. در راستاي اين اهداف، موارد زير نيز بعنوان هدفهاي کوتاه مدت مطرح شده‌اند:
§ استقرار مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني با قابليتهاي زير، به عنوان رکن اساسي در امر تحقيق و توسعه و ارائه خدمات ضروري در زمينه اهداف دراز مدت:

-گسترش و بهينه‌سازي فرآيندهاي فرآوري مواد معدني يا انجام تحقيقات و مطالعات آزمايشگاهي و نيمه صنعتي و تهيه طرحهاي فرآوري در مقياس صنعتي
- انجام آزمايشهاي مختلف کاني‌شناسي و شيميايي بر روي نمونه‌هاي زمين‌شناسي، معدني و مربوط به فرآيندهاي فرآوري
- آموزش فارغ‌التحصيلان دانشگاهها و شاغلين بخش معدن و تأمين نيروهاي متخصص در زمينه فرآوري مواد معدني
- تدوين و تهيه استانداردها در زمينه فرآوري مواد معدني
-کمک به توسعه و تکميل مراکز تحقيقاتي موجود در کشور

زمينه‌هاي فعاليت مرکز
از لحاظ نوع مواد معدني، دامنه فعاليتهاي مرکز در زمينه فرآوري تمام مواد معدني، فلزي؛ غيرفلزي، کانيهاي با ارزش و زغال‌سنگ مي‌باشد.
در واحدهاي آزمايشگاهي و نيمه صنعتي عمليات زير انجام مي‌گيرد:

§ سنگ شکني و آسيا
§ دانه‌بندي: سرند، هيدروسيکلون، کلاسيفاير
§ روشهاي جداسازي فيزيکي: ثقلي، مغناطيسي و الکتروستاتيکي
§ فلوتاسيون
§ هيدرومتالورژي
§ پيرومتالورژي
§ جدايش جامد – مايع
§ مطالعات زيست محيطي
§ بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي
§ پردازش داده‌ها

آزمايشگاهها و امکانات تحقيقات آزمايشگاهي
واحد آزمايشگاه مرکز قابليت انجام آزمايشهاي مختلف فرآوري انواع مختلف کانسنگهاي فلزي، غير فلزي و مواد معدني گرانبها را دارا است. اين بخش با بهره‌گيري از جديدترين تجهيزات و روشهاي فني اهداف زير را دنبال مي‌نمايد:

1- شناخت ترکيب مواد معدني مختلف و بررسي مشکلات فرآوري آنها
2- توسعه مدارهاي مورد نياز براي فرآوري مواد معدني
3- توليد نمونه و داده‌هاي مربوط به محصولات فرآوري براي انجام مطالعات امکان‌پذيري
4- شناسايي اثرات محتمل زيست محيطي در فرآوري مواد معدني مختلف در مقياس نيمه صنعتي
5- ارايه راهکارهايي براي کارخانه‌هاي فرآوري مواد معدني در کاهش هزينه‌ها وافزايش کيفيت محصول با رعايت بهترين شرايط زيست محيطي

لازم به ذکر است که بررسي فرآوري مواد معدني در آزمايشگاه مي‌تواند مستقلاً و يا مرتبط با آزمايشهاي واحد نيمه صنعتي صورت گيرد. زماني که اين واحد (نيمه صنعتي) فعال مي‌باشد، امکانات آزمايشگاهي بعنوان پشتيبان عمليات نيمه صنعتي در زمينه آناليز نمونه‌ها و محصولات فرآوري و راهگشايي براي مشکلات فني احتمالي در فرآيند پيوسته در واحد نيمه صنعتي (پايلوت پلنت) مي‌باشد.
به طور کلي چهار واحد اصلي آزمايشگاهي در مرکز وجود دارد:

1- آزمايشگاه کاني‌شناسي
2- آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
3- آزمايشگاه کانه آرايي
4- آزمايشگاه بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي

آزمايشگاه کاني‌شناسي
در اين آزمايشگاه در مرحله اول با استفاده از تجهيزات پيشرفته، مطالعات کاني‌شناسي انجام گرفته و نتايج آن مبناي مطالعات فرآوري قرار مي‌گيرد. در واقع پس از انجام بررسيهاي دقيق شناسايي ترکيب و بافت ماده معدني و پس از تعيين ناخالصي‌هاي همراه و همچنين وضعيت درگيري کاني يا کانه با ارزش با مواد باطله، روشهاي مناسب فرآوري انتخاب و بهينه‌سازي مي‌گردند. در اين آزمايشگاه تجهيزات زير براي انجام مطالعات کاني‌شناسي فراهم است:

- دستگاههاي تهيه مقاطع صيقلي ونازک از نمونه‌هاي معدني، شامل: دستگاههاي قالب‌گيري، پرس و صيقل
- ابزار شناسايي خواص ظاهري کانيها شامل جعبه مقياس سختي موس، ماوراء بنفش و ميکروسکوپهاي دو چشمي
- ميکروسکوپ پلاريزان براي مطالعه مقاطع نازک و صيقلي و بررسيهاي کاني شناسي نوري
- دستگاه الکترون ميکرو آناليزور (EPMA) براي تجزيه شيميايي (عنصري) نمونه‌هاي معدني
دستگاه پراش اشعه ايکس (XRD) براي بررسي کاني‌شناسي نمونه‌هاي مختلف
ميکروسکوپ الکتروني با قابليت آناليز (تصويري – عنصري)، مجهز به نرم افزار نوين (QemS CAN
دستگاههاي تجزيه حرارتي و وزني (DTA/TGA)
- امکانات مطالعات تکميلي کاني‌شناسي شامل مايع سنگين، فلوتاسيون، انحلال و مغناطيسي
- دستگاههاي تهيه نمونه براي آناليز فلئورسانس و پراش اشعه ايکس
- دستگاههاي اندازه‌گيري گرانروي
- تعيين مشخصات کانيهاي صنعتي (سفيدي، مدول شکست، انقباض ، ......)

آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
در اين بخش تجزيه شيميايي و عنصري مواد معدني توسط دستگاههاي مجهز انجام مي‌گيرد. البته اين مطالعات بجز در مراحل فرآوري و شناسايي نمونه‌هاي بخشهاي مختلف مدار پرعيارسازي، در مرحله اکتشافات نيز به کار مي‌رود و لذا نمونه‌هاي برداشت شده از مناطق تحت اکتشاف نيز در اين آزمايشگاه مورد آزمايش تجزيه شيميايي قرار مي‌گيرند. دستگاههاي موجود در اين بخش شامل موارد ذيل است:

- تجهيزات خردايش، نمونه‌گيري و آماده‌سازي نمونه
- فلورسانس اشعه ايکس (XRF)
- پلاسماي زوج القايي (ICP) و همچنين طيف سنجي نشر اتمي (AES)
- طيف سنجي جذب اتمي (AAS) با تجهيزات کوره گرافيتي و هيدراسيون
- دستگاه کروماتوگرافي گاز
- کوره انحلال امواج کوتاه
- دستگاه اندازه‌گيري کربن و گوگرد (لکو)
- امکانات آناليز و شناسايي فلزات گرانبها
- دستگاه کروماتوگرافي يوني
- روش طيف سنجي نوري
- ظروف و لوازم مختلف حجم سنجي مانند ارلن، بورت، کندانسور، بالن و غيره
- ابزار و وسايل حرارتي نظير کوره‌ها، حمامها، گرم‌کن و خشک‌کنها

آزمايشگاه كانه آرايي
اين آزمايشگاه شامل تجهيزات مرتبط با بخشهاي پذيرش و انبار نمونه‌هاي معدني، آماده‌سازي، تعيين انديسهاي خردايش، سنگ شکني، آسيا، دانه‌بندي، فلوتاسيون، جدايش فيزيکي (ثقلي، مغناطيسي و الکترواستاتيکي) هيدرومتالورژي و بخش جدايش جامد – مايع مي‌باشد.
آزمايشگاه نانو - بايو تکنولوژي
امروزه در دنيا از نانوتکنولوژي بعنوان روند کليدي و تأثيرگذار در علم، فناوري و صنعت ياد مي‌شود، بويژه با همگرايي علوم در مقياس نانو و تأثير اين فناوري در رشته‌هاي مختلف از جمله فرآوري مواد معدني، زمينه ايجاد حوزه‌هاي بين رشته‌اي جديد در عرصه آموزش، تحقيقات و صنعت ايجاد شده است.
اکسيداسيون و انحلال ميکروبي سنگهاي معدني بويژه سنگهاي سولفيدي از جديدترين جنبه‌هاي کاربرد ميکروارگانيسمها به منظور افزايش بازيابي فروشويي و اکسيداسيون کانسنگهاي کم عيار مي‌باشد و در مورد کانسنگهاي مس، طلا و اورانيوم از پيشرفت چشمگيري برخوردار بوده است. به طور کلي از روشهاي ميکروبي در فرآوري مواد معدني در بخشهايي فلوتاسيون، فروشويي (ليچينگ)، پيرومتالورژي و تصفيه پسابها بيشترين بهره گرفته مي‌شود. در همين راستا در مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني تجهيزات و امکانات لازم براي تحقيقات مختلف در زمينه نانو و بيوتکنولوژي فراهم گرديده است، که برخي از آنها به قرار زير است:

- محيط‌هاي کشت باکتريها و مواد لازم براي آن
- امکانات انجام فروشويي ميکروبي به روشهاي مختلف از جمله ستوني و همزني
- انکوباتور
- سانتريفوژ
- تجهيزات خردايش و طبقه‌بندي مواد معدني
- وسايل آماده سازي نمونه

علاقمندان جهت كسب اطلاعات بيشتر به وب سايت مركز فرآوري به نشاني WWW.IMPRC.COM مراجعه نمايند. این مرکز در بخش شمال شرقی شهرک کاوش و در 60 کیلومتری غرب شهر تهران واقع شده است. همچنین این مرکز عضو شبکه آزمایشگاهی فناوری نانوی ایران می باشد.

معرفي مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني

مقدمه
مواد معدني استخراج شده از معادن براي اينکه قابل استفاده در صنعت باشند بايد فرآوري شوند. بخش فرآوري در معدن با هدف حذف مواد ناخواسته (باطله) و افزايش عيار ماده معدني (توليد کنسانتره) نقش واسطه بخش معدن و صنايع مختلف را ايفا مي‌نمايد. اهميت فلزات يا کاربردهاي متعدد بويژه در مصارف جديد بر هيچ کس پوشيده نيست و بخش فرآوري معدن فراهم کننده خوراک اوليه تمام کارخانجات ذوب و تغليظ فلزات در صنعت متالورژي مي‌باشد.
در مورد مواد غير فلزي يا همان کانيهاي صنعتي نيز تقريباً تمامي صنايع مهم اقتصادي کشورها مانند صنايع شيميايي، کشاورزي، ساختمان، سراميک، ذوب فلزات و حتي پزشکي، تماماً به گونه‌اي مصرف کننده مواد معدني هستند و اولين مرحله از خالص‌سازي اين مواد در بخش فرآوري معدن صورت مي‌گيرد.
اهداف و زمينه‌هاي فعاليت مرکز فرآوري مواد معدني
هدف از تأسيس مرکز فرآوري مواد معدني در دراز مدت پايه‌گذاري اصولي صنايع معدني و شتاب‌دهي به توسعه کمي و کيفي اين صنعت با استفاده از فن‌آوري نوين در استحصال مواد معدني و تأمين مواد اوليه مورد نياز صنايع مختلف در کشور و در نتيجه کاهش وابستگي به واردات در اين زمينه مي‌باشد. در راستاي اين اهداف، موارد زير نيز بعنوان هدفهاي کوتاه مدت مطرح شده‌اند:
§ استقرار مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني با قابليتهاي زير، به عنوان رکن اساسي در امر تحقيق و توسعه و ارائه خدمات ضروري در زمينه اهداف دراز مدت:

-گسترش و بهينه‌سازي فرآيندهاي فرآوري مواد معدني يا انجام تحقيقات و مطالعات آزمايشگاهي و نيمه صنعتي و تهيه طرحهاي فرآوري در مقياس صنعتي
- انجام آزمايشهاي مختلف کاني‌شناسي و شيميايي بر روي نمونه‌هاي زمين‌شناسي، معدني و مربوط به فرآيندهاي فرآوري
- آموزش فارغ‌التحصيلان دانشگاهها و شاغلين بخش معدن و تأمين نيروهاي متخصص در زمينه فرآوري مواد معدني
- تدوين و تهيه استانداردها در زمينه فرآوري مواد معدني
-کمک به توسعه و تکميل مراکز تحقيقاتي موجود در کشور

زمينه‌هاي فعاليت مرکز
از لحاظ نوع مواد معدني، دامنه فعاليتهاي مرکز در زمينه فرآوري تمام مواد معدني، فلزي؛ غيرفلزي، کانيهاي با ارزش و زغال‌سنگ مي‌باشد.
در واحدهاي آزمايشگاهي و نيمه صنعتي عمليات زير انجام مي‌گيرد:

§ سنگ شکني و آسيا
§ دانه‌بندي: سرند، هيدروسيکلون، کلاسيفاير
§ روشهاي جداسازي فيزيکي: ثقلي، مغناطيسي و الکتروستاتيکي
§ فلوتاسيون
§ هيدرومتالورژي
§ پيرومتالورژي
§ جدايش جامد – مايع
§ مطالعات زيست محيطي
§ بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي
§ پردازش داده‌ها

آزمايشگاهها و امکانات تحقيقات آزمايشگاهي
واحد آزمايشگاه مرکز قابليت انجام آزمايشهاي مختلف فرآوري انواع مختلف کانسنگهاي فلزي، غير فلزي و مواد معدني گرانبها را دارا است. اين بخش با بهره‌گيري از جديدترين تجهيزات و روشهاي فني اهداف زير را دنبال مي‌نمايد:

1- شناخت ترکيب مواد معدني مختلف و بررسي مشکلات فرآوري آنها
2- توسعه مدارهاي مورد نياز براي فرآوري مواد معدني
3- توليد نمونه و داده‌هاي مربوط به محصولات فرآوري براي انجام مطالعات امکان‌پذيري
4- شناسايي اثرات محتمل زيست محيطي در فرآوري مواد معدني مختلف در مقياس نيمه صنعتي
5- ارايه راهکارهايي براي کارخانه‌هاي فرآوري مواد معدني در کاهش هزينه‌ها وافزايش کيفيت محصول با رعايت بهترين شرايط زيست محيطي

لازم به ذکر است که بررسي فرآوري مواد معدني در آزمايشگاه مي‌تواند مستقلاً و يا مرتبط با آزمايشهاي واحد نيمه صنعتي صورت گيرد. زماني که اين واحد (نيمه صنعتي) فعال مي‌باشد، امکانات آزمايشگاهي بعنوان پشتيبان عمليات نيمه صنعتي در زمينه آناليز نمونه‌ها و محصولات فرآوري و راهگشايي براي مشکلات فني احتمالي در فرآيند پيوسته در واحد نيمه صنعتي (پايلوت پلنت) مي‌باشد.
به طور کلي چهار واحد اصلي آزمايشگاهي در مرکز وجود دارد:

1- آزمايشگاه کاني‌شناسي
2- آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
3- آزمايشگاه کانه آرايي
4- آزمايشگاه بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي

آزمايشگاه کاني‌شناسي
در اين آزمايشگاه در مرحله اول با استفاده از تجهيزات پيشرفته، مطالعات کاني‌شناسي انجام گرفته و نتايج آن مبناي مطالعات فرآوري قرار مي‌گيرد. در واقع پس از انجام بررسيهاي دقيق شناسايي ترکيب و بافت ماده معدني و پس از تعيين ناخالصي‌هاي همراه و همچنين وضعيت درگيري کاني يا کانه با ارزش با مواد باطله، روشهاي مناسب فرآوري انتخاب و بهينه‌سازي مي‌گردند. در اين آزمايشگاه تجهيزات زير براي انجام مطالعات کاني‌شناسي فراهم است:

- دستگاههاي تهيه مقاطع صيقلي ونازک از نمونه‌هاي معدني، شامل: دستگاههاي قالب‌گيري، پرس و صيقل
- ابزار شناسايي خواص ظاهري کانيها شامل جعبه مقياس سختي موس، ماوراء بنفش و ميکروسکوپهاي دو چشمي
- ميکروسکوپ پلاريزان براي مطالعه مقاطع نازک و صيقلي و بررسيهاي کاني شناسي نوري
- دستگاه الکترون ميکرو آناليزور (EPMA) براي تجزيه شيميايي (عنصري) نمونه‌هاي معدني
دستگاه پراش اشعه ايکس (XRD) براي بررسي کاني‌شناسي نمونه‌هاي مختلف
ميکروسکوپ الکتروني با قابليت آناليز (تصويري – عنصري)، مجهز به نرم افزار نوين (QemS CAN
دستگاههاي تجزيه حرارتي و وزني (DTA/TGA)
- امکانات مطالعات تکميلي کاني‌شناسي شامل مايع سنگين، فلوتاسيون، انحلال و مغناطيسي
- دستگاههاي تهيه نمونه براي آناليز فلئورسانس و پراش اشعه ايکس
- دستگاههاي اندازه‌گيري گرانروي
- تعيين مشخصات کانيهاي صنعتي (سفيدي، مدول شکست، انقباض ، ......)

آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
در اين بخش تجزيه شيميايي و عنصري مواد معدني توسط دستگاههاي مجهز انجام مي‌گيرد. البته اين مطالعات بجز در مراحل فرآوري و شناسايي نمونه‌هاي بخشهاي مختلف مدار پرعيارسازي، در مرحله اکتشافات نيز به کار مي‌رود و لذا نمونه‌هاي برداشت شده از مناطق تحت اکتشاف نيز در اين آزمايشگاه مورد آزمايش تجزيه شيميايي قرار مي‌گيرند. دستگاههاي موجود در اين بخش شامل موارد ذيل است:

- تجهيزات خردايش، نمونه‌گيري و آماده‌سازي نمونه
- فلورسانس اشعه ايکس (XRF)
- پلاسماي زوج القايي (ICP) و همچنين طيف سنجي نشر اتمي (AES)
- طيف سنجي جذب اتمي (AAS) با تجهيزات کوره گرافيتي و هيدراسيون
- دستگاه کروماتوگرافي گاز
- کوره انحلال امواج کوتاه
- دستگاه اندازه‌گيري کربن و گوگرد (لکو)
- امکانات آناليز و شناسايي فلزات گرانبها
- دستگاه کروماتوگرافي يوني
- روش طيف سنجي نوري
- ظروف و لوازم مختلف حجم سنجي مانند ارلن، بورت، کندانسور، بالن و غيره
- ابزار و وسايل حرارتي نظير کوره‌ها، حمامها، گرم‌کن و خشک‌کنها

آزمايشگاه كانه آرايي
اين آزمايشگاه شامل تجهيزات مرتبط با بخشهاي پذيرش و انبار نمونه‌هاي معدني، آماده‌سازي، تعيين انديسهاي خردايش، سنگ شکني، آسيا، دانه‌بندي، فلوتاسيون، جدايش فيزيکي (ثقلي، مغناطيسي و الکترواستاتيکي) هيدرومتالورژي و بخش جدايش جامد – مايع مي‌باشد.
آزمايشگاه نانو - بايو تکنولوژي
امروزه در دنيا از نانوتکنولوژي بعنوان روند کليدي و تأثيرگذار در علم، فناوري و صنعت ياد مي‌شود، بويژه با همگرايي علوم در مقياس نانو و تأثير اين فناوري در رشته‌هاي مختلف از جمله فرآوري مواد معدني، زمينه ايجاد حوزه‌هاي بين رشته‌اي جديد در عرصه آموزش، تحقيقات و صنعت ايجاد شده است.
اکسيداسيون و انحلال ميکروبي سنگهاي معدني بويژه سنگهاي سولفيدي از جديدترين جنبه‌هاي کاربرد ميکروارگانيسمها به منظور افزايش بازيابي فروشويي و اکسيداسيون کانسنگهاي کم عيار مي‌باشد و در مورد کانسنگهاي مس، طلا و اورانيوم از پيشرفت چشمگيري برخوردار بوده است. به طور کلي از روشهاي ميکروبي در فرآوري مواد معدني در بخشهايي فلوتاسيون، فروشويي (ليچينگ)، پيرومتالورژي و تصفيه پسابها بيشترين بهره گرفته مي‌شود. در همين راستا در مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني تجهيزات و امکانات لازم براي تحقيقات مختلف در زمينه نانو و بيوتکنولوژي فراهم گرديده است، که برخي از آنها به قرار زير است:

- محيط‌هاي کشت باکتريها و مواد لازم براي آن
- امکانات انجام فروشويي ميکروبي به روشهاي مختلف از جمله ستوني و همزني
- انکوباتور
- سانتريفوژ
- تجهيزات خردايش و طبقه‌بندي مواد معدني
- وسايل آماده سازي نمونه

علاقمندان جهت كسب اطلاعات بيشتر به وب سايت مركز فرآوري به نشاني WWW.IMPRC.COM مراجعه نمايند. این مرکز در بخش شمال شرقی شهرک کاوش و در 60 کیلومتری غرب شهر تهران واقع شده است. همچنین این مرکز عضو شبکه آزمایشگاهی فناوری نانوی ایران می باشد.

معرفي مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني

مقدمه
مواد معدني استخراج شده از معادن براي اينکه قابل استفاده در صنعت باشند بايد فرآوري شوند. بخش فرآوري در معدن با هدف حذف مواد ناخواسته (باطله) و افزايش عيار ماده معدني (توليد کنسانتره) نقش واسطه بخش معدن و صنايع مختلف را ايفا مي‌نمايد. اهميت فلزات يا کاربردهاي متعدد بويژه در مصارف جديد بر هيچ کس پوشيده نيست و بخش فرآوري معدن فراهم کننده خوراک اوليه تمام کارخانجات ذوب و تغليظ فلزات در صنعت متالورژي مي‌باشد.
در مورد مواد غير فلزي يا همان کانيهاي صنعتي نيز تقريباً تمامي صنايع مهم اقتصادي کشورها مانند صنايع شيميايي، کشاورزي، ساختمان، سراميک، ذوب فلزات و حتي پزشکي، تماماً به گونه‌اي مصرف کننده مواد معدني هستند و اولين مرحله از خالص‌سازي اين مواد در بخش فرآوري معدن صورت مي‌گيرد.
اهداف و زمينه‌هاي فعاليت مرکز فرآوري مواد معدني
هدف از تأسيس مرکز فرآوري مواد معدني در دراز مدت پايه‌گذاري اصولي صنايع معدني و شتاب‌دهي به توسعه کمي و کيفي اين صنعت با استفاده از فن‌آوري نوين در استحصال مواد معدني و تأمين مواد اوليه مورد نياز صنايع مختلف در کشور و در نتيجه کاهش وابستگي به واردات در اين زمينه مي‌باشد. در راستاي اين اهداف، موارد زير نيز بعنوان هدفهاي کوتاه مدت مطرح شده‌اند:
§ استقرار مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني با قابليتهاي زير، به عنوان رکن اساسي در امر تحقيق و توسعه و ارائه خدمات ضروري در زمينه اهداف دراز مدت:

-گسترش و بهينه‌سازي فرآيندهاي فرآوري مواد معدني يا انجام تحقيقات و مطالعات آزمايشگاهي و نيمه صنعتي و تهيه طرحهاي فرآوري در مقياس صنعتي
- انجام آزمايشهاي مختلف کاني‌شناسي و شيميايي بر روي نمونه‌هاي زمين‌شناسي، معدني و مربوط به فرآيندهاي فرآوري
- آموزش فارغ‌التحصيلان دانشگاهها و شاغلين بخش معدن و تأمين نيروهاي متخصص در زمينه فرآوري مواد معدني
- تدوين و تهيه استانداردها در زمينه فرآوري مواد معدني
-کمک به توسعه و تکميل مراکز تحقيقاتي موجود در کشور

زمينه‌هاي فعاليت مرکز
از لحاظ نوع مواد معدني، دامنه فعاليتهاي مرکز در زمينه فرآوري تمام مواد معدني، فلزي؛ غيرفلزي، کانيهاي با ارزش و زغال‌سنگ مي‌باشد.
در واحدهاي آزمايشگاهي و نيمه صنعتي عمليات زير انجام مي‌گيرد:

§ سنگ شکني و آسيا
§ دانه‌بندي: سرند، هيدروسيکلون، کلاسيفاير
§ روشهاي جداسازي فيزيکي: ثقلي، مغناطيسي و الکتروستاتيکي
§ فلوتاسيون
§ هيدرومتالورژي
§ پيرومتالورژي
§ جدايش جامد – مايع
§ مطالعات زيست محيطي
§ بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي
§ پردازش داده‌ها

آزمايشگاهها و امکانات تحقيقات آزمايشگاهي
واحد آزمايشگاه مرکز قابليت انجام آزمايشهاي مختلف فرآوري انواع مختلف کانسنگهاي فلزي، غير فلزي و مواد معدني گرانبها را دارا است. اين بخش با بهره‌گيري از جديدترين تجهيزات و روشهاي فني اهداف زير را دنبال مي‌نمايد:

1- شناخت ترکيب مواد معدني مختلف و بررسي مشکلات فرآوري آنها
2- توسعه مدارهاي مورد نياز براي فرآوري مواد معدني
3- توليد نمونه و داده‌هاي مربوط به محصولات فرآوري براي انجام مطالعات امکان‌پذيري
4- شناسايي اثرات محتمل زيست محيطي در فرآوري مواد معدني مختلف در مقياس نيمه صنعتي
5- ارايه راهکارهايي براي کارخانه‌هاي فرآوري مواد معدني در کاهش هزينه‌ها وافزايش کيفيت محصول با رعايت بهترين شرايط زيست محيطي

لازم به ذکر است که بررسي فرآوري مواد معدني در آزمايشگاه مي‌تواند مستقلاً و يا مرتبط با آزمايشهاي واحد نيمه صنعتي صورت گيرد. زماني که اين واحد (نيمه صنعتي) فعال مي‌باشد، امکانات آزمايشگاهي بعنوان پشتيبان عمليات نيمه صنعتي در زمينه آناليز نمونه‌ها و محصولات فرآوري و راهگشايي براي مشکلات فني احتمالي در فرآيند پيوسته در واحد نيمه صنعتي (پايلوت پلنت) مي‌باشد.
به طور کلي چهار واحد اصلي آزمايشگاهي در مرکز وجود دارد:

1- آزمايشگاه کاني‌شناسي
2- آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
3- آزمايشگاه کانه آرايي
4- آزمايشگاه بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي

آزمايشگاه کاني‌شناسي
در اين آزمايشگاه در مرحله اول با استفاده از تجهيزات پيشرفته، مطالعات کاني‌شناسي انجام گرفته و نتايج آن مبناي مطالعات فرآوري قرار مي‌گيرد. در واقع پس از انجام بررسيهاي دقيق شناسايي ترکيب و بافت ماده معدني و پس از تعيين ناخالصي‌هاي همراه و همچنين وضعيت درگيري کاني يا کانه با ارزش با مواد باطله، روشهاي مناسب فرآوري انتخاب و بهينه‌سازي مي‌گردند. در اين آزمايشگاه تجهيزات زير براي انجام مطالعات کاني‌شناسي فراهم است:

- دستگاههاي تهيه مقاطع صيقلي ونازک از نمونه‌هاي معدني، شامل: دستگاههاي قالب‌گيري، پرس و صيقل
- ابزار شناسايي خواص ظاهري کانيها شامل جعبه مقياس سختي موس، ماوراء بنفش و ميکروسکوپهاي دو چشمي
- ميکروسکوپ پلاريزان براي مطالعه مقاطع نازک و صيقلي و بررسيهاي کاني شناسي نوري
- دستگاه الکترون ميکرو آناليزور (EPMA) براي تجزيه شيميايي (عنصري) نمونه‌هاي معدني
دستگاه پراش اشعه ايکس (XRD) براي بررسي کاني‌شناسي نمونه‌هاي مختلف
ميکروسکوپ الکتروني با قابليت آناليز (تصويري – عنصري)، مجهز به نرم افزار نوين (QemS CAN
دستگاههاي تجزيه حرارتي و وزني (DTA/TGA)
- امکانات مطالعات تکميلي کاني‌شناسي شامل مايع سنگين، فلوتاسيون، انحلال و مغناطيسي
- دستگاههاي تهيه نمونه براي آناليز فلئورسانس و پراش اشعه ايکس
- دستگاههاي اندازه‌گيري گرانروي
- تعيين مشخصات کانيهاي صنعتي (سفيدي، مدول شکست، انقباض ، ......)

آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
در اين بخش تجزيه شيميايي و عنصري مواد معدني توسط دستگاههاي مجهز انجام مي‌گيرد. البته اين مطالعات بجز در مراحل فرآوري و شناسايي نمونه‌هاي بخشهاي مختلف مدار پرعيارسازي، در مرحله اکتشافات نيز به کار مي‌رود و لذا نمونه‌هاي برداشت شده از مناطق تحت اکتشاف نيز در اين آزمايشگاه مورد آزمايش تجزيه شيميايي قرار مي‌گيرند. دستگاههاي موجود در اين بخش شامل موارد ذيل است:

- تجهيزات خردايش، نمونه‌گيري و آماده‌سازي نمونه
- فلورسانس اشعه ايکس (XRF)
- پلاسماي زوج القايي (ICP) و همچنين طيف سنجي نشر اتمي (AES)
- طيف سنجي جذب اتمي (AAS) با تجهيزات کوره گرافيتي و هيدراسيون
- دستگاه کروماتوگرافي گاز
- کوره انحلال امواج کوتاه
- دستگاه اندازه‌گيري کربن و گوگرد (لکو)
- امکانات آناليز و شناسايي فلزات گرانبها
- دستگاه کروماتوگرافي يوني
- روش طيف سنجي نوري
- ظروف و لوازم مختلف حجم سنجي مانند ارلن، بورت، کندانسور، بالن و غيره
- ابزار و وسايل حرارتي نظير کوره‌ها، حمامها، گرم‌کن و خشک‌کنها

آزمايشگاه كانه آرايي
اين آزمايشگاه شامل تجهيزات مرتبط با بخشهاي پذيرش و انبار نمونه‌هاي معدني، آماده‌سازي، تعيين انديسهاي خردايش، سنگ شکني، آسيا، دانه‌بندي، فلوتاسيون، جدايش فيزيکي (ثقلي، مغناطيسي و الکترواستاتيکي) هيدرومتالورژي و بخش جدايش جامد – مايع مي‌باشد.
آزمايشگاه نانو - بايو تکنولوژي
امروزه در دنيا از نانوتکنولوژي بعنوان روند کليدي و تأثيرگذار در علم، فناوري و صنعت ياد مي‌شود، بويژه با همگرايي علوم در مقياس نانو و تأثير اين فناوري در رشته‌هاي مختلف از جمله فرآوري مواد معدني، زمينه ايجاد حوزه‌هاي بين رشته‌اي جديد در عرصه آموزش، تحقيقات و صنعت ايجاد شده است.
اکسيداسيون و انحلال ميکروبي سنگهاي معدني بويژه سنگهاي سولفيدي از جديدترين جنبه‌هاي کاربرد ميکروارگانيسمها به منظور افزايش بازيابي فروشويي و اکسيداسيون کانسنگهاي کم عيار مي‌باشد و در مورد کانسنگهاي مس، طلا و اورانيوم از پيشرفت چشمگيري برخوردار بوده است. به طور کلي از روشهاي ميکروبي در فرآوري مواد معدني در بخشهايي فلوتاسيون، فروشويي (ليچينگ)، پيرومتالورژي و تصفيه پسابها بيشترين بهره گرفته مي‌شود. در همين راستا در مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني تجهيزات و امکانات لازم براي تحقيقات مختلف در زمينه نانو و بيوتکنولوژي فراهم گرديده است، که برخي از آنها به قرار زير است:

- محيط‌هاي کشت باکتريها و مواد لازم براي آن
- امکانات انجام فروشويي ميکروبي به روشهاي مختلف از جمله ستوني و همزني
- انکوباتور
- سانتريفوژ
- تجهيزات خردايش و طبقه‌بندي مواد معدني
- وسايل آماده سازي نمونه

علاقمندان جهت كسب اطلاعات بيشتر به وب سايت مركز فرآوري به نشاني WWW.IMPRC.COM مراجعه نمايند. این مرکز در بخش شمال شرقی شهرک کاوش و در 60 کیلومتری غرب شهر تهران واقع شده است. همچنین این مرکز عضو شبکه آزمایشگاهی فناوری نانوی ایران می باشد.

معرفي مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني

مقدمه
مواد معدني استخراج شده از معادن براي اينکه قابل استفاده در صنعت باشند بايد فرآوري شوند. بخش فرآوري در معدن با هدف حذف مواد ناخواسته (باطله) و افزايش عيار ماده معدني (توليد کنسانتره) نقش واسطه بخش معدن و صنايع مختلف را ايفا مي‌نمايد. اهميت فلزات يا کاربردهاي متعدد بويژه در مصارف جديد بر هيچ کس پوشيده نيست و بخش فرآوري معدن فراهم کننده خوراک اوليه تمام کارخانجات ذوب و تغليظ فلزات در صنعت متالورژي مي‌باشد.
در مورد مواد غير فلزي يا همان کانيهاي صنعتي نيز تقريباً تمامي صنايع مهم اقتصادي کشورها مانند صنايع شيميايي، کشاورزي، ساختمان، سراميک، ذوب فلزات و حتي پزشکي، تماماً به گونه‌اي مصرف کننده مواد معدني هستند و اولين مرحله از خالص‌سازي اين مواد در بخش فرآوري معدن صورت مي‌گيرد.
اهداف و زمينه‌هاي فعاليت مرکز فرآوري مواد معدني
هدف از تأسيس مرکز فرآوري مواد معدني در دراز مدت پايه‌گذاري اصولي صنايع معدني و شتاب‌دهي به توسعه کمي و کيفي اين صنعت با استفاده از فن‌آوري نوين در استحصال مواد معدني و تأمين مواد اوليه مورد نياز صنايع مختلف در کشور و در نتيجه کاهش وابستگي به واردات در اين زمينه مي‌باشد. در راستاي اين اهداف، موارد زير نيز بعنوان هدفهاي کوتاه مدت مطرح شده‌اند:
§ استقرار مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني با قابليتهاي زير، به عنوان رکن اساسي در امر تحقيق و توسعه و ارائه خدمات ضروري در زمينه اهداف دراز مدت:

-گسترش و بهينه‌سازي فرآيندهاي فرآوري مواد معدني يا انجام تحقيقات و مطالعات آزمايشگاهي و نيمه صنعتي و تهيه طرحهاي فرآوري در مقياس صنعتي
- انجام آزمايشهاي مختلف کاني‌شناسي و شيميايي بر روي نمونه‌هاي زمين‌شناسي، معدني و مربوط به فرآيندهاي فرآوري
- آموزش فارغ‌التحصيلان دانشگاهها و شاغلين بخش معدن و تأمين نيروهاي متخصص در زمينه فرآوري مواد معدني
- تدوين و تهيه استانداردها در زمينه فرآوري مواد معدني
-کمک به توسعه و تکميل مراکز تحقيقاتي موجود در کشور

زمينه‌هاي فعاليت مرکز
از لحاظ نوع مواد معدني، دامنه فعاليتهاي مرکز در زمينه فرآوري تمام مواد معدني، فلزي؛ غيرفلزي، کانيهاي با ارزش و زغال‌سنگ مي‌باشد.
در واحدهاي آزمايشگاهي و نيمه صنعتي عمليات زير انجام مي‌گيرد:

§ سنگ شکني و آسيا
§ دانه‌بندي: سرند، هيدروسيکلون، کلاسيفاير
§ روشهاي جداسازي فيزيکي: ثقلي، مغناطيسي و الکتروستاتيکي
§ فلوتاسيون
§ هيدرومتالورژي
§ پيرومتالورژي
§ جدايش جامد – مايع
§ مطالعات زيست محيطي
§ بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي
§ پردازش داده‌ها

آزمايشگاهها و امکانات تحقيقات آزمايشگاهي
واحد آزمايشگاه مرکز قابليت انجام آزمايشهاي مختلف فرآوري انواع مختلف کانسنگهاي فلزي، غير فلزي و مواد معدني گرانبها را دارا است. اين بخش با بهره‌گيري از جديدترين تجهيزات و روشهاي فني اهداف زير را دنبال مي‌نمايد:

1- شناخت ترکيب مواد معدني مختلف و بررسي مشکلات فرآوري آنها
2- توسعه مدارهاي مورد نياز براي فرآوري مواد معدني
3- توليد نمونه و داده‌هاي مربوط به محصولات فرآوري براي انجام مطالعات امکان‌پذيري
4- شناسايي اثرات محتمل زيست محيطي در فرآوري مواد معدني مختلف در مقياس نيمه صنعتي
5- ارايه راهکارهايي براي کارخانه‌هاي فرآوري مواد معدني در کاهش هزينه‌ها وافزايش کيفيت محصول با رعايت بهترين شرايط زيست محيطي

لازم به ذکر است که بررسي فرآوري مواد معدني در آزمايشگاه مي‌تواند مستقلاً و يا مرتبط با آزمايشهاي واحد نيمه صنعتي صورت گيرد. زماني که اين واحد (نيمه صنعتي) فعال مي‌باشد، امکانات آزمايشگاهي بعنوان پشتيبان عمليات نيمه صنعتي در زمينه آناليز نمونه‌ها و محصولات فرآوري و راهگشايي براي مشکلات فني احتمالي در فرآيند پيوسته در واحد نيمه صنعتي (پايلوت پلنت) مي‌باشد.
به طور کلي چهار واحد اصلي آزمايشگاهي در مرکز وجود دارد:

1- آزمايشگاه کاني‌شناسي
2- آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
3- آزمايشگاه کانه آرايي
4- آزمايشگاه بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي

آزمايشگاه کاني‌شناسي
در اين آزمايشگاه در مرحله اول با استفاده از تجهيزات پيشرفته، مطالعات کاني‌شناسي انجام گرفته و نتايج آن مبناي مطالعات فرآوري قرار مي‌گيرد. در واقع پس از انجام بررسيهاي دقيق شناسايي ترکيب و بافت ماده معدني و پس از تعيين ناخالصي‌هاي همراه و همچنين وضعيت درگيري کاني يا کانه با ارزش با مواد باطله، روشهاي مناسب فرآوري انتخاب و بهينه‌سازي مي‌گردند. در اين آزمايشگاه تجهيزات زير براي انجام مطالعات کاني‌شناسي فراهم است:

- دستگاههاي تهيه مقاطع صيقلي ونازک از نمونه‌هاي معدني، شامل: دستگاههاي قالب‌گيري، پرس و صيقل
- ابزار شناسايي خواص ظاهري کانيها شامل جعبه مقياس سختي موس، ماوراء بنفش و ميکروسکوپهاي دو چشمي
- ميکروسکوپ پلاريزان براي مطالعه مقاطع نازک و صيقلي و بررسيهاي کاني شناسي نوري
- دستگاه الکترون ميکرو آناليزور (EPMA) براي تجزيه شيميايي (عنصري) نمونه‌هاي معدني
دستگاه پراش اشعه ايکس (XRD) براي بررسي کاني‌شناسي نمونه‌هاي مختلف
ميکروسکوپ الکتروني با قابليت آناليز (تصويري – عنصري)، مجهز به نرم افزار نوين (QemS CAN
دستگاههاي تجزيه حرارتي و وزني (DTA/TGA)
- امکانات مطالعات تکميلي کاني‌شناسي شامل مايع سنگين، فلوتاسيون، انحلال و مغناطيسي
- دستگاههاي تهيه نمونه براي آناليز فلئورسانس و پراش اشعه ايکس
- دستگاههاي اندازه‌گيري گرانروي
- تعيين مشخصات کانيهاي صنعتي (سفيدي، مدول شکست، انقباض ، ......)

آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
در اين بخش تجزيه شيميايي و عنصري مواد معدني توسط دستگاههاي مجهز انجام مي‌گيرد. البته اين مطالعات بجز در مراحل فرآوري و شناسايي نمونه‌هاي بخشهاي مختلف مدار پرعيارسازي، در مرحله اکتشافات نيز به کار مي‌رود و لذا نمونه‌هاي برداشت شده از مناطق تحت اکتشاف نيز در اين آزمايشگاه مورد آزمايش تجزيه شيميايي قرار مي‌گيرند. دستگاههاي موجود در اين بخش شامل موارد ذيل است:

- تجهيزات خردايش، نمونه‌گيري و آماده‌سازي نمونه
- فلورسانس اشعه ايکس (XRF)
- پلاسماي زوج القايي (ICP) و همچنين طيف سنجي نشر اتمي (AES)
- طيف سنجي جذب اتمي (AAS) با تجهيزات کوره گرافيتي و هيدراسيون
- دستگاه کروماتوگرافي گاز
- کوره انحلال امواج کوتاه
- دستگاه اندازه‌گيري کربن و گوگرد (لکو)
- امکانات آناليز و شناسايي فلزات گرانبها
- دستگاه کروماتوگرافي يوني
- روش طيف سنجي نوري
- ظروف و لوازم مختلف حجم سنجي مانند ارلن، بورت، کندانسور، بالن و غيره
- ابزار و وسايل حرارتي نظير کوره‌ها، حمامها، گرم‌کن و خشک‌کنها

آزمايشگاه كانه آرايي
اين آزمايشگاه شامل تجهيزات مرتبط با بخشهاي پذيرش و انبار نمونه‌هاي معدني، آماده‌سازي، تعيين انديسهاي خردايش، سنگ شکني، آسيا، دانه‌بندي، فلوتاسيون، جدايش فيزيکي (ثقلي، مغناطيسي و الکترواستاتيکي) هيدرومتالورژي و بخش جدايش جامد – مايع مي‌باشد.
آزمايشگاه نانو - بايو تکنولوژي
امروزه در دنيا از نانوتکنولوژي بعنوان روند کليدي و تأثيرگذار در علم، فناوري و صنعت ياد مي‌شود، بويژه با همگرايي علوم در مقياس نانو و تأثير اين فناوري در رشته‌هاي مختلف از جمله فرآوري مواد معدني، زمينه ايجاد حوزه‌هاي بين رشته‌اي جديد در عرصه آموزش، تحقيقات و صنعت ايجاد شده است.
اکسيداسيون و انحلال ميکروبي سنگهاي معدني بويژه سنگهاي سولفيدي از جديدترين جنبه‌هاي کاربرد ميکروارگانيسمها به منظور افزايش بازيابي فروشويي و اکسيداسيون کانسنگهاي کم عيار مي‌باشد و در مورد کانسنگهاي مس، طلا و اورانيوم از پيشرفت چشمگيري برخوردار بوده است. به طور کلي از روشهاي ميکروبي در فرآوري مواد معدني در بخشهايي فلوتاسيون، فروشويي (ليچينگ)، پيرومتالورژي و تصفيه پسابها بيشترين بهره گرفته مي‌شود. در همين راستا در مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني تجهيزات و امکانات لازم براي تحقيقات مختلف در زمينه نانو و بيوتکنولوژي فراهم گرديده است، که برخي از آنها به قرار زير است:

- محيط‌هاي کشت باکتريها و مواد لازم براي آن
- امکانات انجام فروشويي ميکروبي به روشهاي مختلف از جمله ستوني و همزني
- انکوباتور
- سانتريفوژ
- تجهيزات خردايش و طبقه‌بندي مواد معدني
- وسايل آماده سازي نمونه

علاقمندان جهت كسب اطلاعات بيشتر به وب سايت مركز فرآوري به نشاني WWW.IMPRC.COM مراجعه نمايند. این مرکز در بخش شمال شرقی شهرک کاوش و در 60 کیلومتری غرب شهر تهران واقع شده است. همچنین این مرکز عضو شبکه آزمایشگاهی فناوری نانوی ایران می باشد.

معرفي مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني

مقدمه
مواد معدني استخراج شده از معادن براي اينکه قابل استفاده در صنعت باشند بايد فرآوري شوند. بخش فرآوري در معدن با هدف حذف مواد ناخواسته (باطله) و افزايش عيار ماده معدني (توليد کنسانتره) نقش واسطه بخش معدن و صنايع مختلف را ايفا مي‌نمايد. اهميت فلزات يا کاربردهاي متعدد بويژه در مصارف جديد بر هيچ کس پوشيده نيست و بخش فرآوري معدن فراهم کننده خوراک اوليه تمام کارخانجات ذوب و تغليظ فلزات در صنعت متالورژي مي‌باشد.
در مورد مواد غير فلزي يا همان کانيهاي صنعتي نيز تقريباً تمامي صنايع مهم اقتصادي کشورها مانند صنايع شيميايي، کشاورزي، ساختمان، سراميک، ذوب فلزات و حتي پزشکي، تماماً به گونه‌اي مصرف کننده مواد معدني هستند و اولين مرحله از خالص‌سازي اين مواد در بخش فرآوري معدن صورت مي‌گيرد.
اهداف و زمينه‌هاي فعاليت مرکز فرآوري مواد معدني
هدف از تأسيس مرکز فرآوري مواد معدني در دراز مدت پايه‌گذاري اصولي صنايع معدني و شتاب‌دهي به توسعه کمي و کيفي اين صنعت با استفاده از فن‌آوري نوين در استحصال مواد معدني و تأمين مواد اوليه مورد نياز صنايع مختلف در کشور و در نتيجه کاهش وابستگي به واردات در اين زمينه مي‌باشد. در راستاي اين اهداف، موارد زير نيز بعنوان هدفهاي کوتاه مدت مطرح شده‌اند:
§ استقرار مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني با قابليتهاي زير، به عنوان رکن اساسي در امر تحقيق و توسعه و ارائه خدمات ضروري در زمينه اهداف دراز مدت:

-گسترش و بهينه‌سازي فرآيندهاي فرآوري مواد معدني يا انجام تحقيقات و مطالعات آزمايشگاهي و نيمه صنعتي و تهيه طرحهاي فرآوري در مقياس صنعتي
- انجام آزمايشهاي مختلف کاني‌شناسي و شيميايي بر روي نمونه‌هاي زمين‌شناسي، معدني و مربوط به فرآيندهاي فرآوري
- آموزش فارغ‌التحصيلان دانشگاهها و شاغلين بخش معدن و تأمين نيروهاي متخصص در زمينه فرآوري مواد معدني
- تدوين و تهيه استانداردها در زمينه فرآوري مواد معدني
-کمک به توسعه و تکميل مراکز تحقيقاتي موجود در کشور

زمينه‌هاي فعاليت مرکز
از لحاظ نوع مواد معدني، دامنه فعاليتهاي مرکز در زمينه فرآوري تمام مواد معدني، فلزي؛ غيرفلزي، کانيهاي با ارزش و زغال‌سنگ مي‌باشد.
در واحدهاي آزمايشگاهي و نيمه صنعتي عمليات زير انجام مي‌گيرد:

§ سنگ شکني و آسيا
§ دانه‌بندي: سرند، هيدروسيکلون، کلاسيفاير
§ روشهاي جداسازي فيزيکي: ثقلي، مغناطيسي و الکتروستاتيکي
§ فلوتاسيون
§ هيدرومتالورژي
§ پيرومتالورژي
§ جدايش جامد – مايع
§ مطالعات زيست محيطي
§ بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي
§ پردازش داده‌ها

آزمايشگاهها و امکانات تحقيقات آزمايشگاهي
واحد آزمايشگاه مرکز قابليت انجام آزمايشهاي مختلف فرآوري انواع مختلف کانسنگهاي فلزي، غير فلزي و مواد معدني گرانبها را دارا است. اين بخش با بهره‌گيري از جديدترين تجهيزات و روشهاي فني اهداف زير را دنبال مي‌نمايد:

1- شناخت ترکيب مواد معدني مختلف و بررسي مشکلات فرآوري آنها
2- توسعه مدارهاي مورد نياز براي فرآوري مواد معدني
3- توليد نمونه و داده‌هاي مربوط به محصولات فرآوري براي انجام مطالعات امکان‌پذيري
4- شناسايي اثرات محتمل زيست محيطي در فرآوري مواد معدني مختلف در مقياس نيمه صنعتي
5- ارايه راهکارهايي براي کارخانه‌هاي فرآوري مواد معدني در کاهش هزينه‌ها وافزايش کيفيت محصول با رعايت بهترين شرايط زيست محيطي

لازم به ذکر است که بررسي فرآوري مواد معدني در آزمايشگاه مي‌تواند مستقلاً و يا مرتبط با آزمايشهاي واحد نيمه صنعتي صورت گيرد. زماني که اين واحد (نيمه صنعتي) فعال مي‌باشد، امکانات آزمايشگاهي بعنوان پشتيبان عمليات نيمه صنعتي در زمينه آناليز نمونه‌ها و محصولات فرآوري و راهگشايي براي مشکلات فني احتمالي در فرآيند پيوسته در واحد نيمه صنعتي (پايلوت پلنت) مي‌باشد.
به طور کلي چهار واحد اصلي آزمايشگاهي در مرکز وجود دارد:

1- آزمايشگاه کاني‌شناسي
2- آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
3- آزمايشگاه کانه آرايي
4- آزمايشگاه بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي

آزمايشگاه کاني‌شناسي
در اين آزمايشگاه در مرحله اول با استفاده از تجهيزات پيشرفته، مطالعات کاني‌شناسي انجام گرفته و نتايج آن مبناي مطالعات فرآوري قرار مي‌گيرد. در واقع پس از انجام بررسيهاي دقيق شناسايي ترکيب و بافت ماده معدني و پس از تعيين ناخالصي‌هاي همراه و همچنين وضعيت درگيري کاني يا کانه با ارزش با مواد باطله، روشهاي مناسب فرآوري انتخاب و بهينه‌سازي مي‌گردند. در اين آزمايشگاه تجهيزات زير براي انجام مطالعات کاني‌شناسي فراهم است:

- دستگاههاي تهيه مقاطع صيقلي ونازک از نمونه‌هاي معدني، شامل: دستگاههاي قالب‌گيري، پرس و صيقل
- ابزار شناسايي خواص ظاهري کانيها شامل جعبه مقياس سختي موس، ماوراء بنفش و ميکروسکوپهاي دو چشمي
- ميکروسکوپ پلاريزان براي مطالعه مقاطع نازک و صيقلي و بررسيهاي کاني شناسي نوري
- دستگاه الکترون ميکرو آناليزور (EPMA) براي تجزيه شيميايي (عنصري) نمونه‌هاي معدني
دستگاه پراش اشعه ايکس (XRD) براي بررسي کاني‌شناسي نمونه‌هاي مختلف
ميکروسکوپ الکتروني با قابليت آناليز (تصويري – عنصري)، مجهز به نرم افزار نوين (QemS CAN
دستگاههاي تجزيه حرارتي و وزني (DTA/TGA)
- امکانات مطالعات تکميلي کاني‌شناسي شامل مايع سنگين، فلوتاسيون، انحلال و مغناطيسي
- دستگاههاي تهيه نمونه براي آناليز فلئورسانس و پراش اشعه ايکس
- دستگاههاي اندازه‌گيري گرانروي
- تعيين مشخصات کانيهاي صنعتي (سفيدي، مدول شکست، انقباض ، ......)

آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
در اين بخش تجزيه شيميايي و عنصري مواد معدني توسط دستگاههاي مجهز انجام مي‌گيرد. البته اين مطالعات بجز در مراحل فرآوري و شناسايي نمونه‌هاي بخشهاي مختلف مدار پرعيارسازي، در مرحله اکتشافات نيز به کار مي‌رود و لذا نمونه‌هاي برداشت شده از مناطق تحت اکتشاف نيز در اين آزمايشگاه مورد آزمايش تجزيه شيميايي قرار مي‌گيرند. دستگاههاي موجود در اين بخش شامل موارد ذيل است:

- تجهيزات خردايش، نمونه‌گيري و آماده‌سازي نمونه
- فلورسانس اشعه ايکس (XRF)
- پلاسماي زوج القايي (ICP) و همچنين طيف سنجي نشر اتمي (AES)
- طيف سنجي جذب اتمي (AAS) با تجهيزات کوره گرافيتي و هيدراسيون
- دستگاه کروماتوگرافي گاز
- کوره انحلال امواج کوتاه
- دستگاه اندازه‌گيري کربن و گوگرد (لکو)
- امکانات آناليز و شناسايي فلزات گرانبها
- دستگاه کروماتوگرافي يوني
- روش طيف سنجي نوري
- ظروف و لوازم مختلف حجم سنجي مانند ارلن، بورت، کندانسور، بالن و غيره
- ابزار و وسايل حرارتي نظير کوره‌ها، حمامها، گرم‌کن و خشک‌کنها

آزمايشگاه كانه آرايي
اين آزمايشگاه شامل تجهيزات مرتبط با بخشهاي پذيرش و انبار نمونه‌هاي معدني، آماده‌سازي، تعيين انديسهاي خردايش، سنگ شکني، آسيا، دانه‌بندي، فلوتاسيون، جدايش فيزيکي (ثقلي، مغناطيسي و الکترواستاتيکي) هيدرومتالورژي و بخش جدايش جامد – مايع مي‌باشد.
آزمايشگاه نانو - بايو تکنولوژي
امروزه در دنيا از نانوتکنولوژي بعنوان روند کليدي و تأثيرگذار در علم، فناوري و صنعت ياد مي‌شود، بويژه با همگرايي علوم در مقياس نانو و تأثير اين فناوري در رشته‌هاي مختلف از جمله فرآوري مواد معدني، زمينه ايجاد حوزه‌هاي بين رشته‌اي جديد در عرصه آموزش، تحقيقات و صنعت ايجاد شده است.
اکسيداسيون و انحلال ميکروبي سنگهاي معدني بويژه سنگهاي سولفيدي از جديدترين جنبه‌هاي کاربرد ميکروارگانيسمها به منظور افزايش بازيابي فروشويي و اکسيداسيون کانسنگهاي کم عيار مي‌باشد و در مورد کانسنگهاي مس، طلا و اورانيوم از پيشرفت چشمگيري برخوردار بوده است. به طور کلي از روشهاي ميکروبي در فرآوري مواد معدني در بخشهايي فلوتاسيون، فروشويي (ليچينگ)، پيرومتالورژي و تصفيه پسابها بيشترين بهره گرفته مي‌شود. در همين راستا در مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني تجهيزات و امکانات لازم براي تحقيقات مختلف در زمينه نانو و بيوتکنولوژي فراهم گرديده است، که برخي از آنها به قرار زير است:

- محيط‌هاي کشت باکتريها و مواد لازم براي آن
- امکانات انجام فروشويي ميکروبي به روشهاي مختلف از جمله ستوني و همزني
- انکوباتور
- سانتريفوژ
- تجهيزات خردايش و طبقه‌بندي مواد معدني
- وسايل آماده سازي نمونه

علاقمندان جهت كسب اطلاعات بيشتر به وب سايت مركز فرآوري به نشاني WWW.IMPRC.COM مراجعه نمايند. این مرکز در بخش شمال شرقی شهرک کاوش و در 60 کیلومتری غرب شهر تهران واقع شده است. همچنین این مرکز عضو شبکه آزمایشگاهی فناوری نانوی ایران می باشد.

معرفي مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني

مقدمه
مواد معدني استخراج شده از معادن براي اينکه قابل استفاده در صنعت باشند بايد فرآوري شوند. بخش فرآوري در معدن با هدف حذف مواد ناخواسته (باطله) و افزايش عيار ماده معدني (توليد کنسانتره) نقش واسطه بخش معدن و صنايع مختلف را ايفا مي‌نمايد. اهميت فلزات يا کاربردهاي متعدد بويژه در مصارف جديد بر هيچ کس پوشيده نيست و بخش فرآوري معدن فراهم کننده خوراک اوليه تمام کارخانجات ذوب و تغليظ فلزات در صنعت متالورژي مي‌باشد.
در مورد مواد غير فلزي يا همان کانيهاي صنعتي نيز تقريباً تمامي صنايع مهم اقتصادي کشورها مانند صنايع شيميايي، کشاورزي، ساختمان، سراميک، ذوب فلزات و حتي پزشکي، تماماً به گونه‌اي مصرف کننده مواد معدني هستند و اولين مرحله از خالص‌سازي اين مواد در بخش فرآوري معدن صورت مي‌گيرد.
اهداف و زمينه‌هاي فعاليت مرکز فرآوري مواد معدني
هدف از تأسيس مرکز فرآوري مواد معدني در دراز مدت پايه‌گذاري اصولي صنايع معدني و شتاب‌دهي به توسعه کمي و کيفي اين صنعت با استفاده از فن‌آوري نوين در استحصال مواد معدني و تأمين مواد اوليه مورد نياز صنايع مختلف در کشور و در نتيجه کاهش وابستگي به واردات در اين زمينه مي‌باشد. در راستاي اين اهداف، موارد زير نيز بعنوان هدفهاي کوتاه مدت مطرح شده‌اند:
§ استقرار مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني با قابليتهاي زير، به عنوان رکن اساسي در امر تحقيق و توسعه و ارائه خدمات ضروري در زمينه اهداف دراز مدت:

-گسترش و بهينه‌سازي فرآيندهاي فرآوري مواد معدني يا انجام تحقيقات و مطالعات آزمايشگاهي و نيمه صنعتي و تهيه طرحهاي فرآوري در مقياس صنعتي
- انجام آزمايشهاي مختلف کاني‌شناسي و شيميايي بر روي نمونه‌هاي زمين‌شناسي، معدني و مربوط به فرآيندهاي فرآوري
- آموزش فارغ‌التحصيلان دانشگاهها و شاغلين بخش معدن و تأمين نيروهاي متخصص در زمينه فرآوري مواد معدني
- تدوين و تهيه استانداردها در زمينه فرآوري مواد معدني
-کمک به توسعه و تکميل مراکز تحقيقاتي موجود در کشور

زمينه‌هاي فعاليت مرکز
از لحاظ نوع مواد معدني، دامنه فعاليتهاي مرکز در زمينه فرآوري تمام مواد معدني، فلزي؛ غيرفلزي، کانيهاي با ارزش و زغال‌سنگ مي‌باشد.
در واحدهاي آزمايشگاهي و نيمه صنعتي عمليات زير انجام مي‌گيرد:

§ سنگ شکني و آسيا
§ دانه‌بندي: سرند، هيدروسيکلون، کلاسيفاير
§ روشهاي جداسازي فيزيکي: ثقلي، مغناطيسي و الکتروستاتيکي
§ فلوتاسيون
§ هيدرومتالورژي
§ پيرومتالورژي
§ جدايش جامد – مايع
§ مطالعات زيست محيطي
§ بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي
§ پردازش داده‌ها

آزمايشگاهها و امکانات تحقيقات آزمايشگاهي
واحد آزمايشگاه مرکز قابليت انجام آزمايشهاي مختلف فرآوري انواع مختلف کانسنگهاي فلزي، غير فلزي و مواد معدني گرانبها را دارا است. اين بخش با بهره‌گيري از جديدترين تجهيزات و روشهاي فني اهداف زير را دنبال مي‌نمايد:

1- شناخت ترکيب مواد معدني مختلف و بررسي مشکلات فرآوري آنها
2- توسعه مدارهاي مورد نياز براي فرآوري مواد معدني
3- توليد نمونه و داده‌هاي مربوط به محصولات فرآوري براي انجام مطالعات امکان‌پذيري
4- شناسايي اثرات محتمل زيست محيطي در فرآوري مواد معدني مختلف در مقياس نيمه صنعتي
5- ارايه راهکارهايي براي کارخانه‌هاي فرآوري مواد معدني در کاهش هزينه‌ها وافزايش کيفيت محصول با رعايت بهترين شرايط زيست محيطي

لازم به ذکر است که بررسي فرآوري مواد معدني در آزمايشگاه مي‌تواند مستقلاً و يا مرتبط با آزمايشهاي واحد نيمه صنعتي صورت گيرد. زماني که اين واحد (نيمه صنعتي) فعال مي‌باشد، امکانات آزمايشگاهي بعنوان پشتيبان عمليات نيمه صنعتي در زمينه آناليز نمونه‌ها و محصولات فرآوري و راهگشايي براي مشکلات فني احتمالي در فرآيند پيوسته در واحد نيمه صنعتي (پايلوت پلنت) مي‌باشد.
به طور کلي چهار واحد اصلي آزمايشگاهي در مرکز وجود دارد:

1- آزمايشگاه کاني‌شناسي
2- آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
3- آزمايشگاه کانه آرايي
4- آزمايشگاه بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي

آزمايشگاه کاني‌شناسي
در اين آزمايشگاه در مرحله اول با استفاده از تجهيزات پيشرفته، مطالعات کاني‌شناسي انجام گرفته و نتايج آن مبناي مطالعات فرآوري قرار مي‌گيرد. در واقع پس از انجام بررسيهاي دقيق شناسايي ترکيب و بافت ماده معدني و پس از تعيين ناخالصي‌هاي همراه و همچنين وضعيت درگيري کاني يا کانه با ارزش با مواد باطله، روشهاي مناسب فرآوري انتخاب و بهينه‌سازي مي‌گردند. در اين آزمايشگاه تجهيزات زير براي انجام مطالعات کاني‌شناسي فراهم است:

- دستگاههاي تهيه مقاطع صيقلي ونازک از نمونه‌هاي معدني، شامل: دستگاههاي قالب‌گيري، پرس و صيقل
- ابزار شناسايي خواص ظاهري کانيها شامل جعبه مقياس سختي موس، ماوراء بنفش و ميکروسکوپهاي دو چشمي
- ميکروسکوپ پلاريزان براي مطالعه مقاطع نازک و صيقلي و بررسيهاي کاني شناسي نوري
- دستگاه الکترون ميکرو آناليزور (EPMA) براي تجزيه شيميايي (عنصري) نمونه‌هاي معدني
دستگاه پراش اشعه ايکس (XRD) براي بررسي کاني‌شناسي نمونه‌هاي مختلف
ميکروسکوپ الکتروني با قابليت آناليز (تصويري – عنصري)، مجهز به نرم افزار نوين (QemS CAN
دستگاههاي تجزيه حرارتي و وزني (DTA/TGA)
- امکانات مطالعات تکميلي کاني‌شناسي شامل مايع سنگين، فلوتاسيون، انحلال و مغناطيسي
- دستگاههاي تهيه نمونه براي آناليز فلئورسانس و پراش اشعه ايکس
- دستگاههاي اندازه‌گيري گرانروي
- تعيين مشخصات کانيهاي صنعتي (سفيدي، مدول شکست، انقباض ، ......)

آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
در اين بخش تجزيه شيميايي و عنصري مواد معدني توسط دستگاههاي مجهز انجام مي‌گيرد. البته اين مطالعات بجز در مراحل فرآوري و شناسايي نمونه‌هاي بخشهاي مختلف مدار پرعيارسازي، در مرحله اکتشافات نيز به کار مي‌رود و لذا نمونه‌هاي برداشت شده از مناطق تحت اکتشاف نيز در اين آزمايشگاه مورد آزمايش تجزيه شيميايي قرار مي‌گيرند. دستگاههاي موجود در اين بخش شامل موارد ذيل است:

- تجهيزات خردايش، نمونه‌گيري و آماده‌سازي نمونه
- فلورسانس اشعه ايکس (XRF)
- پلاسماي زوج القايي (ICP) و همچنين طيف سنجي نشر اتمي (AES)
- طيف سنجي جذب اتمي (AAS) با تجهيزات کوره گرافيتي و هيدراسيون
- دستگاه کروماتوگرافي گاز
- کوره انحلال امواج کوتاه
- دستگاه اندازه‌گيري کربن و گوگرد (لکو)
- امکانات آناليز و شناسايي فلزات گرانبها
- دستگاه کروماتوگرافي يوني
- روش طيف سنجي نوري
- ظروف و لوازم مختلف حجم سنجي مانند ارلن، بورت، کندانسور، بالن و غيره
- ابزار و وسايل حرارتي نظير کوره‌ها، حمامها، گرم‌کن و خشک‌کنها

آزمايشگاه كانه آرايي
اين آزمايشگاه شامل تجهيزات مرتبط با بخشهاي پذيرش و انبار نمونه‌هاي معدني، آماده‌سازي، تعيين انديسهاي خردايش، سنگ شکني، آسيا، دانه‌بندي، فلوتاسيون، جدايش فيزيکي (ثقلي، مغناطيسي و الکترواستاتيکي) هيدرومتالورژي و بخش جدايش جامد – مايع مي‌باشد.
آزمايشگاه نانو - بايو تکنولوژي
امروزه در دنيا از نانوتکنولوژي بعنوان روند کليدي و تأثيرگذار در علم، فناوري و صنعت ياد مي‌شود، بويژه با همگرايي علوم در مقياس نانو و تأثير اين فناوري در رشته‌هاي مختلف از جمله فرآوري مواد معدني، زمينه ايجاد حوزه‌هاي بين رشته‌اي جديد در عرصه آموزش، تحقيقات و صنعت ايجاد شده است.
اکسيداسيون و انحلال ميکروبي سنگهاي معدني بويژه سنگهاي سولفيدي از جديدترين جنبه‌هاي کاربرد ميکروارگانيسمها به منظور افزايش بازيابي فروشويي و اکسيداسيون کانسنگهاي کم عيار مي‌باشد و در مورد کانسنگهاي مس، طلا و اورانيوم از پيشرفت چشمگيري برخوردار بوده است. به طور کلي از روشهاي ميکروبي در فرآوري مواد معدني در بخشهايي فلوتاسيون، فروشويي (ليچينگ)، پيرومتالورژي و تصفيه پسابها بيشترين بهره گرفته مي‌شود. در همين راستا در مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني تجهيزات و امکانات لازم براي تحقيقات مختلف در زمينه نانو و بيوتکنولوژي فراهم گرديده است، که برخي از آنها به قرار زير است:

- محيط‌هاي کشت باکتريها و مواد لازم براي آن
- امکانات انجام فروشويي ميکروبي به روشهاي مختلف از جمله ستوني و همزني
- انکوباتور
- سانتريفوژ
- تجهيزات خردايش و طبقه‌بندي مواد معدني
- وسايل آماده سازي نمونه

علاقمندان جهت كسب اطلاعات بيشتر به وب سايت مركز فرآوري به نشاني WWW.IMPRC.COM مراجعه نمايند. این مرکز در بخش شمال شرقی شهرک کاوش و در 60 کیلومتری غرب شهر تهران واقع شده است. همچنین این مرکز عضو شبکه آزمایشگاهی فناوری نانوی ایران می باشد.

معرفي مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني

مقدمه
مواد معدني استخراج شده از معادن براي اينکه قابل استفاده در صنعت باشند بايد فرآوري شوند. بخش فرآوري در معدن با هدف حذف مواد ناخواسته (باطله) و افزايش عيار ماده معدني (توليد کنسانتره) نقش واسطه بخش معدن و صنايع مختلف را ايفا مي‌نمايد. اهميت فلزات يا کاربردهاي متعدد بويژه در مصارف جديد بر هيچ کس پوشيده نيست و بخش فرآوري معدن فراهم کننده خوراک اوليه تمام کارخانجات ذوب و تغليظ فلزات در صنعت متالورژي مي‌باشد.
در مورد مواد غير فلزي يا همان کانيهاي صنعتي نيز تقريباً تمامي صنايع مهم اقتصادي کشورها مانند صنايع شيميايي، کشاورزي، ساختمان، سراميک، ذوب فلزات و حتي پزشکي، تماماً به گونه‌اي مصرف کننده مواد معدني هستند و اولين مرحله از خالص‌سازي اين مواد در بخش فرآوري معدن صورت مي‌گيرد.
اهداف و زمينه‌هاي فعاليت مرکز فرآوري مواد معدني
هدف از تأسيس مرکز فرآوري مواد معدني در دراز مدت پايه‌گذاري اصولي صنايع معدني و شتاب‌دهي به توسعه کمي و کيفي اين صنعت با استفاده از فن‌آوري نوين در استحصال مواد معدني و تأمين مواد اوليه مورد نياز صنايع مختلف در کشور و در نتيجه کاهش وابستگي به واردات در اين زمينه مي‌باشد. در راستاي اين اهداف، موارد زير نيز بعنوان هدفهاي کوتاه مدت مطرح شده‌اند:
§ استقرار مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني با قابليتهاي زير، به عنوان رکن اساسي در امر تحقيق و توسعه و ارائه خدمات ضروري در زمينه اهداف دراز مدت:

-گسترش و بهينه‌سازي فرآيندهاي فرآوري مواد معدني يا انجام تحقيقات و مطالعات آزمايشگاهي و نيمه صنعتي و تهيه طرحهاي فرآوري در مقياس صنعتي
- انجام آزمايشهاي مختلف کاني‌شناسي و شيميايي بر روي نمونه‌هاي زمين‌شناسي، معدني و مربوط به فرآيندهاي فرآوري
- آموزش فارغ‌التحصيلان دانشگاهها و شاغلين بخش معدن و تأمين نيروهاي متخصص در زمينه فرآوري مواد معدني
- تدوين و تهيه استانداردها در زمينه فرآوري مواد معدني
-کمک به توسعه و تکميل مراکز تحقيقاتي موجود در کشور

زمينه‌هاي فعاليت مرکز
از لحاظ نوع مواد معدني، دامنه فعاليتهاي مرکز در زمينه فرآوري تمام مواد معدني، فلزي؛ غيرفلزي، کانيهاي با ارزش و زغال‌سنگ مي‌باشد.
در واحدهاي آزمايشگاهي و نيمه صنعتي عمليات زير انجام مي‌گيرد:

§ سنگ شکني و آسيا
§ دانه‌بندي: سرند، هيدروسيکلون، کلاسيفاير
§ روشهاي جداسازي فيزيکي: ثقلي، مغناطيسي و الکتروستاتيکي
§ فلوتاسيون
§ هيدرومتالورژي
§ پيرومتالورژي
§ جدايش جامد – مايع
§ مطالعات زيست محيطي
§ بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي
§ پردازش داده‌ها

آزمايشگاهها و امکانات تحقيقات آزمايشگاهي
واحد آزمايشگاه مرکز قابليت انجام آزمايشهاي مختلف فرآوري انواع مختلف کانسنگهاي فلزي، غير فلزي و مواد معدني گرانبها را دارا است. اين بخش با بهره‌گيري از جديدترين تجهيزات و روشهاي فني اهداف زير را دنبال مي‌نمايد:

1- شناخت ترکيب مواد معدني مختلف و بررسي مشکلات فرآوري آنها
2- توسعه مدارهاي مورد نياز براي فرآوري مواد معدني
3- توليد نمونه و داده‌هاي مربوط به محصولات فرآوري براي انجام مطالعات امکان‌پذيري
4- شناسايي اثرات محتمل زيست محيطي در فرآوري مواد معدني مختلف در مقياس نيمه صنعتي
5- ارايه راهکارهايي براي کارخانه‌هاي فرآوري مواد معدني در کاهش هزينه‌ها وافزايش کيفيت محصول با رعايت بهترين شرايط زيست محيطي

لازم به ذکر است که بررسي فرآوري مواد معدني در آزمايشگاه مي‌تواند مستقلاً و يا مرتبط با آزمايشهاي واحد نيمه صنعتي صورت گيرد. زماني که اين واحد (نيمه صنعتي) فعال مي‌باشد، امکانات آزمايشگاهي بعنوان پشتيبان عمليات نيمه صنعتي در زمينه آناليز نمونه‌ها و محصولات فرآوري و راهگشايي براي مشکلات فني احتمالي در فرآيند پيوسته در واحد نيمه صنعتي (پايلوت پلنت) مي‌باشد.
به طور کلي چهار واحد اصلي آزمايشگاهي در مرکز وجود دارد:

1- آزمايشگاه کاني‌شناسي
2- آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
3- آزمايشگاه کانه آرايي
4- آزمايشگاه بيوتکنولوژي و نانوتکنولوژي

آزمايشگاه کاني‌شناسي
در اين آزمايشگاه در مرحله اول با استفاده از تجهيزات پيشرفته، مطالعات کاني‌شناسي انجام گرفته و نتايج آن مبناي مطالعات فرآوري قرار مي‌گيرد. در واقع پس از انجام بررسيهاي دقيق شناسايي ترکيب و بافت ماده معدني و پس از تعيين ناخالصي‌هاي همراه و همچنين وضعيت درگيري کاني يا کانه با ارزش با مواد باطله، روشهاي مناسب فرآوري انتخاب و بهينه‌سازي مي‌گردند. در اين آزمايشگاه تجهيزات زير براي انجام مطالعات کاني‌شناسي فراهم است:

- دستگاههاي تهيه مقاطع صيقلي ونازک از نمونه‌هاي معدني، شامل: دستگاههاي قالب‌گيري، پرس و صيقل
- ابزار شناسايي خواص ظاهري کانيها شامل جعبه مقياس سختي موس، ماوراء بنفش و ميکروسکوپهاي دو چشمي
- ميکروسکوپ پلاريزان براي مطالعه مقاطع نازک و صيقلي و بررسيهاي کاني شناسي نوري
- دستگاه الکترون ميکرو آناليزور (EPMA) براي تجزيه شيميايي (عنصري) نمونه‌هاي معدني
دستگاه پراش اشعه ايکس (XRD) براي بررسي کاني‌شناسي نمونه‌هاي مختلف
ميکروسکوپ الکتروني با قابليت آناليز (تصويري – عنصري)، مجهز به نرم افزار نوين (QemS CAN
دستگاههاي تجزيه حرارتي و وزني (DTA/TGA)
- امکانات مطالعات تکميلي کاني‌شناسي شامل مايع سنگين، فلوتاسيون، انحلال و مغناطيسي
- دستگاههاي تهيه نمونه براي آناليز فلئورسانس و پراش اشعه ايکس
- دستگاههاي اندازه‌گيري گرانروي
- تعيين مشخصات کانيهاي صنعتي (سفيدي، مدول شکست، انقباض ، ......)

آزمايشگاه شيمي تجزيه و محيط زيست
در اين بخش تجزيه شيميايي و عنصري مواد معدني توسط دستگاههاي مجهز انجام مي‌گيرد. البته اين مطالعات بجز در مراحل فرآوري و شناسايي نمونه‌هاي بخشهاي مختلف مدار پرعيارسازي، در مرحله اکتشافات نيز به کار مي‌رود و لذا نمونه‌هاي برداشت شده از مناطق تحت اکتشاف نيز در اين آزمايشگاه مورد آزمايش تجزيه شيميايي قرار مي‌گيرند. دستگاههاي موجود در اين بخش شامل موارد ذيل است:

- تجهيزات خردايش، نمونه‌گيري و آماده‌سازي نمونه
- فلورسانس اشعه ايکس (XRF)
- پلاسماي زوج القايي (ICP) و همچنين طيف سنجي نشر اتمي (AES)
- طيف سنجي جذب اتمي (AAS) با تجهيزات کوره گرافيتي و هيدراسيون
- دستگاه کروماتوگرافي گاز
- کوره انحلال امواج کوتاه
- دستگاه اندازه‌گيري کربن و گوگرد (لکو)
- امکانات آناليز و شناسايي فلزات گرانبها
- دستگاه کروماتوگرافي يوني
- روش طيف سنجي نوري
- ظروف و لوازم مختلف حجم سنجي مانند ارلن، بورت، کندانسور، بالن و غيره
- ابزار و وسايل حرارتي نظير کوره‌ها، حمامها، گرم‌کن و خشک‌کنها

آزمايشگاه كانه آرايي
اين آزمايشگاه شامل تجهيزات مرتبط با بخشهاي پذيرش و انبار نمونه‌هاي معدني، آماده‌سازي، تعيين انديسهاي خردايش، سنگ شکني، آسيا، دانه‌بندي، فلوتاسيون، جدايش فيزيکي (ثقلي، مغناطيسي و الکترواستاتيکي) هيدرومتالورژي و بخش جدايش جامد – مايع مي‌باشد.
آزمايشگاه نانو - بايو تکنولوژي
امروزه در دنيا از نانوتکنولوژي بعنوان روند کليدي و تأثيرگذار در علم، فناوري و صنعت ياد مي‌شود، بويژه با همگرايي علوم در مقياس نانو و تأثير اين فناوري در رشته‌هاي مختلف از جمله فرآوري مواد معدني، زمينه ايجاد حوزه‌هاي بين رشته‌اي جديد در عرصه آموزش، تحقيقات و صنعت ايجاد شده است.
اکسيداسيون و انحلال ميکروبي سنگهاي معدني بويژه سنگهاي سولفيدي از جديدترين جنبه‌هاي کاربرد ميکروارگانيسمها به منظور افزايش بازيابي فروشويي و اکسيداسيون کانسنگهاي کم عيار مي‌باشد و در مورد کانسنگهاي مس، طلا و اورانيوم از پيشرفت چشمگيري برخوردار بوده است. به طور کلي از روشهاي ميکروبي در فرآوري مواد معدني در بخشهايي فلوتاسيون، فروشويي (ليچينگ)، پيرومتالورژي و تصفيه پسابها بيشترين بهره گرفته مي‌شود. در همين راستا در مرکز تحقيقات فرآوري مواد معدني تجهيزات و امکانات لازم براي تحقيقات مختلف در زمينه نانو و بيوتکنولوژي فراهم گرديده است، که برخي از آنها به قرار زير است:

- محيط‌هاي کشت باکتريها و مواد لازم براي آن
- امکانات انجام فروشويي ميکروبي به روشهاي مختلف از جمله ستوني و همزني
- انکوباتور
- سانتريفوژ
- تجهيزات خردايش و طبقه‌بندي مواد معدني
- وسايل آماده سازي نمونه

علاقمندان جهت كسب اطلاعات بيشتر به وب سايت مركز فرآوري به نشاني WWW.IMPRC.COM مراجعه نمايند. این مرکز در بخش شمال شرقی شهرک کاوش و در 60 کیلومتری غرب شهر تهران واقع شده است. همچنین این مرکز عضو شبکه آزمایشگاهی فناوری نانوی ایران می باشد.

کنترل فرآیند در کارخانه های فرآوری

استفاده از ابزار دقیقو کنترل دارای اهمیت بالائی جهت عملکرد موثر و مطمئن کارخانه های فرآوری می باشد. استفاده از سیستمهای فرآوری پیوسته، کارخانه های باظرفیت بالاتر، استفاده از مواد خام با کیفیت پایین تر، نیاز به بهره وری انرژی، سختگیری روی کیفیتهای مشخص، حاشیۀ اقتصادی کمتر، قوانین سختگیرانۀ محیط زیستی همه این موارد از جمله عوامل موثر در افزایش اهمیت استفاده از ابزار دقیق و سیستمهای کنترل در کارخانه های فرآوری هستند. در ده سال گذشته ظهور سیستم هایی بر پایۀ ریز پردازنده ها بوجود آوردندۀ تغییرات گسترده ای در محیط استفاده از ابزار دقیق و کنترل بوده است. دستگاههای بسیار پیشرفتۀ اندازه گیری که فرستندۀ هوشمند نامیده می شوند قابل دسترسی گردیده اند، توابع هوشمند بسیاری مانند خود تنظیمی و خود تشخیصی را یکی کرده اند. بطور مشابه سیستمهای کنترل بادی مرسوم بطور حقیقی توسط سیستمهای توزیع شده کامپیوتری جانشین شده اند.

بسته به سطح هوشمندی، وسیله کنترل فرآیند می تواند بصورت زیر طبقه بندی گردد:

1 – وسائل محافظ سادۀ بهم پیوسته و هشدار. اینها معمولاً سیستمهای تحت عملکرد رله ای ( دستگاه تقویت و باز پخش) ساده هستند که در چرخه های باز کار می کنند. شکل 1-1 یک مثال ساده از بهم پیوستگی را نشان می دهد. در این مثال اگر دمای تحمل شده از مقدار ایمن تجاوز کند موتور بطور خودکار جریان برق را قطع می کند. در سیستمهای کنترل امروزی اجزای کارخانه نهایی توسط یک سیستم پیچیدۀ بهم پیوسته جهت عملیات ایمن، راه اندازی خودکار، توقف اضطراری و توقف خودکار بهم متصل هستند. یک طبقه از تجهیزات بعنوان کنترل کننده های منطق قابل برنامه ریزی ( PLC ) شناخته می شوند جدیداً جهت کاربردهای بهم پیوسته استفاده می شوند.

2 – سیستمهای کنترل سادۀ پایدار کننده. در این سیستمها ورودیهای سیستم تا جائیکه ممکن باشد ثابت نگه داشته می شوند. در مثال آسیای گلوله ای نشان داده شده در شکل 1-2 نرخ جریان جامد، نرخ جریان آب، سرعت نوار و سرعت آسیا ثابت نگاه داشته شده اند و بدان منظور است که توزیع ابعادی ذرات خروجی ثابت بماند. اشکال این قبیل سیستمها  آن است که اگر برخی دیگر از متغیرها ( مثل سختی مواد ) تغییر کند، فرآیند آشفته شده و ما راهی برای کنترل آن نخواهیم داشت. هنوز این قبیل تکنیکها خیلی اوقات جائیکه پیچیدگی فرآیند مانع استفاده از کنترلهای پیشرفته تر است کاملاً مورد استفاده است. یک مثال کلاسیک کوره احتراق است در جائیکه متغیرهای مختلف فرآیند مرتبط با بارگذاری مواد و انفجار هوا با این امید که کیفیت مواد داغ تولید شده ثابت خواهد بود، ثابت نگاه داشته شد.

 3 – کنترل متغیرهای فرایند مانند دما، فشار، جریان، سطح، ترکیب، pH و غیره. بوسیله کنترل فیدبک منفی و بوسیله استراتژیهای پیشرفته تر مانند آبشاری، فیدفوروارد، نسبت و کنترل انتخابی. در شکل 1-3 اصل اساسیِ فیدبک منفی نمایش داده شده است. سطح مخزن بوسیله شناور حس شده و از طریق اهرم به جریان ورودی فیدبک شده است. جریان ورودی مطابقاً توسط شیر تنظیم شده است.هنگامیکه سطح پایین می رود جریان افزایش می یابدو بالعکس. مفهوم فیدبک منفی این است که اطلاعات بدست آمده از سمت خروجی فرآیند به سمت ورودی در جهت منفی فیدبک می شود. بهرحال ما مفهوم فیدبک منفی را با این کنترل کننده خودکار ساده نمایش داده ایم، در کارکرد واقعی کارخانه این مفهوم بوسیله سیستمهای پیشرفته تر همانطور که در شکل 1-4 نشان داده شده است اجرا شده است.

کنترل فرآیند در کارخانه های فرآوری

استفاده از ابزار دقیقو کنترل دارای اهمیت بالائی جهت عملکرد موثر و مطمئن کارخانه های فرآوری می باشد. استفاده از سیستمهای فرآوری پیوسته، کارخانه های باظرفیت بالاتر، استفاده از مواد خام با کیفیت پایین تر، نیاز به بهره وری انرژی، سختگیری روی کیفیتهای مشخص، حاشیۀ اقتصادی کمتر، قوانین سختگیرانۀ محیط زیستی همه این موارد از جمله عوامل موثر در افزایش اهمیت استفاده از ابزار دقیق و سیستمهای کنترل در کارخانه های فرآوری هستند. در ده سال گذشته ظهور سیستم هایی بر پایۀ ریز پردازنده ها بوجود آوردندۀ تغییرات گسترده ای در محیط استفاده از ابزار دقیق و کنترل بوده است. دستگاههای بسیار پیشرفتۀ اندازه گیری که فرستندۀ هوشمند نامیده می شوند قابل دسترسی گردیده اند، توابع هوشمند بسیاری مانند خود تنظیمی و خود تشخیصی را یکی کرده اند. بطور مشابه سیستمهای کنترل بادی مرسوم بطور حقیقی توسط سیستمهای توزیع شده کامپیوتری جانشین شده اند.

بسته به سطح هوشمندی، وسیله کنترل فرآیند می تواند بصورت زیر طبقه بندی گردد:

1 – وسائل محافظ سادۀ بهم پیوسته و هشدار. اینها معمولاً سیستمهای تحت عملکرد رله ای ( دستگاه تقویت و باز پخش) ساده هستند که در چرخه های باز کار می کنند. شکل 1-1 یک مثال ساده از بهم پیوستگی را نشان می دهد. در این مثال اگر دمای تحمل شده از مقدار ایمن تجاوز کند موتور بطور خودکار جریان برق را قطع می کند. در سیستمهای کنترل امروزی اجزای کارخانه نهایی توسط یک سیستم پیچیدۀ بهم پیوسته جهت عملیات ایمن، راه اندازی خودکار، توقف اضطراری و توقف خودکار بهم متصل هستند. یک طبقه از تجهیزات بعنوان کنترل کننده های منطق قابل برنامه ریزی ( PLC ) شناخته می شوند جدیداً جهت کاربردهای بهم پیوسته استفاده می شوند.

2 – سیستمهای کنترل سادۀ پایدار کننده. در این سیستمها ورودیهای سیستم تا جائیکه ممکن باشد ثابت نگه داشته می شوند. در مثال آسیای گلوله ای نشان داده شده در شکل 1-2 نرخ جریان جامد، نرخ جریان آب، سرعت نوار و سرعت آسیا ثابت نگاه داشته شده اند و بدان منظور است که توزیع ابعادی ذرات خروجی ثابت بماند. اشکال این قبیل سیستمها  آن است که اگر برخی دیگر از متغیرها ( مثل سختی مواد ) تغییر کند، فرآیند آشفته شده و ما راهی برای کنترل آن نخواهیم داشت. هنوز این قبیل تکنیکها خیلی اوقات جائیکه پیچیدگی فرآیند مانع استفاده از کنترلهای پیشرفته تر است کاملاً مورد استفاده است. یک مثال کلاسیک کوره احتراق است در جائیکه متغیرهای مختلف فرآیند مرتبط با بارگذاری مواد و انفجار هوا با این امید که کیفیت مواد داغ تولید شده ثابت خواهد بود، ثابت نگاه داشته شد.

 3 – کنترل متغیرهای فرایند مانند دما، فشار، جریان، سطح، ترکیب، pH و غیره. بوسیله کنترل فیدبک منفی و بوسیله استراتژیهای پیشرفته تر مانند آبشاری، فیدفوروارد، نسبت و کنترل انتخابی. در شکل 1-3 اصل اساسیِ فیدبک منفی نمایش داده شده است. سطح مخزن بوسیله شناور حس شده و از طریق اهرم به جریان ورودی فیدبک شده است. جریان ورودی مطابقاً توسط شیر تنظیم شده است.هنگامیکه سطح پایین می رود جریان افزایش می یابدو بالعکس. مفهوم فیدبک منفی این است که اطلاعات بدست آمده از سمت خروجی فرآیند به سمت ورودی در جهت منفی فیدبک می شود. بهرحال ما مفهوم فیدبک منفی را با این کنترل کننده خودکار ساده نمایش داده ایم، در کارکرد واقعی کارخانه این مفهوم بوسیله سیستمهای پیشرفته تر همانطور که در شکل 1-4 نشان داده شده است اجرا شده است.

کنترل فرآیند در کارخانه های فرآوری

استفاده از ابزار دقیقو کنترل دارای اهمیت بالائی جهت عملکرد موثر و مطمئن کارخانه های فرآوری می باشد. استفاده از سیستمهای فرآوری پیوسته، کارخانه های باظرفیت بالاتر، استفاده از مواد خام با کیفیت پایین تر، نیاز به بهره وری انرژی، سختگیری روی کیفیتهای مشخص، حاشیۀ اقتصادی کمتر، قوانین سختگیرانۀ محیط زیستی همه این موارد از جمله عوامل موثر در افزایش اهمیت استفاده از ابزار دقیق و سیستمهای کنترل در کارخانه های فرآوری هستند. در ده سال گذشته ظهور سیستم هایی بر پایۀ ریز پردازنده ها بوجود آوردندۀ تغییرات گسترده ای در محیط استفاده از ابزار دقیق و کنترل بوده است. دستگاههای بسیار پیشرفتۀ اندازه گیری که فرستندۀ هوشمند نامیده می شوند قابل دسترسی گردیده اند، توابع هوشمند بسیاری مانند خود تنظیمی و خود تشخیصی را یکی کرده اند. بطور مشابه سیستمهای کنترل بادی مرسوم بطور حقیقی توسط سیستمهای توزیع شده کامپیوتری جانشین شده اند.

بسته به سطح هوشمندی، وسیله کنترل فرآیند می تواند بصورت زیر طبقه بندی گردد:

1 – وسائل محافظ سادۀ بهم پیوسته و هشدار. اینها معمولاً سیستمهای تحت عملکرد رله ای ( دستگاه تقویت و باز پخش) ساده هستند که در چرخه های باز کار می کنند. شکل 1-1 یک مثال ساده از بهم پیوستگی را نشان می دهد. در این مثال اگر دمای تحمل شده از مقدار ایمن تجاوز کند موتور بطور خودکار جریان برق را قطع می کند. در سیستمهای کنترل امروزی اجزای کارخانه نهایی توسط یک سیستم پیچیدۀ بهم پیوسته جهت عملیات ایمن، راه اندازی خودکار، توقف اضطراری و توقف خودکار بهم متصل هستند. یک طبقه از تجهیزات بعنوان کنترل کننده های منطق قابل برنامه ریزی ( PLC ) شناخته می شوند جدیداً جهت کاربردهای بهم پیوسته استفاده می شوند.

2 – سیستمهای کنترل سادۀ پایدار کننده. در این سیستمها ورودیهای سیستم تا جائیکه ممکن باشد ثابت نگه داشته می شوند. در مثال آسیای گلوله ای نشان داده شده در شکل 1-2 نرخ جریان جامد، نرخ جریان آب، سرعت نوار و سرعت آسیا ثابت نگاه داشته شده اند و بدان منظور است که توزیع ابعادی ذرات خروجی ثابت بماند. اشکال این قبیل سیستمها  آن است که اگر برخی دیگر از متغیرها ( مثل سختی مواد ) تغییر کند، فرآیند آشفته شده و ما راهی برای کنترل آن نخواهیم داشت. هنوز این قبیل تکنیکها خیلی اوقات جائیکه پیچیدگی فرآیند مانع استفاده از کنترلهای پیشرفته تر است کاملاً مورد استفاده است. یک مثال کلاسیک کوره احتراق است در جائیکه متغیرهای مختلف فرآیند مرتبط با بارگذاری مواد و انفجار هوا با این امید که کیفیت مواد داغ تولید شده ثابت خواهد بود، ثابت نگاه داشته شد.

 3 – کنترل متغیرهای فرایند مانند دما، فشار، جریان، سطح، ترکیب، pH و غیره. بوسیله کنترل فیدبک منفی و بوسیله استراتژیهای پیشرفته تر مانند آبشاری، فیدفوروارد، نسبت و کنترل انتخابی. در شکل 1-3 اصل اساسیِ فیدبک منفی نمایش داده شده است. سطح مخزن بوسیله شناور حس شده و از طریق اهرم به جریان ورودی فیدبک شده است. جریان ورودی مطابقاً توسط شیر تنظیم شده است.هنگامیکه سطح پایین می رود جریان افزایش می یابدو بالعکس. مفهوم فیدبک منفی این است که اطلاعات بدست آمده از سمت خروجی فرآیند به سمت ورودی در جهت منفی فیدبک می شود. بهرحال ما مفهوم فیدبک منفی را با این کنترل کننده خودکار ساده نمایش داده ایم، در کارکرد واقعی کارخانه این مفهوم بوسیله سیستمهای پیشرفته تر همانطور که در شکل 1-4 نشان داده شده است اجرا شده است.

کنترل فرآیند در کارخانه های فرآوری

استفاده از ابزار دقیقو کنترل دارای اهمیت بالائی جهت عملکرد موثر و مطمئن کارخانه های فرآوری می باشد. استفاده از سیستمهای فرآوری پیوسته، کارخانه های باظرفیت بالاتر، استفاده از مواد خام با کیفیت پایین تر، نیاز به بهره وری انرژی، سختگیری روی کیفیتهای مشخص، حاشیۀ اقتصادی کمتر، قوانین سختگیرانۀ محیط زیستی همه این موارد از جمله عوامل موثر در افزایش اهمیت استفاده از ابزار دقیق و سیستمهای کنترل در کارخانه های فرآوری هستند. در ده سال گذشته ظهور سیستم هایی بر پایۀ ریز پردازنده ها بوجود آوردندۀ تغییرات گسترده ای در محیط استفاده از ابزار دقیق و کنترل بوده است. دستگاههای بسیار پیشرفتۀ اندازه گیری که فرستندۀ هوشمند نامیده می شوند قابل دسترسی گردیده اند، توابع هوشمند بسیاری مانند خود تنظیمی و خود تشخیصی را یکی کرده اند. بطور مشابه سیستمهای کنترل بادی مرسوم بطور حقیقی توسط سیستمهای توزیع شده کامپیوتری جانشین شده اند.

بسته به سطح هوشمندی، وسیله کنترل فرآیند می تواند بصورت زیر طبقه بندی گردد:

1 – وسائل محافظ سادۀ بهم پیوسته و هشدار. اینها معمولاً سیستمهای تحت عملکرد رله ای ( دستگاه تقویت و باز پخش) ساده هستند که در چرخه های باز کار می کنند. شکل 1-1 یک مثال ساده از بهم پیوستگی را نشان می دهد. در این مثال اگر دمای تحمل شده از مقدار ایمن تجاوز کند موتور بطور خودکار جریان برق را قطع می کند. در سیستمهای کنترل امروزی اجزای کارخانه نهایی توسط یک سیستم پیچیدۀ بهم پیوسته جهت عملیات ایمن، راه اندازی خودکار، توقف اضطراری و توقف خودکار بهم متصل هستند. یک طبقه از تجهیزات بعنوان کنترل کننده های منطق قابل برنامه ریزی ( PLC ) شناخته می شوند جدیداً جهت کاربردهای بهم پیوسته استفاده می شوند.

2 – سیستمهای کنترل سادۀ پایدار کننده. در این سیستمها ورودیهای سیستم تا جائیکه ممکن باشد ثابت نگه داشته می شوند. در مثال آسیای گلوله ای نشان داده شده در شکل 1-2 نرخ جریان جامد، نرخ جریان آب، سرعت نوار و سرعت آسیا ثابت نگاه داشته شده اند و بدان منظور است که توزیع ابعادی ذرات خروجی ثابت بماند. اشکال این قبیل سیستمها  آن است که اگر برخی دیگر از متغیرها ( مثل سختی مواد ) تغییر کند، فرآیند آشفته شده و ما راهی برای کنترل آن نخواهیم داشت. هنوز این قبیل تکنیکها خیلی اوقات جائیکه پیچیدگی فرآیند مانع استفاده از کنترلهای پیشرفته تر است کاملاً مورد استفاده است. یک مثال کلاسیک کوره احتراق است در جائیکه متغیرهای مختلف فرآیند مرتبط با بارگذاری مواد و انفجار هوا با این امید که کیفیت مواد داغ تولید شده ثابت خواهد بود، ثابت نگاه داشته شد.

 3 – کنترل متغیرهای فرایند مانند دما، فشار، جریان، سطح، ترکیب، pH و غیره. بوسیله کنترل فیدبک منفی و بوسیله استراتژیهای پیشرفته تر مانند آبشاری، فیدفوروارد، نسبت و کنترل انتخابی. در شکل 1-3 اصل اساسیِ فیدبک منفی نمایش داده شده است. سطح مخزن بوسیله شناور حس شده و از طریق اهرم به جریان ورودی فیدبک شده است. جریان ورودی مطابقاً توسط شیر تنظیم شده است.هنگامیکه سطح پایین می رود جریان افزایش می یابدو بالعکس. مفهوم فیدبک منفی این است که اطلاعات بدست آمده از سمت خروجی فرآیند به سمت ورودی در جهت منفی فیدبک می شود. بهرحال ما مفهوم فیدبک منفی را با این کنترل کننده خودکار ساده نمایش داده ایم، در کارکرد واقعی کارخانه این مفهوم بوسیله سیستمهای پیشرفته تر همانطور که در شکل 1-4 نشان داده شده است اجرا شده است.

کنترل فرآیند در کارخانه های فرآوری

استفاده از ابزار دقیقو کنترل دارای اهمیت بالائی جهت عملکرد موثر و مطمئن کارخانه های فرآوری می باشد. استفاده از سیستمهای فرآوری پیوسته، کارخانه های باظرفیت بالاتر، استفاده از مواد خام با کیفیت پایین تر، نیاز به بهره وری انرژی، سختگیری روی کیفیتهای مشخص، حاشیۀ اقتصادی کمتر، قوانین سختگیرانۀ محیط زیستی همه این موارد از جمله عوامل موثر در افزایش اهمیت استفاده از ابزار دقیق و سیستمهای کنترل در کارخانه های فرآوری هستند. در ده سال گذشته ظهور سیستم هایی بر پایۀ ریز پردازنده ها بوجود آوردندۀ تغییرات گسترده ای در محیط استفاده از ابزار دقیق و کنترل بوده است. دستگاههای بسیار پیشرفتۀ اندازه گیری که فرستندۀ هوشمند نامیده می شوند قابل دسترسی گردیده اند، توابع هوشمند بسیاری مانند خود تنظیمی و خود تشخیصی را یکی کرده اند. بطور مشابه سیستمهای کنترل بادی مرسوم بطور حقیقی توسط سیستمهای توزیع شده کامپیوتری جانشین شده اند.

بسته به سطح هوشمندی، وسیله کنترل فرآیند می تواند بصورت زیر طبقه بندی گردد:

1 – وسائل محافظ سادۀ بهم پیوسته و هشدار. اینها معمولاً سیستمهای تحت عملکرد رله ای ( دستگاه تقویت و باز پخش) ساده هستند که در چرخه های باز کار می کنند. شکل 1-1 یک مثال ساده از بهم پیوستگی را نشان می دهد. در این مثال اگر دمای تحمل شده از مقدار ایمن تجاوز کند موتور بطور خودکار جریان برق را قطع می کند. در سیستمهای کنترل امروزی اجزای کارخانه نهایی توسط یک سیستم پیچیدۀ بهم پیوسته جهت عملیات ایمن، راه اندازی خودکار، توقف اضطراری و توقف خودکار بهم متصل هستند. یک طبقه از تجهیزات بعنوان کنترل کننده های منطق قابل برنامه ریزی ( PLC ) شناخته می شوند جدیداً جهت کاربردهای بهم پیوسته استفاده می شوند.

2 – سیستمهای کنترل سادۀ پایدار کننده. در این سیستمها ورودیهای سیستم تا جائیکه ممکن باشد ثابت نگه داشته می شوند. در مثال آسیای گلوله ای نشان داده شده در شکل 1-2 نرخ جریان جامد، نرخ جریان آب، سرعت نوار و سرعت آسیا ثابت نگاه داشته شده اند و بدان منظور است که توزیع ابعادی ذرات خروجی ثابت بماند. اشکال این قبیل سیستمها  آن است که اگر برخی دیگر از متغیرها ( مثل سختی مواد ) تغییر کند، فرآیند آشفته شده و ما راهی برای کنترل آن نخواهیم داشت. هنوز این قبیل تکنیکها خیلی اوقات جائیکه پیچیدگی فرآیند مانع استفاده از کنترلهای پیشرفته تر است کاملاً مورد استفاده است. یک مثال کلاسیک کوره احتراق است در جائیکه متغیرهای مختلف فرآیند مرتبط با بارگذاری مواد و انفجار هوا با این امید که کیفیت مواد داغ تولید شده ثابت خواهد بود، ثابت نگاه داشته شد.

 3 – کنترل متغیرهای فرایند مانند دما، فشار، جریان، سطح، ترکیب، pH و غیره. بوسیله کنترل فیدبک منفی و بوسیله استراتژیهای پیشرفته تر مانند آبشاری، فیدفوروارد، نسبت و کنترل انتخابی. در شکل 1-3 اصل اساسیِ فیدبک منفی نمایش داده شده است. سطح مخزن بوسیله شناور حس شده و از طریق اهرم به جریان ورودی فیدبک شده است. جریان ورودی مطابقاً توسط شیر تنظیم شده است.هنگامیکه سطح پایین می رود جریان افزایش می یابدو بالعکس. مفهوم فیدبک منفی این است که اطلاعات بدست آمده از سمت خروجی فرآیند به سمت ورودی در جهت منفی فیدبک می شود. بهرحال ما مفهوم فیدبک منفی را با این کنترل کننده خودکار ساده نمایش داده ایم، در کارکرد واقعی کارخانه این مفهوم بوسیله سیستمهای پیشرفته تر همانطور که در شکل 1-4 نشان داده شده است اجرا شده است.

کنترل فرآیند در کارخانه های فرآوری

استفاده از ابزار دقیقو کنترل دارای اهمیت بالائی جهت عملکرد موثر و مطمئن کارخانه های فرآوری می باشد. استفاده از سیستمهای فرآوری پیوسته، کارخانه های باظرفیت بالاتر، استفاده از مواد خام با کیفیت پایین تر، نیاز به بهره وری انرژی، سختگیری روی کیفیتهای مشخص، حاشیۀ اقتصادی کمتر، قوانین سختگیرانۀ محیط زیستی همه این موارد از جمله عوامل موثر در افزایش اهمیت استفاده از ابزار دقیق و سیستمهای کنترل در کارخانه های فرآوری هستند. در ده سال گذشته ظهور سیستم هایی بر پایۀ ریز پردازنده ها بوجود آوردندۀ تغییرات گسترده ای در محیط استفاده از ابزار دقیق و کنترل بوده است. دستگاههای بسیار پیشرفتۀ اندازه گیری که فرستندۀ هوشمند نامیده می شوند قابل دسترسی گردیده اند، توابع هوشمند بسیاری مانند خود تنظیمی و خود تشخیصی را یکی کرده اند. بطور مشابه سیستمهای کنترل بادی مرسوم بطور حقیقی توسط سیستمهای توزیع شده کامپیوتری جانشین شده اند.

بسته به سطح هوشمندی، وسیله کنترل فرآیند می تواند بصورت زیر طبقه بندی گردد:

1 – وسائل محافظ سادۀ بهم پیوسته و هشدار. اینها معمولاً سیستمهای تحت عملکرد رله ای ( دستگاه تقویت و باز پخش) ساده هستند که در چرخه های باز کار می کنند. شکل 1-1 یک مثال ساده از بهم پیوستگی را نشان می دهد. در این مثال اگر دمای تحمل شده از مقدار ایمن تجاوز کند موتور بطور خودکار جریان برق را قطع می کند. در سیستمهای کنترل امروزی اجزای کارخانه نهایی توسط یک سیستم پیچیدۀ بهم پیوسته جهت عملیات ایمن، راه اندازی خودکار، توقف اضطراری و توقف خودکار بهم متصل هستند. یک طبقه از تجهیزات بعنوان کنترل کننده های منطق قابل برنامه ریزی ( PLC ) شناخته می شوند جدیداً جهت کاربردهای بهم پیوسته استفاده می شوند.

2 – سیستمهای کنترل سادۀ پایدار کننده. در این سیستمها ورودیهای سیستم تا جائیکه ممکن باشد ثابت نگه داشته می شوند. در مثال آسیای گلوله ای نشان داده شده در شکل 1-2 نرخ جریان جامد، نرخ جریان آب، سرعت نوار و سرعت آسیا ثابت نگاه داشته شده اند و بدان منظور است که توزیع ابعادی ذرات خروجی ثابت بماند. اشکال این قبیل سیستمها  آن است که اگر برخی دیگر از متغیرها ( مثل سختی مواد ) تغییر کند، فرآیند آشفته شده و ما راهی برای کنترل آن نخواهیم داشت. هنوز این قبیل تکنیکها خیلی اوقات جائیکه پیچیدگی فرآیند مانع استفاده از کنترلهای پیشرفته تر است کاملاً مورد استفاده است. یک مثال کلاسیک کوره احتراق است در جائیکه متغیرهای مختلف فرآیند مرتبط با بارگذاری مواد و انفجار هوا با این امید که کیفیت مواد داغ تولید شده ثابت خواهد بود، ثابت نگاه داشته شد.

 3 – کنترل متغیرهای فرایند مانند دما، فشار، جریان، سطح، ترکیب، pH و غیره. بوسیله کنترل فیدبک منفی و بوسیله استراتژیهای پیشرفته تر مانند آبشاری، فیدفوروارد، نسبت و کنترل انتخابی. در شکل 1-3 اصل اساسیِ فیدبک منفی نمایش داده شده است. سطح مخزن بوسیله شناور حس شده و از طریق اهرم به جریان ورودی فیدبک شده است. جریان ورودی مطابقاً توسط شیر تنظیم شده است.هنگامیکه سطح پایین می رود جریان افزایش می یابدو بالعکس. مفهوم فیدبک منفی این است که اطلاعات بدست آمده از سمت خروجی فرآیند به سمت ورودی در جهت منفی فیدبک می شود. بهرحال ما مفهوم فیدبک منفی را با این کنترل کننده خودکار ساده نمایش داده ایم، در کارکرد واقعی کارخانه این مفهوم بوسیله سیستمهای پیشرفته تر همانطور که در شکل 1-4 نشان داده شده است اجرا شده است.